Rewolucja 1885 r.

Dodano: 
"Żelazo i węgiel" obraz z połowy XIX wieku autorstwa Williama Bella Scotta
"Żelazo i węgiel" obraz z połowy XIX wieku autorstwa Williama Bella Scotta Źródło: Wikimedia Commons
Tymoteusz Pawłowski || Rok 1885 oddziela nowoczesność od średniowiecza. Współczesny człowiek nie potrafiłby funkcjonować w roku 1879, natomiast Juliusz Cezar odnalazłby się tam całkiem dobrze. Rzymski wódz czułby się jednak zagubiony w roku 1891, podczas gdy my nie mielibyśmy z tym większych problemów.

Gdy sięgniemy do podręczników czy leksykonów, dowiemy się, że „rewolucja przemysłowa to zmiany zapoczątkowane w XVIII w. w Wielkiej Brytanii, a trwające do końca XIX w., które doprowadziły do przejścia od gospodarki opartej na rolnictwie oraz produkcji manufakturowej do produkcji fabrycznej”. Jest to częściowa prawda, w tej narracji umyka bowiem to, że początek rewolucji miał zupełnie inny przebieg na początku i na końcu. Umyka również treść przemian: w XVIII w. zmiany dotyczyły głównie produkcji – dzięki mechanizacji rolnictwa, wprowadzeniu maszyn parowych i zmianom w metalurgii zaczęto wytwarzać olbrzymie ilości tanich tkanin. Sto kilkadziesiąt lat później, na zakończenie rewolucji, zmiany dotyczyły głównie życia codziennego.

Rewolucję przemysłową określa się wiekiem pary i elektryczności, jednak najważniejszym wydarzeniem pierwszej fazy rewolucji przemysłowej było wynalezienie w 1765 r. przędzarki mechanicznej zwanej Spinning Jenny. Historycy i inżynierowie są w tej kwestii w miarę zgodni, ponieważ początki rewolucji przemysłowej to przede wszystkim przemysł tkacki. Nieco złośliwie można dodać, że trudno jest podać dokładną datę powstania silnika parowego czy nawet określić, „czym jest XVIII-wieczny silnik parowy”.

Artykuł został opublikowany w 7/2024 wydaniu miesięcznika Historia Do Rzeczy.