Dramaty i codzienność. Losy stadionu nie zawsze narodowego

Dramaty i codzienność. Losy stadionu nie zawsze narodowego

Dodano: 
Stadion Narodowy w Warszawie
Stadion Narodowy w Warszawie Źródło: PAP / Leszek Szymański
Stadion Narodowy znajdujący się w sercu stolicy nie zawsze był jego chlubą. Czasami był także miejscem dramatów oraz centrum wielkich biznesów.

Stadion Narodowy funkcjonował w latach 1955–2008. Był obiektem olimpijskim z pełnowymiarowym boiskiem do piłki nożnej oraz 8-torową bieżnią lekkoatletyczną o długości 400 metrów. Posiadał odkryte trybuny z drewnianymi ławkami mieszczącymi 71 008 osób. W chwilach największych imprez masowych zasiadało na nich prawie 100 tysięcy widzów. Jego właścicielem był Skarbu Państwa W latach 1989–2008 Stadion Narodowy wykorzystywany był jako największe targowisko w Europie.

Początki

Pomysł budowy nowego obiektu sportowego w Warszawie powstał na początku lat 50. XX wieku. W 1953 roku Stowarzyszenie Architektów Polskich zorganizowało konkurs architektoniczny na stadion olimpijski dla stolicy. Wygrał go zespół architektów: Jerzy Hryniewiecki, Zbigniew Ihnatowicz i Jerzy Sołtan. W czerwcu 1954 roku podjęto decyzję o powierzeniu Warszawie organizacji V Światowego Festiwalu Młodzieży i Studentów w 1955 roku. Fakt ten znacznie przyśpieszył prace nad budową stadionu. Prace budowlane rozpoczęły się w sierpniu 1954 roku.Teren stadionu, położony był na obszarze administracyjnym Kamionek, pomiędzy Saską Kępą a Starą Pragą, w okresie międzywojennym był częściowo fragmentem Portu Praskiego – naprzeciwko tunelu pod przystankiem PKP Warszawa Stadion przy ul. Sokolej zachował się fragment bramy śluzowej kanału, który biegł pod Aleją Zieleniecką do Jeziorka Kamionkowskiego. Oprócz tego, jeszcze po wojnie, teren przyszłego stadionu pokrywała nieliczna podmiejska zabudowa drewniana.

Oficjalnie otwarcie Stadionu Dziesięciolecia miało miejsce w dniu najważniejszego święta narodowego Polski Ludowej – 22 lipca 1955 roku. Była to w 11. rocznica ogłoszenia Manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego. W tym czasie w Warszawie odbywał się także V Światowy Festiwal Młodzieży i Studentów. Głównym, sportowym punktem inauguracji był towarzyski mecz piłkarski pomiędzy reprezentacjami miast: Warszawy i Katowic (ówczesnego Stalinogrodu), zakończony rezultatem 1:2 dla gości.

Serce stolicy

Stadion był reprezentacyjną areną sportową stolicy, przejmując tę rolę od Warszawskiego Stadionu Wojska Polskiego. Do końca lat 80. odbywały się na nim najważniejsze zawody sportowe w kraju, m.in. spotkania międzypaństwowe piłkarskiej reprezentacji Polski, finały piłkarskiego Pucharu Polski, Derby Warszawy, memoriały Janusza Kusocińskiego, lekkoatletyczne mecze międzypaństwowe czy finisze Wyścigu Pokoju. Stadion X-lecia był także wykorzystywany do celów kulturalnych i propagandowych. Organizowano tutaj obchody ważnych rocznic państwowych. Do największego dramatu w dziejach areny doszło 8 września 1968 roku, w czasie trwania ogólnokrajowych dożynek, gdy w akcie sprzeciwu przeciwko agresji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację samospalenia na trybunach dokonał Ryszard Siwiec.

Schyłek sportu

W kwietniu 1983 roku po raz ostatni grała tu reprezentacja Polski. Przeciwnikiem biało-czerwonych była Finlandia. Mecz zakończył się remisem 1:1. Samobójczego gola w tym meczu strzelił Paweł Janas. W tym samym roku stadion odwiedził papież Jan Paweł II, odprawił tam wielką Mszę świętą dla wiernych. To było symboliczne, bo przecież obiekt powstał z gruzów zburzonej Warszawy.

Następnie na arenie organizowano także wielkie koncerty muzyki pop. Grał tu choćby Stevie Wonder. Po latach świetności własność Skarbu Państwa zarządzana przez Centralny Ośrodek Sportu została przekazana firmie Damis. Od tego momentu obiekt nie był już miejscem dla sportowców, lecz handlarzy. Spółka otworzyła targowisko Jarmark Europa i na koronie stadionu powstało ok. 5 tysięcy stoisk, na którym kupić można było dosłownie wszystko. Był to swoisty symbol Polski przełomu ustrojów.

Idzie nowe…

29 września 2008 roku, rozpoczęto budowę stadionu PGE Narodowy. Nowoczesna arena została wybudowana w miejscu Stadionu Dziesięciolecia przed piłkarskimi Mistrzostwami Europy 2012. Na teren budowy dostało się ponad 100 jednostek specjalnych i transportowych oraz prawie 200 pracowników. Ekipa przystąpiła do rozebrania części konstrukcji Stadionu Dziesięciolecia, wyburzenia betonowych trybun i wzmocnieniu starej misy stadionu. Nowy stadion nazwany – Stadionem Narodowym gości reprezentację Polski i jest miejscem wielkich wydarzeń kulturalnych. Można więc powiedzieć, że historia zatoczyła koło.

Czytaj też:
Wojsko dla księży. Armia jako element represji w PRL-u
Czytaj też:
Santiago Bernabeu - stadion Realu Madryt. Kim był Bernabeu?
Czytaj też:
Partia bije. Parę słów o ZOMO

Źródło: DoRzeczy.pl