Odrodzona Korona. To determinacja biskupa przywróciła w Polsce królestwo

Odrodzona Korona. To determinacja biskupa przywróciła w Polsce królestwo

Dodano: 
Abp Jakub Świnka koronuje Przemysła II
Abp Jakub Świnka koronuje Przemysła II Źródło: Wikimedia Commons
Po wielu latach przerwy Polska znowu miała króla. 730 lat temu, 26 czerwca 1295 roku, Przemysł II został koronowany na króla Polski. Nie byłoby to możliwe, gdyby nie poprzedzające ceremonię długie przygotowania i wieloletnie starania polskich dostojników kościelnych i książąt.

Czasy były niepewne. Wielu piastowskich książąt miało ochotę zająć krakowski tron, a nawet – kto wie – włożyć na skronie koronę. Wrogowie zewnętrzni czyhali poza polskimi granicami. Odrodzenie Polski nie było na rękę wielu wrogom. Przemysł II został zamordowany 8 lutego 1296 roku w Rogoźnie.

Przemysł II urodził się 14 października 1257 roku. Był synem Przemysła I wielkopolskiego i Elżbiety, córki Henryka Pobożnego.

Ku Koronie

Arcybiskup Jakub Świnka

Urodził się po śmierci ojca, a jego wychowaniem zajął się stryj Bolesław Pobożny i jego żona Jolenta. W 1273 roku Przemysł zbuntował się przeciwko stryjowi, domagając się wydzielenia mu ziemi poznańskiej, która należała się jemu. Szybko dołączył do „rodzinnych”, piastowskich zatargów o ziemie. Wbrew stryjowi sprzymierzył się z księciem wrocławskim Henrykiem IV Prawym (Probusem). Kiedy Bolesław Pobożny zmarł (1279), Przemysł II objął władzę w całej Wielkopolsce.

W 1278 roku zawarł porozumienie z Henrykiem Prawym i Henrykiem głogowski mówiące o wzajemnym dziedziczeniu w przypadku bezpotomnej śmierci jednego z książąt. Kiedy w 1290 roku zmarł Henryk Prawy, Przemysł II wszedł do ziemi krakowskiej i zajął Kraków (wywiózł wówczas z Wawelu insygnia królewskie).

Do Małopolski rościł sobie pretensje także król czeski Wacław II. Przemysł porozumiał się z nim, zgadzając się odstąpić ziemię krakowską w zamian za wspólny sojusz przeciwko Władysławowi Łokietkowi (który zajął wówczas ziemię sandomierską i również miał ochotę objąć władanie nad Krakowem). Jednak trzy lata później Przemysł odwrócił sojusz i sprzymierzył się z Łokietkiem przeciwko Wacławowi.

Jan Matejko, król Przemysł II

Pod koniec lat 80. XIII wieku Przemysł porozumiał się z Piastami pomorskimi. Po śmierci Mściwoja II gdańskiego w roku 1294, Przemysł przejął władzę nad jego ziemią, Pomorzem Gdańskim, a tym samym stał się najpotężniejszym Piastem spośród wszystkich książąt dzielnicowych.

Zapewne już wcześniej Przemysł (a może jeszcze bardziej jego bliski doradca arcybiskup Jakub Świnka) myślał o królewskiej koronacji. Od 1294 roku zaczęto czynić starania w Rzymie mające na celu uzyskanie na nią zgody papieża.

26 czerwca 1295 roku w katedrze w Gnieźnie Przemysł II został koronowany na króla Polski. Była to pierwsza królewska koronacja od 1076 roku i momentu nałożenia królewskiej korony na skronie Bolesława Śmiałego. Jak dowiódł Przemysł II idea odrodzenia Królestwa Polskiego była wśród piastowskich książąt wciąż żywa pomimo upływu ponad dwóch stuleci. Dla wszystkich terytoriów Polski było to wydarzenie o bardzo dużym znaczeniu.

Jan Matejko, Śmierć króla Przemysła II

Przemysł II miał trzy żony. Pierwsza, Ludgarda (córka księcia meklemburskiego) zmarła w niewyjaśnionych okolicznościach w roku 1283. Niektórzy twierdzili, że zginęła z rozkazu Przemysła, który chciał w ten sposób pozbyć się żony, która nie mogła dać mu potomka. Nie ma na to jednak dowodów.

Drugą żoną Przemysła była Ryksa, córka zdetronizowanego szwedzkiego króla Wacława. Ze związku narodziła się córka również o imieniu Ryksa (wydana za mąż za króla Czech i Polski Wacława II, a po jego śmierci za Rudolfa Habsburga). Żona Przemysła zmarła dość szybko, bo już około 1290 roku. Trzecią, ostatnią żoną Przemysła była Małgorzata, córka margrabiego brandenburskiego, z którą Przemysł nie miał dzieci.

Przemysłowi II nie było dane długo rządzić Polską (de facto Wielkopolską i Pomorzem Gdańskim). Został zamordowany 8 lutego 1296 roku w Rogoźnie przez Brandenburczyków.

Czytaj też:
Cztery żony i kochanka. Życie rodzinne pierwszego króla Polski
Czytaj też:
Piastowie byli Szkotami? Nowe ustalenia naukowców
Czytaj też:
Chciał siłą stworzyć "zjednoczoną Europę". Zginął w dziwny sposób

Opracowała: Anna Szczepańska
Źródło: DoRzeczy.pl