Rozpracowane powstanie

Rozpracowane powstanie

Dodano: 
Powstańcy słowaccy, 1944 rok
Powstańcy słowaccy, 1944 rok Źródło: Wikimedia Commons
Do walki ze słowackimi partyzantami Niemcy rzucili specjalnie sformowane jednostki. Ich zadaniami były infiltracja powstańczych oddziałów oraz pozbycie się cywilów, którzy udzielali partyzantce pomocy.

Klęska powstania słowackiego (sierpień–październik 1944 r.) sprawiła, że powstańcy zmienili taktykę na walkę partyzancką. Obserwujący ten proces Niemcy zrozumieli, że zwalczanie leśnych oddziałów będzie wymagało skierowania do akcji żołnierzy mających doświadczenie w prowadzeniu wojny nieregularnej. Te przemyślenia zbiegły się z procesami reorganizacji, które dotknęły struktury wywiadu wojskowego Abwehry. Podporządkowano je w znacznej mierze VI Urzędowi SD-Ausland (wywiad zagraniczny) RSHA (Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeszy) kierowanemu przez SS-Brigadeführera Waltera Schellenberga. W jego ramach dowodzący Sekcją S, SS-Obestrumbannführer Otto Skorzeny, otrzymał 13 września 1944 r., od szefa Dowództwa Wojsk Waffen-SS, SS-Obergruppenführera Hansa Jüntera, rozkaz przejęcia istniejących jednostek specjalnych o profilu dywersyjno-sabotażowym. Ich kadrę oficerską i podoficerską stanowili żołnierze z dywizji Brandenburg, którzy zdecydowali się na przejście do szeregów Waffen-SS.

Jedną z takich jednostek była Jagdeinsatz Slowakei. Oddział zaczęto formować w sierpniu 1944 r. w miejscowości Baden koło Wiednia. Zakres jego aktywności obejmował działania dywersyjne, sabotażowe, wywiadowcze oraz antypartyzanckie. Dowódcą mianowano Niemca sudeckiego (od 1938 r. członka NSDAP), SS-Obersturmführera dr. Walthera Pawlowskiego, byłego oficera Dywizji Brandenburg. Jego zastępcą i „prawą ręką” został SS-Oberscharführer Kurt Werner Tutter, również „brandenburczyk”.

Tutter, w przeciwieństwie do swego przełożonego (humanisty), był „ścisłowcem”, a dokładnie elektromechanikiem i absolwentem czeskiej Wyższej Szkoły Technicznej w Pradze. Dodatkowo posiadał niezwykłe zdolności lingwistyczne i władał ośmioma językami, w tym hebrajskim. Tutter należał od dawna do grona ludzi głęboko zaangażowanych politycznie. Będąc członkiem SdP (Partia Niemców Sudeckich) w Czechosłowacji oraz redaktorem gazet „Der Ruf” i „Nachrichtenblatt der Sudetendeutschen Heimatfront”, doskonalił wiedzę nie tylko z zakresu dziennikarstwa, lecz także marketingu i propagandy. Po włączeniu Sudetów do Niemiec objął w Libercu posadę konsultanta w Biurze Propagandy III Rzeszy. Gdy wybuchła druga wojna światowa, Tutter rozpoczął służbę w Abwehrze. Podczas jednej z operacji na Kaukazie w 1942 r. został ranny. Po rekonwalescencji trafił do jednostki Brandenburg, gdzie poznał Oberleutnanta Waltera Pawlowskiego i wraz z nim, 10 września 1944 r., przybył do Bratysławy.

Artykuł został opublikowany w 3/2024 wydaniu miesięcznika Historia Do Rzeczy.

Autor: Arkadiusz Karbowiak