Arsenał patriotów

Arsenał patriotów

Dodano: 
Zamach na cara Aleksandra II
Zamach na cara Aleksandra II Źródło: Wikimedia Commons
Michał Mackiewicz || Działania PPS podjęte w celu uzyskania środków walki jako żywo przypominają zabiegi podejmowane przez polskie organizacje w latach 1863–1864. Bardzo pomocne było w tym kontekście tradycyjne w Rosji łapownictwo.

Wostatnich dekadach XIX w. i na początku kolejnego stulecia Imperium Rosyjskim wstrząsnęły zdarzenia, których podłożem była fizyczna walka z caratem i szeroko rozumianym państwowym aparatem opresji. Terror stanowił zasadniczy środek walki przeciwko samodzierżawiu, ukuto nawet termin „terror systematyczny”, który realizować miały grupy bojowników uzbrojonych w bomby. Polacy odegrali tu rolę niebagatelną, z uwagi na nienawiść do zaborcy i bogate doświadczenie wyniesione z wieloletnich zmagań. W latach 80. sławę zdobyli Ignacy Hryniewiecki i Józef Łukaszewicz – członkowie rewolucyjnej organizacji Narodnaja Wola. Pierwszy z nich cisnął w 1881 r. w cara Aleksandra II ładunkiem wybuchowym wypełnionym nitrogliceryną. Skutecznie. Drugi przygotował inną bombę, którą zamierzano zgładzić jego syna i następcę – Aleksandra III.

Wybuchowa książka

Łukaszewicz, student wydziału przyrodniczego petersburskiego uniwersytetu, znał gruntownie chemię i pirotechnikę, a ponieważ legalne pozyskanie nitrogliceryny oraz piorunianu rtęci było niemożliwe, zmuszony był je wyprodukować. Niezbędny był też kwas azotowy, który również przygotowywał we własnym zakresie. Obliczono, że do sporządzenia trzech bomb potrzeba będzie przynajmniej 13 funtów dynamitu.

Artykuł został opublikowany w 12/2024 wydaniu miesięcznika Historia Do Rzeczy.