Inauguracja przedsięwzięcia miała miejsce 19 lipca br. w czasie spotkania badaczy z Instytutu Pamięci Narodowej i Muzeum II Wojny Światowej, pod przewodnictwem prezesa IPN, Karola Nawrockiego. Projekt memoratywno-edukacyjny „Szlak nadziei” ma za zadanie ukazać wędrówkę 116 tysięcy Polaków, żołnierzy generała Władysława Andersa oraz cywilów, która prowadziła ze Związku Sowieckiego przez Bliski Wschód, Afrykę do Europy Zachodniej, a także szlak bojowy 1. Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka.
Przez trzy kontynenty
Sztandarowym projektem swojej kadencji na stanowisku prezesa IPN, Karol Nawrocki chce uczynić edukację w zakresie zaangażowania Polaków o wolną od totalitaryzmów Europę. Projekt „Szlak nadziei” przewidziany jest na lata 2021-2025. Jego założenia są rozległe – obejmują aż trzy kontynenty oraz wszystkie kraje, która przemierzyła Armia Andersa. Nawrocki chce, aby zaprezentować związki poszczególnych państw i lokalnych społeczności z Armią Andersa, a także rozpocząć poszukiwania materiałów archiwalnych w krajach, gdzie pojawili się Polacy. – Będziemy docierać do osób pamiętających wojenne wydarzenia lub ich rodzin. Przeprowadzimy liczne notacje ze świadkami historii. – mówił Nawrocki.
W miastach, przez które przechodzili Polacy zostaną zorganizowane wystawy wraz z powiązanymi z daną lokalizacją planszami. Planowane jest także wydanie wielojęzycznych katalogów.
Przedsięwzięcie obejmuje także sprawę godnego upamiętnienia poległych podczas wędrówki Polaków, których groby rozsiane są po całym świecie. Istniejące nagrobki i tablice pamiątkowe będą poddane renowacji. W planach jest także instalacja nowych upamiętnień, tablic i pomników.
Popularyzacja za granicą Polaków i ich drogi do Europy przez trzy kontynenty będzie możliwa dzięki materiałom w wielu językach, nawet tych lokalnych. Stworzone zostaną książki, komiksy, wystawy, artykuły i gry, które dotrą do bardzo szerokiego grona odbiorców dzięki przetłumaczeniu na języki ojczyste ludzi, którzy mieszkają w krajach objętych projektem.
Niebawem zostanie otwarty portal internetowy, oferujący szeroki wachlarz materiałów na temat „Szlaku nadziei”, żołnierzy Andersa i Maczka. Portal będzie również dostępny w wielu językach.
Międzynardowa współpraca
IPN poczynił w projekcie już pierwsze kroki – na początku lipca przebywała w Uzbekistanie delegacja, której przewodniczył Karol Nawrocki. Przeprowadzono rozmowy z uzbeckimi archiwami, instytucjami naukowymi i muzeami. Uzgodniono wymianę dokumentów i organizację wydarzeń o charakterze naukowym poświęconym Armii Andersa. Przeprowadzono także pierwsze rozmowy ze świadkami historii i odwiedzono miejsca pamięci związane z Polakami.
28 lipca br. szef IPN spotkał się z Ambasador RP w Republice Włoch, panią Anną Marią Anders. Jak podkreślił Nawrocki, współpraca z Ambasadą jest szczególnie ważna. Omówiono zbliżające się wydarzenia, w tym planowaną na listopad konferencję naukową.
Po spotkaniu Nawrocki i Andres odwiedzili wspólnie Polski Cmentarz Wojenny pod Monte Cassino i Muzeum Pamięci 2. Korpusu.