Poruszające, refleksyjne, radosne. Narodzenie Pana w malarstwie

Poruszające, refleksyjne, radosne. Narodzenie Pana w malarstwie

Dodano: 
Zofia Stryjeńska, Pokłon pasterz, 1926
Zofia Stryjeńska, Pokłon pasterz, 1926 Źródło: Wikimedia Commons
Narodzenie Jezusa Chrystusa, pokłon pasterzy, trzej królowie, adoracja Dzieciątka - to motywy niezwykle częste w europejskim malarstwie od czasów średniowiecza.

Spośród przebogatej kolekcji malarstwa europejskiego, gdzie tematyką jest narodzenie Jezusa oraz święta Bożego Narodzenia wybraliśmy kilkanaście wyjątkowych obrazów, które pięknie ilustrują przyjście na świat naszego Zbawiciela oraz przeżywanie Świąt.

Boże Narodzenie w sztuce europejskiej (XIII-XVII w.)

Giotto (1266-1337)

Giotto di Bondone, a właściwie Angiolo di Bondone urodził się we Florencji. Był autorem bardzo licznych dzieł, z których wiele zachowało się do naszych czasów. Stworzył m.in. freski w kaplicy Scrovegnich w Padwie, w kościele Santa Croce we Florencji i w bazylice św. Franciszka w Asyżu. Mówiono o nim, że „sztukę malarską zamienił z greckiej w łacińską i uczynił ją nowoczesną; jego dzieło było doskonalsze niż czyjekolwiek gdziekolwiek indziej”.

Giotto, Narodzenie Jezusa

Robert Campin (1380-1444)

Malarz flamandzki zwany również Mistrzem z Flémalle lub Mistrzem Tryptyku de Mérode. Jako jeden z pierwszych twórców umieszczał na swoich obrazach sceny rodzajowe. Obok scen religijnych, pojawiały się tam widoki na wnętrza domów, sceny codziennych zajęć.

Robert Campin, Boże Narodzenie (Adoracja Dzieciątka), ok. 1425

Fra Filippo Lippi (1406-1469)

Malarz włoski, działał głównie we Florencji, był mnichem, należał do zakonu karmelitów.

Fra Filippo Lippi, Adoracja ze św. Janem i św. Bernardem, ok. 1459

Fra Diamante (1430-1498)

Włoski malarz, pracował we Florencji. Był współpracownikiem Fra Lippiego. Wspólnie przyozdabiali freskami m.in. katedrę w Prato.

Fra Diamante, "Adoracja Dzieciątka i Ukrzyżowanie", ok. 1470

Hugo van der Goes (1440-1482)

Był malarzem niderlandzkim. Uchodzi za najwybitniejszego twórcę drugiej generacji tzw. prymitywistów niderlandzkich. Inspirował się m.in. twórczością Jana van Eycka.

Hugo van der Goes, „Adoracja”, ok. 1475Hugo van der Goes, Pokłon Trzech Króli (Tryptyk)

Hieronim Bosch (1450-1516)

Hieronim Bosch, a właściwue Jheronimus Bosch był malarzem i rysownikiem wywodzącym się z Niderlandów. Był jednym z najbardziej niezwykłych twórców późnego średniowiecza i początku renesansu. Jego dzieła są pełne symboliki i ukrytych znaczeń. To najbardziej znanych należy tryptyk „Ogród rozkoszy ziemskich” oraz „Sąd Ostateczny”,

Hieronim Bosch, Pokłon Trzech Króli (ok. 1485)

Cosimo Rosselli (1439-1507)

Był włoskim malarzem pochodzącym z Florencji. Pracował m.in. przy dekorowaniu Kaplicy Sykstyńskiej.

Adoracja Dzieciątka, mal. Cosimo Rosselli, 1485

Lorenzo Lotto (1480-1556)

Urodził się w Wenecji. Dekorował m.in. apartamenty papieża Juliusza II w Pałacu Watykańskim. Freski nie zachowały się jednak do naszych czasów, gdyż zostały później zastąpione malowidłami Rafaela. Pod koniec życia wstąpił do klasztoru Santa Casa.

Adoracja Dzieciątka (obraz Lorenza Lotta), ok. 1508

Coreggio (1494-1534)

Correggio, a właściwie Antonio Allegri urodził się niedaleko Parmy w miejscowości Coreggio. Inspirował się dziełami Andrea Mantegni oraz Leonarda da Vinci.

Adoracja Dzieciątka (obraz Correggia)

Tommaso di Stefano Lunetti (1495-1564)

Włoski malarz, uczeń Lorenza di Credi. Inspirował się twórczością swojego mistrza oraz innego twórcy, Fra Bartolommeo.

Pokłon pasterzy (Adoracja Dzieciątka przez Marię, św. Józefa i pasterzy)
Przypisywany Tommaso di Stefano Lunettiemu

Agnolo Bronzino (1503-1572)

Włoski malarz. Pracował dla księcia Urbino Francesco I Marii della Rovere, a później dla Medyceuszy we Florencji. Malował portrety, obrazy religijne, freski oraz projektował gobeliny.

Agnolo Bronzino, Pokłon pasterzy

Caravaggio (1571-1610)

Michelangelo Merisi da Caravaggio – włoski malarz, był swoistym rewolucjonistą. W swoich dziełach zrezygnował z ukazywania idealnego ludzkiego ciała i „dopracowanych” póz. Wprowadził też ostry światłocień.

Caravaggio, "Narodzenie Pańskie ze św. Franciszkiem i św. Wawrzyńcem", ok. 1609

Gerard von Honthorst (1592-1656)

Malarz holenderski, inspirował się twórczością Caravaggia. Bardzo chętnie malował nokturny, czyli krajobrazy nocne, dzięki czemu mógł lepiej zastosować na obrazach światłocienie.

Narodzenie Jezusa, mal. Gerard van Honthorst, 1622

Jose Antolinez (1635-1675)

To hiszpański malarz okresu baroku. Uczył się w pracowni Francisco Riziego.

Jose Antolinez, „Pokłon pasterzy”, po 1660

Charles Le Brun (1619-1690)

Charles Le Brun był malarzem francuskim, współtwórcą stylu Ludwika XIV. Od 1638 roku był malarzem nadwornym króla. Według jego projektu powstały m.in. Galeria Zwierciadlana, salony Wojny i Pokoju oraz Schody Ambasadorów w Wersalu. Ozdobił także Galerię Herkulesa w hôtelu Lambert.

Narodzenie Jezusa. Mal. Charles le Brun, 1689

Malarstwo polskie

Oto kilka przykładów, jak polscy malarze inspirowali się tematyką Bożego Narodzenia.

Jan Piotr Norblin (1745-1830)

Jan Piotr Norblin, a właściwie Jean-Pierre Norblin de La Gourdaine urodził się we Francji. Od 1774 roku pracował dla rodziny Czartoryskich. Jest uważany za ojca polskiego malarstwa rodzajowego. Jeden z głównych przedstawicieli okresu stanisławowskiego w polskiej sztuce.

Pokłon Trzech króli, Jan Piotr Norblin

Jacek Malczewski (1854-1929)

Jeden z najwybitniejszych polskich malarzy. Jego dzieła charakteryzują się bogatą symboliką i licznymi odwołaniami do polskiej historii. „Wigilia na Syberii” to bardzo wzruszający obraz, na którym widzimy polskich zesłańców, więźniów cara podczas wigilijnej kolacji na dalekiej Syberii. Obraz w nieoczywisty, ale bardzo głęboki sposób oddaje grozę zaborów i tęsknotę za utraconą Ojczyzną.

Wigilia na Syberii (Jacek Malczewski, 1892)

Wojciech Kossak (1856-1942)

Syn Juliusza Kossaka, autor wielu obrazów o tematyce batalistycznej, w tym (wraz z Janem Styką), Panoramy Racławickiej. „Gwiazdka żołnierska” pokazuje żołnierzy w okopach podczas I wojny światowej przeżywających Boże Narodzenie i pojawienie się pierwszej gwiazdy na niebie.

Gwiazdka żołnierska. Mal. Wojciech Kossak

Zofia Stryjeńska (1891-1976)

Niezwykle utaletnotwana artystka, malarka, rzeźbiarka. Tworzyła też ilustracje i scenografie. W jej dziełach od razu zauważyć można inspiracje ludowością, folklorem i polskimi tradycjami.

Zofia Stryjeńska, Pokłon pasterz, 1926

[GALERIA]

Galeria:
Boże Narodzenie w malarstwie

Polecamy:

Czytaj też:
Jacek Malczewski, malarz przepotężny
Czytaj też:
Znane obrazy, nieznane autorki. Sześć polskich malarek, które warto znać
Czytaj też:
Malarz, powstaniec. Brat Albert. Jedyny taki polski święty
Czytaj też:
QUIZ: Poczet Jana Matejki. Rozpoznasz ukazanych władców?

Opracowała: Anna Szczepańska
Źródło: DoRzeczy.pl