Na Ziemi odnaleziono do tej pory około 190 kraterów uderzeniowych, które są dowodem, że na przestrzeni milionów lat w naszą planetę co jakiś czas uderzały wyjątkowo duże ciała niebieskie. Ostatnie takie zdarzenie – uderzenie obiektu, które pozostawiło krater – miało miejsce w 1947 roku w górach Sikhote-Alin w południowo-wschodniej Rosji.
Ziemia pod ostrzałem
Około 2 miliardy lat temu, w erze paleoproterozoicznej, asteroida o średnicy 10-15 kilometrów uderzyła w Ziemię na terenie dzisiejszej Republiki Południowej Afryki. Obiekt pozostawił krater o średnicy około 300 kilometrów. Ten „obiekt geologiczny” nazwany został Kopułą Vredeforta.
Inne duże wydarzenie znane jako Sudbury Basin miało miejsce w Ontario w Kanadzie około 1,8 miliarda lat temu. Obiekt, który trafił w Ziemię miał także około 10-15 kilometrów średnicy. Pozostawił on krater mający 130 kilometrów średnicy.
Choć zdarzenia te pozostawiły po sobie niewyobrażalne zniszczenia, są one mniej znane, niż uderzenie asteroidy (lub komety) sprzed 66 milionów lat. Obiekt kosmiczny trafił wówczas w półwysep Jukatan i pozostawił po sobie krater, znany jako Chicxulub, o średnicy 150 kilometrów. To właśnie to uderzenie, spowodowało wymarcie 75 procent gatunków roślin i zwierząt na Ziemi, w tym wszystkich nielatających dinozaurów.
W ostatnim czasie odkryto kolejny krater po dawnym kosmicznym zderzeniu – nie tak spektakularny, jak wymienione powyżej, niemniej także bardzo interesujący. Odkrycia dokonali naukowcy z Uniwersytety Goethego we Frankfurcie. Krater znajduje się niedaleko miasta Beziers w południowej Francji.
Krater ma 200 metrów szerokości i 30 metrów głębokości. Jest to pozostałość po uderzeniu meteorytu złożonego głównie z żelaza i niklu. Próbki zebrane z krateru zostały wysłane do analizy laboratoryjnej. Bliższe zbadanie krateru już wykazało, że ziemskie pole magnetyczne jest w nim nieco słabsze niż w okolicy. Jest to typowe dla kraterów uderzeniowych, ponieważ uderzenie rozbija lub nawet topi skałę, powodując zmniejszenie pola magnetycznego Ziemi. Naukowcy odkryli także liczne mikrodiamenty uderzeniowe powstałe w wyniku wysokiego ciśnienia podczas uderzenia meteorytu.
W całej Europie Zachodniej znane były wcześniej tylko trzy kratery uderzeniowe: Rochechouart w Akwitanii we Francji, Nördlinger Ries między Jurą Szwabską a Jurą Frankońską oraz Kotlina Steinheim w pobliżu Heidenheim w Badenii-Wirtembergii (w Niemczech).
Uaktualnianą mapę kraterów znajdujących się na całej Ziemi można znaleźć na stronie internetowej:
www.scribblemaps.com/maps/view/Asteroid_amp_Meteorite_Impact_Craters/GA8b753LHR
Czytaj też:
Meteor nad Czelabińskiem. Spektakularny bolid nad Uralem wywołał sporo szkódCzytaj też:
Pluton. Chwile chwały i "upadku" planety - historia odkryciaCzytaj też:
Mikołaj Kopernik. Dla nauki i wiedzy porzucił kościelne zaszczyty