Piłka nożna znana była w Krakowie już przed 1906 rokiem, lecz prowadzone wówczas, amatorskie „rozgrywki footballowe” nie miały wiele wspólnego z zasadami piłki nożnej znanej nam współcześnie.
Cracovia była pierwsza
Za początek historii piłki nożnej w Polsce uznaje się 4 czerwca 1906 roku, kiedy do Krakowa przyjechała drużyna piłkarska ze Lwowa. Pierwszy mecz rozegrany został pomiędzy drużyną Czarni Lwów oraz krakowskimi „studentami”, których prasa nazywała czasami „Białymi”. „Studenci” byli to uczniowie szkół średnich, którzy wcześniej grywali w piłkę amatorsko.
Drugi mecz rozegrali nazajutrz „akademicy” („Niebiescy”), czyli drużyna zebrana naprędce spośród zgromadzonej dzień wcześniej publiczności, głównie spośród studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego. „Akademicy” stanęli naprzeciwko cyrkowców i artystów z przebywającej właśnie w Krakowie grupy Buffalo Billa.
„Biali” i „Niebiescy” nie były to wówczas żadne nazwy klubów, ale określenia pochodzące od koszulek, w jakich obie grupy grały. Kolorów koszulek także specjalnie nie dobierano – założono takie, jakie udało się w krótkim czasie zdobyć.
13 czerwca 1906 roku „akademicy” zebrali się na pierwszy trening i utworzyli Akademicki Klub Footballowy „Cracovia”. Dzień ten uznaje się za początek istnienia Cracovii. Równolegle z nią istniała w Krakowie jeszcze drużyna „studentów”, których nazywano czasem „drużyną Szeligowskiego” lub „Drużyną Studencką”. Latem 1906 roku „studenci” otrzymali nowe koszulki. Były one w biało-czerwone pasy.
Na przełomie 1906 i 1907 roku kluby Akademików i „studentów” połączyły się w jedną drużynę. Utrzymano nazwę „Cracovia” i wybrano biało-czerwone stroje „studentów”. Koszulki te zostaną z Cracovią na wszystkie kolejne lata.
W ostatnim czasie pojawiły się głosy, że najstarszym polskim klubem jest Wisła Kraków. Jednak źródła tej informacji zaprzeczają. Wisła swoje korzenie ma w kółku piłkarskim założonym przy II Szkole Realnej w drugiej połowie września 1906 roku. Nazwa Wisła Kraków pojawia się miesiąc później. Jest zatem Cracovia klubem starszym od Wisły o kilka miesięcy.
Dalsze lata
Przed I wojną światową Cracovia rozgrywała mecze głównie z drużynami pochodzącymi z Galicji oraz z innych części Austro-Węgier. Pierwszy mecz z drużyną spoza Galicji Cracovia rozegrała z Troppauer Spotverein w 1908 roku. Trzy lata później piłkarze w biało-czerwonych koszulkach zmierzyli się z reprezentacją Austro-Węgier. Po tym meczu, choć przegranym 3:6, polska drużyna weszła do pierwszej ligi austriackiej.
Cracovia szybko się rozwijała. Piłka nożna stawała się coraz bardziej popularna, najpierw w Galicji, a później na wszystkich ziemiach polskich. W 1913 roku klub biało-czerwonych zwyciężył w mistrzostwach Galicji wyprzedzając Wisłę i Pogoń Lwów.
Po odzyskaniu niepodległości liczni piłkarze Cracovii weszli w skład reprezentacji Polski. Siedmiu z nich zagrało w pierwszym meczu międzypaństwowym, jaki Polski rozegrała po 1918 roku. Był to mecz z Węgrami, który miał miejsce 18 grudnia 1921 roku w Budapeszcie. W dwudziestoleciu międzywojennym Cracovia trzykrotnie okazywała się najlepszą drużyną w Polsce. Był to rok 1930, 1932 i 1937.
Po II wojnie światowej komuniści pozbawili Cracovię nazwy oraz barw. W 1949 roku Cracovia została mianowana Związkowym Klubem Sportowym Ogniwo Cracovia, aby ostatecznie zostać „Terenowym Kołem Sportowym Sparta". Biało-czerwone pasy musiały również zniknąć z koszulek piłkarskich.
W kolejnych latach Cracovia borykała się z licznymi problemami. Przez wiele sezonów klub występował w drugiej lub trzeciej lidze. Powrót do „normalności” nastąpił dopiero na początku lat dwutysięcznych. Cracovię przed bankructwem uratowała przede wszystkim ofiarność kibiców.
W 2016 roku Cracovia po raz pierwszy zagrała w eliminacjach Ligi Europy. W dniu 24 lipca 2020 roku, także po raz pierwszy, Cracovia zdobyła Puchar Polski, a w październiku tego samego roku Superpuchar Polski.
Czytaj też:
QUIZ: Najwięksi polscy sportowcy międzywojnia. Znasz ich dobrze?Czytaj też:
Janusz Kusociński. Olimpijczyk, którego Niemcy zabili w PalmirachCzytaj też:
Wild West show. Zanim powstały westerny był Buffalo Bill