Na Zachodzie wiele zmian
  • Piotr SemkaAutor:Piotr Semka

Na Zachodzie wiele zmian

Dodano: 
Erich Maria Remarque
Erich Maria Remarque Źródło: Wikimedia Commons / Willem van de Poll, Dutch National Archives, CC0 1.0
Wspólna teza Rosji i Niemiec o „przekleństwie wersalskim” zyskała kolejne narzędzie oddziaływania.

Powieść Ericha Marii Remarque’a „Na Zachodzie bez zmian” jest ważnym elementem antymilitarystycznej tradycji niemieckiej. Jest to opowieść o grupie żołnierzy, którzy zgłosili się na ochotnika w czasie pierwszej wojny światowej do armii niemieckiej, aby w okopach Flandrii odkrywać potworność wojny pozycyjnej. W Niemczech powieść ukazała się po raz pierwszy w styczniu 1929 r. i sprzedała się szybko w liczbie miliona egzemplarzy. Na podstawie książki rok później nakręcono film, który zdobył dwa Oscary. Książka ta była demonstracyjnym wyzwaniem wobec innego nurtu, którego dobrym przedstawicielem była powieść Ernsta Jüngera „W stalowych burzach”. Powieści tego typu przedstawiały walki pierwszej wojny światowej jako apoteozę koleżeństwa i uzyskiwania duchowej szlachetności dzięki bohaterskiemu uczestnictwu w walkach. Książka Remarque’a skupiała się raczej na bezsensie wojny, przypadkowości strat i potworności śmierci w błocie i brudzie. Szczególnie naziści prowadzili kampanię przeciwko książce. Niemiecka policja musiała ochraniać kina, które ośmielały się wyświetlać film ze scenariuszem opartym na książce Remarque’a. Po dojściu do władzy NSDAP Josef Goebbels publicznie palił jego książki.

Artykuł został opublikowany w 12/2022 wydaniu miesięcznika Historia Do Rzeczy.