Zapraszamy na II Piknik Historyczny z Krzyżanowskim i Wielkopolski Zlot Questowy do Rożnowa k. Obornik Wlkp. w dniach 21 – 23 kwietnia 2023 r.
W Rożnowie urodził się gen. Włodzimierz Bonawentura Krzyżanowski – polsko – amerykański bohater Wojny Secesyjnej, negocjator kupna Alaski i działacz polonijny. Tegoroczne wydarzenie poświęcone będzie nie tylko jemu ale i przypadającej w tym roku 160. rocznicy bitwy pod Gettysburgiem, w której Krzyżanowski odegrał niepoślednią rolę, przyczyniając się do odwrócenia losów całej wojny.
W 2016 r. z inicjatywy fundacji im. Generała, w Rożnowie odsłonięta została pamiątkowa tablica mu poświęcona. Od tego czasu odbywają się tam imprezy rekontrukcyjne z czasów Wojny Secesyjnej. To jedno z zaledwie kilku takich miejsc w Polsce. Podczas pikniku wystąpią rekonstruktorzy odtwarzający jednostkę dowodzoną przez Krzyżanowskiego – 58 th New York State Volunteer Regiment nazywaną „Polskim Legionem” i „polską” jednostkę z Południa – 14 th Louisiana Infantry Regiment.
W programie liczne atrakcje, w tym obóz wojskowy i pokazy grup rekonstrukcyjnych z okresu Wojny Secesyjnej, wystawa uzbrojenia, koncert orkiestry dętej, konkursy i atrakcje dla dzieci.
Gen. Włodzimierz Bonawentura Krzyżanowski (1824 - 1887) urodził się 8 lipca 1824 r. w Rożnowie pod Obornikami w Wielkopolsce, w zubożałej rodzinie szlacheckiej. Jego ojciec i dwaj wujowie walczyli w wojnach napoleońskich, a brat w powstaniu listopadowym. Był kuzynem Fryderyka Chopina.
Po śmierci ojca, matka późniejszego bohatera wojny secesyjnej została zmuszona do sprzedaży majątku w Rożnowie i wyjazdu do Królestwa Polskiego. Sam Włodzimierz wychowywał się u rodziny w Poznaniu, gdzie uczęszczał do Gimnazjum Marii Magdaleny, ówczesnego ogniska polskiego ruchu patriotycznego.
Brał udział w powstaniu w Poznaniu w 1846, po którym był ścigany przez władze pruskie i uciekł przez Hamburg do Stanów Zjednoczonych Ameryki. Tam dalej kształcił się i uczył języka. Następnie zaczął pracę jako inżynier przy budowie kolei w Wirginii i stanach Środkowego Zachodu. Po powrocie do Waszyngtonu założył przedsiębiorstwo handlowe i zaangażował się w działalność polityczną Partii Republikańskiej. Poparł też kandydaturę Abrahama Lincolna na prezydenta USA.
Po wybuchu wojny secesyjnej w 1861 roku, Krzyżanowski przystąpił do organizowania jednostki wojskowej w składzie sił zbrojnych Unii (stany tzw. Północy). W wyniku jego zabiegów powstał 58 Pułk Piechoty z Nowego Jorku, w którym służbę pełniło około 150 Polaków. Jednostka ta nazywana była Legionem Polskim. Dowodził nią Krzyżanowski, awansowany do stopnia pułkownika.
Jednostka brała udział m.in. w bitwach pod Cross Keys w czerwcu 1862 r. i w drugiej bitwie pod Bull Run w sierpniu 1862 r. W tym czasie płk Krzyżanowski dowodził już 2 Brygadą, w skład której wchodził 58 PP. W bitwie pod Chancellorsville w maju 1863 r. brygada Krzyżanowskiego osłaniała odwrót XI Korpusu, opóźniając natarcie wojsk Konfederacji. W drugim dniu przełomowej dla wojny secesyjnej bitwy pod Gettysburgiem, 2 lipca 1863 roku, 2 Brygada broniła kluczowej pozycji na Cemetery Hill. Zapobiegło to przełamaniu linii obrony wojsk Unii i przyczyniło się do ostatecznego zwycięstwa Północy nad oddziałami Południa w dniu następnym.
Później jednostka pełniła służbę ochronną linii kolejowej Chattanooga - Nashville, zabezpieczając dostawy zaopatrzenia dla wojsk gen. Williama Tecumseha Shermana. Płk Krzyżanowski w marcu 1865 r. został awansowany do stopnia generała brygady, a po zakończeniu działań wojennych, w październiku 1865 roku, wraz z całym 58 PP – zdemobilizowany.
Po wojnie gen. Krzyżanowski pracował jako agent rządu Stanów Zjednoczonych, między innymi negocjował zakup od carskiej Rosji Alaski w roku 1867. Zadało tocios w plecy imperialnym planom Rosji i stanowiło prawdziwie złoty interes dla Stanów Zjednoczonych. Potem osiadł w San Francisco w Kaliforni. Prowadził tam tawernę, w której częstym gościem był Henryk Sienkiewicz, przebywający wówczas w USA. Pisarz spotkał tam kapitana Rudolf Korwina Piotrowskiego, weterana powstania listopadowego i wojny secesyjnej, jednego z protoplastów Onufrego Zagłoby. W San Francisco Krzyżanowski zorganizował również amerykański debiut Heleny Modrzejewskiej, przyczyniając się znacznie do zwiększenia popularności polskiej aktorki w Stanach Zjednoczonych. Prowadził też ożywioną działalność wśród polonii amerykańskiej. Do końca życia pomagał przybywającym do USA polskim emigrantom, licznie przybywających za chlebem do nowej ojczyzny.
Gen. Włodzimierz Bonawentura Krzyżanowski zmarł 31 stycznia 1887 r. w Nowym Jorku. W 50. rocznicę jego śmierci, w październiku 1937 roku, jego prochy zostały z wojskowymi honorami przeniesione na Cmentarz Narodowy w Arlington. Z tej okazji orędzie radiowe wygłosił ówczesny prezydent USA Franklin Delano Roosvelt. W Warszawie wyrazy szacunku wyraził prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Ignacy Mościcki.
Sponsorem pikniku jest Fundacja im. gen. Włodzimierza Krzyżanowskiego.
Galeria:
Odsłonięcie tablicy poświęconej W. Krzyżanowskiemu, 2016 r.