16 listopada 1918 roku Józef Piłsudski ogłosił depeszę notyfikującą światu odrodzenie Polski. Informacja była skierowana m.in. do rządów: amerykańskiego, brytyjskiego, francuskiego, włoskiego, japońskiego i niemieckiego.
Podpisana przez Józefa Piłsudskiego depesza, została wysłana drogą radiową w nocy z 18 na 19 listopada.
Już 20 listopada 1918 roku, jako pierwsi, niepodległość Polski uznali Niemcy. Większość państw zachodnich dokonała tego w lutym 1919 roku. Do tego czasu jednak Polacy nie próżnowali. Kiedy tylko Rada Regencyjna przekazała Piłsudskiemu władzę wojskową oraz cywilną, zarówno Naczelnik, jak otaczające go grono ludzi, rozpoczęli przygotowania do sformowania Wojska Polskiego, powołania rządu oraz rozpisania powszechnych wyborów do Sejmu. Za granicą działali natomiast dyplomaci, którzy przekonywali przywódców mocarstw o konieczności uznania naszego państwa i oddania jej utraconych podczas rozbiorów ziem.
„11 listopada 1918 Rada Regencyjna przekazała Piłsudskiemu Polskie Siły Zbrojne, a później i władzę cywilną. Stawały przed nim [Piłsudskim] dwa najpilniejsze zadania: oczyścić kraj i stolicę z wojsk obcych i doprowadzić do powstania rządu ogólnopolskiego”. – mówił ostatni ambasador II RP w Paryżu, Kajetan Morawski w audycji dla Polskiego Radia w 1962 roku.
18 listopada 1918 roku powołano do życia pierwszy rząd Drugiej Rzeczpospolitej. Na jego czele stanął Jędrzej Moraczewski.
Depesza Józefa Piłsudskiego
Do P. Prezydenta Stanów Zjednoczonych,
Do Królewskiego Rządu Angielskiego,
Do Rządu Rzeczypospolitej Francuskiej,
Do Królewskiego Rządu Włoskiego,
Do Cesarskiego Rządu Japońskiego,
Do Rządu Rzeczypospolitej Niemieckiej i do Rządów wszystkich Państw wojujących i neutralnych
Jako Wódz Naczelny Armii Polskiej, pragnę notyfikować rządom i narodom wojującym i neutralnym istnienie Państwa Polskiego Niepodległego, obejmującego wszystkie ziemie zjednoczonej Polski.
Sytuacja polityczna w Polsce i jarzmo okupacji nie pozwoliły dotychczas narodowi polskiemu wypowiedzieć się swobodnie o swym losie. Dzięki zmianom, które nastąpiły wskutek świetnych zwycięstw armii sprzymierzonych – wznowienie niepodległości i suwerenności Polski staje się odtąd faktem dokonanym.
Państwo Polskie powstaje z woli całego narodu i opiera się na podstawach demokratycznych. Rząd Polski zastąpi panowanie przemocy, która przez sto czterdzieści lat ciążyła nad losami Polski – przez ustrój, zbudowany na porządku i sprawiedliwości.
Opierając się na Armii Polskiej pod moją komendą, mam nadzieję, że odtąd żadna armia obca nie wkroczy do Polski, nim nie wyrazimy w tej sprawie formalnej woli naszej. Jestem przekonany, że potężne demokracje Zachodu udzielą swej pomocy i braterskiego poparcia Polskiej Rzeczypospolitej Odrodzonej i Niepodległej
Wódz Naczelny Piłsudski
Za Ministra Spraw Zagranicznych Filipowicz
Warszawa, 16 XI 1918 r.
Czytaj też:
Zapomniany początek Niepodległej. Wolność nie zaczęła się w WarszawieCzytaj też:
Na drodze do Niepodległej. Kamienie milowe naszej wolnościCzytaj też:
QUIZ: Polskie symbole. Chyba każdy z nas powinien uzyskać 100 procent!