W zeszłym roku dziesiątki różnych inicjatyw patriotycznych organizowano w niemal każdym mieście Polski. Które z nich były najciekawsze? Które przyciągnęły tłumy?
Festiwale i marsze
Na listopadowym Festiwalu Niepodległa na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie bawiło się ponad 300 tys. osób. Uczestnikom proponowano m.in. dwie trasy tematyczne poświęcone stuleciu odzyskania niepodległości. Goście mogli też przyłączyć się do spaceru z przewodnikiem po Trakcie Królewskim, wziąć udział w warsztatach „Tańce polskie”, uczestniczyć w warsztatach plastycznych i artystycznych, wysłuchać koncertów, spróbować przysmaków kuchni polskiej, obejrzeć parady zabytkowych aut, historycznych wozów straży pożarnej czy powozów konnych.
Niemal ćwierć miliona osób wzięło zaś udział w warszawskim Biało-Czerwonym Marszu. Był to największy marsz w historii III Rzeczypospolitej. Podobne marsze odbyły się też w wielu innych miastach Polski.
Muzyka dla milionów
Niezwykłą frekwencją mogli pochwalić się też organizatorzy Koncertu dla Niepodległej, który 10 listopada 2018 r. odbył się na stadionie PGE Narodowym w Warszawie. Na miejscu oglądało go 40 tys. osób. Prawdziwy rekord padł jednak przed telewizorami, gdzie transmisje na pięciu antenach śledziło w sumie ponad 7 mln widzów.
Na scenie wystąpiło wielu znanych artystów – od Krystyny Prońko i Maryli Rodowicz przez Pawła Kukiza do Natalii Nykiel, Natalii Szroeder i Kamila Bednarka – którzy zaśpiewali piosenki mające symboliczne znaczenie w poszczególnych okresach polskiej historii. Podczas koncertu można było sobie więc przypomnieć pieśni legionowe, utwory, które towarzyszyły żołnierzom walczącym pod Monte Cassino i cywilom walczącym w powstaniu warszawskim. Nie zabrakło również piosenek, które dodawały nadziei walczącym z totalitarną władzą, a także tych, które towarzyszyły Polakom na dancingach i dyskotekach. Koncert zakończył się wspólnym wykonaniem „Mazurka Dąbrowskiego”.
Sto utworów w Polsce i na świecie
W ramach uroczystości rocznicowych sto wybitnych polskich utworów minionego stulecia wybrzmiało również w zeszłym roku w 11 salach koncertowych w Polsce i 11 na świecie: od australijskiego Melbourne i japońskiego Tokio przez Lwów, Paryż czy Londyn do Nowego Jorku. Wśród utworów stulecia polskiej muzyki znalazły się dzieła takich kompozytorów jak Karol Szymanowski, Witold Lutosławski, Andrzej Panufnik, Krzysztof Penderecki, Kazimierz Serocki, Henryk Mikołaj Górecki, Wojciech Kilar, Zygmunt Krauze, Eugeniusz Knapik, Paweł Mykietyn czy Agata Zubel.
„Mazurek Dąbrowskiego” w tysiącu miejscach
Aby uczcić rocznicę niepodległości, Polacy nie tylko słuchali koncertów, lecz także sami śpiewali. W ramach akcji „Niepodległa do Hymnu” łącznie w tysiącu miejscach 11 listopada punktualnie o godz. 12 uroczyście odśpiewano „Mazurka Dąbrowskiego”.
Hymn odśpiewano nie tylko w polskich miastach i miasteczkach, lecz także na pięciu kontynentach: w Eurazji, Afryce, Ameryce Północnej i Południowej oraz w Australii, czyli na całym świecie poza Antarktydą.
Mappingowa lekcja historii
W obchody rocznicy stulecia odzyskania niepodległości oraz stulecia powstania wielkopolskiego aktywnie włączyła się Grupa Enea, która zaangażowała się w sumie w ponad sto inicjatyw patriotycznych. – W listopadzie 1918 r., po 123 latach nieobecności na mapach politycznych Europy, Polska odzyskała niepodległość. Stało się to głównie dzięki wytrwałości i ofiarności polskiego społeczeństwa. Dzisiaj chcemy upamiętnić bohaterów tamtych wydarzeń. Dla Grupy Enea – firmy społecznie odpowiedzialnej, związanej z Poznaniem – niezwykle ważne są wartości patriotyczne, utrzymanie tradycji pracy organicznej oraz nieustanne działanie na rzecz rozwoju gospodarczego Polski. Jesteśmy dumni z polskiej historii i narodowych osiągnięć, dlatego jesteśmy częścią ogólnopolskich obchodów – powiedział Mirosław Kowalik, prezes Enei.
Innowacyjny koncern surowcowo-
-energetyczny zafundował m.in. niezwykłą lekcję historii pod nazwą „Wielkopolska wiktoria”, będącą połączeniem najnowszych multimedialnych technologii i szczególnej formy wideo-artu. Nowoczesny projekt łączący mapping fasadowy z wielkoformatową animacją onscreen sprawił, że tysiącom widzów zgromadzonych 11 listopada w centrum Poznania zaprezentowano 18 symbolicznych animowanych obrazów, przedstawiających odzyskanie przez Polskę niepodległości i wydarzenia związane z powstaniem wielkopolskim. Multimedialny pokaz był istną ucztą dla oczu i dla uszu – uświetniły go bowiem nie tylko efekty specjalne, lecz także muzyka na żywo.
Patriotyczne malowidła
W setną rocznicę odzyskania niepodległości wiele budynków w miastach położonych w różnych częściach Polski pokryły wielkie malowidła, które w nowoczesny i radosny sposób pokazują historię w przestrzeni publicznej oraz sprawiają, że wizerunki bohaterów, mężów stanu i liderów odradzającego się narodu czy najważniejsze wydarzenia z historii Polski są widoczne dla każdego przechodnia. Pierwszy mural z serii patriotycznych malowideł, którego mecenasem była Enea, został odsłonięty w czerwcu 2018 r. Wspólnie z poznańską Wyższą Szkołą Umiejętności Społecznych stworzono go w stolicy Wielkopolski na ścianie kamienicy przy ul. Dąbrowskiego 33.
Wielkie malowidło nawiązuje do największego z polskich powstań narodowych zakończonych zwycięstwem Polaków, czyli powstania wielkopolskiego. Grafika przedstawia defiladę baonu zapasowego 10. Pułku Strzelców Wielkopolskich w Poznaniu, odbieraną przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego.
Z kolei w Pile, na budynku Zespołu Szkół przy ul. Teatralnej, stworzono mural, na którym widnieją wizerunki trzech wybitnych Polaków: Ignacego Jana Paderewskiego, Józefa Piłsudskiego i Romana Dmowskiego, którzy mimo bardzo odmiennych poglądów na kształt nowej Polski na kartach historii zapisali się niezwykłymi czynami niepodległościowymi.
W Lesznie patriotyczny mural powstał w centrum miasta na ścianie prywatnej kamienicy przy al. Jana Pawła II. Malowidło przedstawia herb Polski z lat 1919–1927 oraz Ignacego Jana Paderewskiego, wybitnego polskiego pianistę i kompozytora, działacza niepodległościowego i męża stanu, którego przyjazd do Poznania w 1918 r. stał się iskrą do wybuchu powstania wielkopolskiego, dzięki któremu m.in. Leszno powróciło do granic niepodległej Polski. Autorem wszystkich trzech wymienionych murali jest prof. Arkadiusz Marcinkowski.
Biało-czerwony świat
Tak ważną dla Polaków rocznicę świętowano nie tylko na terenie kraju. Według MSZ polskie placówki za granicą zorganizowały ok. 1,2 tys. inicjatyw związanych z obchodami stulecia odzyskania niepodległości: od konferencji i seminariów przez wystawy i prezentacje multimedialne do spotów internetowych oraz filmów.
W ponad 30 krajach na pięciu kontynentach na kolor biało-czerwony podświetlone zostały najważniejsze na świecie, niezwykle reprezentacyjne obiekty, takie jak najwyższy budynek świata, liczący 823 m wysokości wieżowiec Burdż Chalifa w Dubaju, figura Chrystusa Króla w Rio de Janeiro, piramidy w Gizie oraz posąg Sfinksa, wieża Eiffla w Paryżu, krzywa wieża w Pizie, wieża telewizyjna w Pradze, wieża CN Tower w Toronto, plac Wolności w Tallinie, a także dwa wileńskie mosty – most Łańcuchowy w Budapeszcie, most Parkowy w Kijowie, ateński Zappeion oraz diabelski młyn w Los Angeles. W polskich barwach rozbłysnął również wodospad Niagara, a także gigantyczny billboard na Times Square na nowojorskim Manhattanie.
Niezwykłe flagi
Najdłuższą flagę narodową utkaną światłem można było oglądać 11 listopada w Łodzi podczas spektaklu „Światło dla Niepodległej”. Na odległość kilku przecznic ul. Piotrkowskiej utworzyły ją dwa strumienie laserów w polskich barwach narodowych. Monumentalny, innowacyjny multimedialny spektakl świetlno-laserowy, będący zwieńczeniem łódzkich obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości, odbył się na placu Wolności, czyli dawnym Nowym Rynku, gdzie sto lat wcześniej doszło do symbolicznego rozbrojenia niemieckiego patrolu. Pokazowi towarzyszyła muzyka wybitnych polskich kompozytorów, m.in. Wojciecha Kilara, Michała Lorenca i Andrzeja Kurylewicza.
Z kolei w Lublinie setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości upamiętniono, m.in. wciągając na Maszt Niepodległości o wysokości 35 m naszą flagę narodową o powierzchni aż 50 mkw. Oficjalnemu odsłonięciu Masztu Niepodległości towarzyszył armatni salut narodowy – zgromadzeni mogli usłyszeć 21 wystrzałów z historycznego działa przeciwlotniczego Bofors.
„Orzeł i Krzyż”
Ogromne wrażenie na widzach robiło również wystawiane latem w Murowanej Goślinie największe nocne plenerowe widowisko historyczne: „Orzeł i Krzyż – Niepodległa” w Murowanej Goślinie pod Poznaniem. Niemal 400 aktorów wcielających się w ponad 1,5 tys. postaci zabrało tysiące widzów w niezwykłą podróż w czasie od legend o Lechu, Czechu i Rusie przez początki państwa polskiego z chrztem Polski, triumfy husarii, potop szwedzki i odzyskanie niepodległości w roku 1918 do XX-wiecznego przesłania Jana Pawła II. Wzruszająca i piękna opowieść sprawiła, że każdy mógł poczuć dumę z bycia Polakiem. Atutem widowisk byli również grający w nich wolontariusze: mieszkańcy Murowanej Gośliny, Poznania i sąsiednich gmin w wieku od czterech do 80 lat.
Enea widowiska „Orzeł i Krzyż” wspiera już od trzech lat.
Rozbiegane święto
W listopadzie zeszłego roku zorganizowano ok. 100 Biegów Niepodległości, które ukończyło niemal 100 tys. osób. W Poznaniu udział w takiej imprezie wzięła rekordowa liczba ponad 22 tys. osób. Bieg wystartował punktualnie o godz. 11.11 i podzielony był na siedem fal. Pierwsi ruszyli powstańcy kościuszkowscy, a następnie listopadowi, krakowscy, poznańscy, styczniowi i wielkopolscy.
W 30. Biegu Niepodległości w Warszawie pobiegło ponad 18 tys. osób, co było frekwencyjnym rekordem, w tym licząca 115 osób drużyna dyplomatów, w której skład oprócz pracowników Ministerstwa Spraw Zagranicznych weszli także przedstawiciele akredytowanego w Polsce korpusu dyplomatycznego. Przed biegiem tysiące startujących odśpiewało polski hymn, a startujący w imprezie uczestnicy, ubrani w białe i czerwone koszulki, utworzyli niezwykłą „żywą” flagę Polski. Tysiące biegaczy wystartowało dla Niepodległej również m.in. w Gdyni, Krakowie czy we Wrocławiu.
Biegacze świętowali niepodległość również poza granicami kraju. Na przykład ponad 700 Polaków wzięło udział w Maratonie Ateńskim. Biegacze mieli na sobie specjalne, okolicznościowe koszulki, a wielu na metę dobiegało, trzymając w rękach polską flagę. Bieg z okazji stulecia odzyskania niepodległości przez Polskę odbył się też nawet w południowokoreańskim Seulu.
A to nie koniec atrakcji. W 2019 r. na widzów i uczestników czekają setki kolejnych inicjatyw. Uroczystości w ramach stulecia odzyskania niepodległości będą zaś organizowane aż do 2022 r.
Jan Pieniążek
Partnerem materiału jest
