Adolf Eichmann do partii NSDAP wstąpił w roku 1932 i od początku był bardzo gorliwym wyznawcą ideologii narodowosocjalistycznej. Po rozpoczęciu II wojny światowej był jednym z koordynatorów transportu Żydów do obozów zagłady. Jego zadania zostały niejako formalnie potwierdzone podczas Konferencji w Wannsee, kiedy wprost ustalono konieczność eksterminacji wszystkich ludzi narodowości żydowskiej. Adolf Eichmann stał się jedną z najważniejszych osób w Niemczech i był odpowiedzialny za wykonanie planu „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”.
Ucieczka z Niemiec
Czym bliżej końca wojny, tym Eichmann bardziej zdawał sobie sprawę z tego, co go czeka, jeśli dostanie się w ręce aliantów. Miał nawet powiedzieć, że „ze względu na jego rolę w eksterminacji Żydów europejskich jest najbardziej poszukiwanym przez aliantów przestępcą wojennym”. Z Budapesztu, gdzie w czasie wojny dużo przebywał, w drugiej połowie 1944 roku uciekł do Berlina. Zaczął likwidować dokumenty, pozbywać się dowodów jego udziału w mordowaniu Żydów i ludzi innych narodowości, a także zastanawiał się, jacy więźniowie z których obozów mogliby świadczyć przeciwko niemu.
Wydał jeszcze rozkaz zamordowania 18 tysięcy Żydów z Terezina (Czechy). Kiedy Czerwony Krzyż pojawił się tam po niedługim czasie, Eichmann spotkał się z jego przedstawicielami, opowiadając, że od dawna, wraz z Himmlerem, planują stworzyć dla Żydów ich własną ojczyznę. Himmler, jak opowiadał, był bardzo poruszony losem Żydów i zalecał, aby traktować ich jak najbardziej humanitarnie. On, Eichmann, oczywiście stosował się do wszystkich rozkazów przełożonego.
Niedługo później, podczas pożegnalnego przemówienie do swoich podwładnych w Berlinie, wyrażał natomiast wielką radość, że „5,5 miliona wrogów Rzeszy zostało dzięki niemu unicestwionych”.
Wraz ze zbliżaniem się wojsk alianckich i sowieckich do Berlina, w szeregach nazistowskich zbrodniarzy panował coraz większy popłoch. Eichmann uciekał z Berlina samochodem, lecz spadająca bomba zniszczyła pojazd, a Eichmann skrył się w lesie. Uciekając pieszo spotkał wielu funkcjonariuszy należących do SD. Eichmann zebrał oddział. Wkrótce skontaktował się z nimi Otto Skorzeny, który zdobył amunicję i pojazdy. Wspólnie ukryli się w chatach w górach, gdzie odnalazł ich posłaniec Himmlera. Otrzymali rozkaz, aby nie strzelać do do Amerykanów i Brytyjczyków. Eichmann cały czas utrzymywał swoje personalia w tajemnicy.
Na początku maja 1945 roku, kiedy wojna miała się za chwilę zakończyć, Eichmann znajdował się w Austrii, skąd postanowił wrócić do Niemiec. Po drodze został zatrzymany, lecz nie rozpoznano go. Udawał niskiego stopniem SS-mana, przyjął też inne nazwisko. Osadzono go w obozie jenieckim, skąd planował ucieczkę do Jerozolimy. Obóz był słaby strzeżony, więc udało mu się wydostać. Następnie dotarł do brytyjskiej strefy okupacyjnej. Pracował jako drwal i na fermie kurczaków, lecz cały czas planował wyjechać do Argentyny - wiedział, że jest poszukiwany. W połowie 1946 roku, dzięki pomocy organizacji ODESSA uciekł do Ameryki Południowej.
W 1951 roku przyjechała do Argentyny żona Eichmanna z trójką dzieci. Dzieci nie wiedziały, kim jest ich ojciec; mówiono im, że tata to były żołnierz Wehrmachtu. Rodzina przeprowadziła się wpólnie ze wsi do Buenos Aires, a Eichmann zaczął pracę w fabryce Mercedes-Benz, gdzie zatrudnionych było wielu nazistów.
Zdemaskowanie Eichmanna – nowe fakty
60 lat po ujęciu Eichmanna dziennikarzom „Sueddeutsche Zeitung” udało się dotrzeć do nowych informacji w sprawie zdemaskowania i pojmania Eichmanna.
Według oficjalnych informacji, to izraelskie służby wywiadowcze Mosad wyśledziły Eichmanna w Argentynie, jednak zdaniem dziennikarzy, do ujęcia zbrodniarza przyczynił się najbardziej pozostający dotąd w cieniu, Gerhard Klammer.
Jak pisze „Sueddeutsche Zeitung”: „za czasów rządów Konrada Adenauera zainteresowanie schwytaniem Eichmanna było niewielkie, ponieważ nikt nie był w stanie oszacować, co i o kim opowie, gdyby pozwolono mu wystąpić w sądzie. Eichmann był międzyresortowym kontaktem Heydricha i Himmlera w sprawach mordowania Żydów (…). Całe sądownictwo federalne, podobnie jak Biuro Policji Kryminalnej i służba wywiadowcza, były wówczas pełne byłych esesmanów, towarzyszy SS-Obersturmbannfuehrera Eichmanna”.
Gerhard Klammer był absolwentem geologii Uniwersytetu w Getyndze. Do Argentyny z Niemiec wyjechał w styczniu 1950 roku. Jako student miał obejrzeć film o obozach koncentracyjnych, który wstrząsnął nim tak bardzo, że postanowił opuścić swoją ojczyznę, nie chcąc mieć z Niemcami nic wspólnego. W Argentynie pracował w różnych miejscach, aż trafił do firmy budowlanej Capri, gdzie zatrudnionych było, jak się okazało, wielu byłych nazistów. Jednym z kolegów z pracy Klammera był właśnie Adolf Eichmann, który posługiwał się wtedy fałszywym nazwiskiem.
Klammer powrócił do Niemiec w 1957 roku. Zwierzył się wówczas zaprzyjaźnionemu małżeństwu Pohlów, że jego były kolega z pracy, który przedstawiał się jako Ricardo Klement, to tak naprawdę poszukiwany na całym świecie Adolf Eichmann. Jego przyjaciele skłonili go, aby tę informację przekazał odpowiednim służbom.
Pohl był pastorem w nowo utworzonej Bundeswehrze, a jego przełożonym był ewangelicki biskup Hermann Kunst. To Kunst, któremu Pohl wszystko opowiedział, zwrócił się z informacjami o Eichmannie do prokuratora generalnego Hesji Fritza Bauera, a ten, po wielu trudnościach, skontaktował się z szefem Mosadu, Iserem Harelem. Jednym z najważniejszych dowodów w sprawie było zdjęcie pracowników firmy Capri, które Klammer przekazał przyjacielowi (ze zdjęcia wycięto wizerunek Klammera).
Schwytanie Eichmanna
Trzy dni po rozmowie z prokuratorem Bauerem, prezydent Izraela, Dawid Ben Gurion wydał rozkaz schwytania Eichmanna, wysyłając ponownie agentów do Argentyny. W maju 1960 roku Eichmann został schwytany i przemycony do Izraela w samolocie, którym podróżowali izraelscy dyplomaci.
Proces Adolfa Eichmanna rozpoczął się w kwietniu 1961 roku i trwał osiem miesięcy; śledził go cały świat. Eichmann został skazany na karę śmierci, którą wykonano 31 maja 1962 roku.
Gerhard Klammer zmarł w 1982 roku, a jego przyjaciel Pohl, 14 lat później. Obie rodziny przez cały ten czas ukrywały tajemnicę, bojąc się odwetu. Dokumenty dotyczące sprawy Eichmanna udostępnili dziennikarzom pod warunkiem zachowania anonimowości.
Czytaj też:
Dzieci bawiły się w „wieszanie Greisera”. Ostatnia egzekucja publiczna w PolsceCzytaj też:
Zamach, który wstrząsnął Niemcami i zbrodniarz, który dożył szczęśliwej emeryturyCzytaj też:
Akcja T4, czyli eutanazja w III Rzeszy. Niemcy masowo mordowali nieuleczalnie chorych