„Rozrąbywali głowy plastrami po kawałku”. Tak się zaczęło piekło Wołynia

„Rozrąbywali głowy plastrami po kawałku”. Tak się zaczęło piekło Wołynia

Dodano: 
Rzeź wołyńska
Rzeź wołyńska Źródło: Wikimedia Commons
W Parośli doszło do pierwszego masowego mordu UPA na Polakach z Wołynia. Niemal wszyscy mieszkańcy zostali zamordowani, a wieś spalono.

„Rodzice mieli głowy rozrąbane na pół. W głowie ojca pozostawiona siekiera, co oznaczało, że słyszane przeze mnie jęki wydawał ojciec, którego dobito. W kołysce najmłodsza Bogusia w wieku 1,5 roku, uderzona była siekierą w czoło” - wspominał po latach mord w Parośli Witold Kołodyński, jeden z ośmiorga Polaków, którym udało się tego dnia uciec przed śmiercią.

Początkowo nic nie zapowiadało horroru. Sotnia UPA pod dowództwem Hryhorija Perehijniaka udawała oddział sowieckich partyzantów. Ukraińcy weszli do każdego z 26 domów we wsi i kazali mieszkańcom przygotować dla siebie jedzenie. By ułatwić sobie dokonanie mordu, upowcy uciekli się do podstępu. Powiedzieli mieszkańcom, że niedługo w wiosce pojawią się Niemcy, którzy z pewnością zorientują się, że była tu sowiecka partyzantka. Dlatego – jak przekonywali Ukraińcy – najlepiej będzie upozorować napad na wieś: wystarczy, że mieszkańcy położą się na ziemi i pozwolą się związać. Część Polaków z Parośli uległa namowom upowców, inni zostali do tego zmuszeni. Rozpoczęła się potworna rzeź.

Podkomendni Perehijiniaka mordowali Polaków głównie za pomocą siekier i noży. Wprawdzie dowodzący UPA Dmytro Klaczkiwski poprzedniej jesieni wydał dyrektywę o eksterminacji polskiej „ludności męskiej w wieku od 16 do 60 lat”, ale ukraińscy nacjonaliści poszli w Parośli o wiele dalej. Ta zbrodnia była preludium do rzezi wołyńskiej – mordowano wszystkich, bez żadnych wyjątków, również niemowlaki.

Zbiorowa mogiła Polaków zamordowanych w Parośli.

W szczególnie bestialski sposób zamordowany został w Parośli Walenty Sawicki, komendant Związku Strzeleckiego (Strzelca). Upowcy porąbali go na drobne kawałki.

„Ukraińcy łapali poszczególne osoby i mordowali w okrutny sposób. Kobietom obcinano piersi, nosy, uszy, zrywano paznokcie, obcinano dłonie, nogi, rozpruwano brzuchy. Mężczyznom odrąbywano narządy płciowe, obcinano po kawałku dłonie, ręce, stopy, rozpruwano brzuchy, rozpalonymi drutami wypalano oczy, obcinano języki, nosy, uszy, na to sypali sól. Rozrąbywali głowy plastrami po kawałku. W okropnych męczarniach ci ludzie konali” – w ten sposób mord w Parośli relacjonował Antoni Przybysz, autor książki „Wspomnienia z umęczonego Wołynia”, który pozbierał wspomnienia ocalałych.

W Parośli ukraińscy nacjonaliści zabili od 149 do 173 Polaków.

Źródło: Antoni Przybysz „Wspomnienia z umęczonego Wołynia”, IPN