Wrocławski hierarcha kontra bezpieka

Paradoksem polskiej debaty publicznej, a także zainteresowania odbiorców prac historycznych jest to, że tak ważna postać jak kard. Bolesław Kominek pozostaje w cieniu innych wielkich postaci Kościoła katolickiego w PRL. Przy czym, co należy podkreślić, jego życie i działalność cieszą się mniejszym zainteresowaniem niż nie tylko kard. Stefana Wyszyńskiego, kard. Karola Wojtyły, bp. Ignacego Tokarczuka (co nawet byłoby zrozumiałe), lecz także mniejszym niż życie mającego poważne skazy w życiorysie jego następcy na metropolii wrocławskiej kard. Henryka Gulbinowicza. Trudno nawet wskazać powody, dla których tak się stało. Wydaje się jednak, że do najważniejszych z nich należą: brak pogłębionej biografii tego hierarchy; prezentowanie jego postaci w sposób jednowymiarowy – jako twórcy orędzia skierowanego do biskupów niemieckich w 1965 r.; brak zrozumienia dla jego strategii postępowania z władzami komunistycznymi. Poniższy tekst będzie miał za zadanie przybliżenie najważniejszych zasług tego hierarchy dla Kościoła w Polsce oraz przekonanie szerszego kręgu czytelników, że warto się bliżej zainteresować jego życiem i działalnością, gdyż był bez wątpienia ważną postacią w Episkopacie Polski w okresie PRL. Bolesław Kominek urodził się w 1903 r. w niewielkim miasteczku Radlin położonym koło Wodzisławia Śląskiego. Pochodził z religijnej i wielodzietnej rodziny śląskiej, od dzieciństwa posługiwał się zarówno językiem polskim, jak i niemieckim. Kształcił się w gimnazjum w Rybniku, które ukończył w 1923 r. Bezpośrednio po maturze wstąpił do Śląskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Krakowie i podjął studia teologiczne na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1927 r. z rąk bp. Arkadiusza Lisieckiego. Już wtedy ujawniły się jego wybitne zdolności intelektualne. Przełożeni kościelni, dostrzegając to, wysłali go na studia specjalistyczne w Instytucie Katolickim w Paryżu w 1927 r. Trzy lata później je ukończył, uzyskując doktorat z filozofii. Równolegle studiował nauki społeczne, z zakresu których uzyskał licencjat kościelny. Wiedzę o rzeczywistości społeczno-politycznej uzupełnił podczas wyjazdów zagranicznych do państw Europy Zachodniej (można powiedzieć: analogicznie do innego młodego kapłana, którego wówczas poznał i z którym nawiązał dobre relacje – czyli ks. Stefana Wyszyńskiego).