Święta Bożego Narodzenia to od około 1700 lat jeden z najbardziej wyjątkowych okresów w ciągu całego roku. Doniosłość tej uroczystości była rozumiana już setki lat temu. Wielu monarchów właśnie tego dnia zabiegło o koronację. Co wydarzyło się 25 grudnia?

352 – pierwsze Święta w Rzymie

W roku 352 w Cesarstwie rzymskim obchodzono oficjalnie po raz pierwszy święta Bożego Narodzenia.

Chrześcijaństwo od niedawna mogło cieszyć się w tym państwie swobodami. Bramę do przyjęcia chrześcijaństwa otworzył bowiem dopiero cesarz Konstantyn Wielki, który w 313 roku wydał edykt mediolański, dzięki któremu w Rzymie zapanowała wolość wyznania. Wcześniej chrześcijanie byli w okrutny sposób prześladowani i skazywani na śmierć.

800 – Karol Wielki

Karol Wielki zjednoczył sporą część kontynentu europejskiego pod sztandarem imperium karolińskiego. Począwszy od późnych lat siedemdziesiątych VIII wieku, Karol Wielki prowadził kampanie wojenne przeciwko Sasom, Longobardom i Awarom. W swoim państwie siłą nawracał poddanych na chrześcijaństwo i wprowadzał reformy religijne.

25 grudnia, w dzień Bożego Narodzenia 800 roku papież Leon III koronował Karola Wielkiego na cesarza rzymskiego podczas ceremonii w Bazylice św. Piotra. Koronacja sprawiła, że Karol Wielki stał się, de facto, równy bizantyńskiej cesarzowej Irenie, która rządziła Cesarstwem Wschodnim w Konstantynopolu. Panowanie Karola Wielkiego doprowadziło do odrodzenia kulturalnego i zjednoczenia części Europy po raz pierwszy od upadku Cesarstwa Rzymskiego w 476 roku.

983 – Otton III

W 983 roku Otton III został koronowany na króla Niemiec. Ten przyszły cesarz rzymski był twórcą koncepcji cesarstwa uniwersalistycznego, w skład którego wejść miały ziemie germańskie, frankońskie, włoskie i słowiańskie. Otton poważał Bolesława Chrobrego i dbał o dobre relacje z Polską. To on w 1000 roku przybył do Gniezna, gdzie spotkał się z przyszłym polskim królem. Zmarł jednak młodo, już w 1002 roku, nie doczekawszy realizacji swych ambitnych planów.

1000 – Stefan Święty

25 grudnia w roku 1000 Stefan I Święty został koronowany na króla Węgier. Dla Węgrów to jedna z najważniejszych, o ile nie najważniejsza postać w dziejach ich państwa. Stefan był, de facto, twórcą państwa węgierskiego. Madziarzy, który stosunkowo niedawno pojawili się w Kotlinie Panońskiej, za panowania Stefana weszli na dobre do europejskiej rodziny państw chrześcijańskich i w krótkim czasie stali się jedną z najbardziej liczących się potęg na kontynencie.

1025 – Mieszko II

Był trzecim historycznym władcą Polski i drugim jej królem. Mieszko II był synem Bolesława Chrobrego. Chrobry przejął władzę w Polsce w 992 roku po śmierci swego ojca Mieszka I, lecz koronowany na króla został dopiero w 1025 roku. Niezbyt długo dane było mu być monarchą – koronacja odbyła się bowiem w kwietniu 1025 roku, a po dwóch miesiącach władca zmarł.

25 grudnia tego samego roku w katedrze gnieźnieńskiej koronowany na króla Polski przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Hipolita został Mieszko II Lambert. Był człowiekiem wykształconym, potrafił czytać i pisać, znał też łacinę i grekę. Niestety za jego panowania, państwo gnębione licznymi najazdami, zostało znacznie osłabione, a sam król musiał uciekać z kraju.

1066 – Wilhelm Zdobywca

W Boże Narodzenie 1066 roku Wilhelm, książę Normandii – znany lepiej jako Wilhelm Zdobywca – został koronowany na króla Anglii w opactwie Westminster w Londynie.

Wilhelm kilka miesięcy wcześniej dokonał inwazji na Anglię i pokonał króla Harolda II w bitwie pod Hastings, co otworzyło mu drogę do Londynu i władania Anglią. Trwające 21 lat rządy Wilhelma Zdobywcy sprawiły, że wiele normańskich zwyczajów i praw pojawiło się w Anglii. Wilhelm zbudował także znane do dziś budowle, jak Tower od London i Zamek Windsor.

1076 – Bolesław Śmiały

Kiedy Bolesław Śmiały przejął władzę w Polsce po śmierci swego ojca Kazimierza Odnowiciela w 1058 roku, Europa żyła sporem pomiędzy papiestwem a cesarzem rzymskim o to, kto zajmuje dominującą pozycję w chrześcijańskim świecie (spór o inwestyturę). Bolesław opowiedział się za papieżem Grzegorzem VII, co, wraz z odpowiednią akcją dyplomatyczna, pozwoliło uzyskać zgodę na koronację królewską. W Boże Narodzenie, 25 grudnia 1076 roku, arcybiskup gnieźnieński Bogumił w obecności legatów papieskich koronował Bolesława w katedrze gnieźnieńskiej na króla Polski.

Bolesław przeszedł do historii przede wszystkim przez konflikt z biskupem krakowskim Stanisławem, którego skazał ostatecznie na obcięcie członków (tj. nosa, ucha lub palców). Historycy do tej pory zastanawiają się, co było przyczyną konfliktu i czy tak okrutne potraktowanie biskupa miało jakieś uzasadnienie. Po tym wydarzeniu w Polsce wybuchł bunt możnowładców, a Bolesław musiał uciekać z Polski.

1356 – Złota Bulla

W Metzu cesarz Karol IV Luksemburski ogłosił drugą część tzw. Złotej Bulli. Pierwsza część została ogłoszona 10 stycznia 1356 roku w Norymberdze. Złota Bulla regulowała podstawowe zasady ustrojowe Świętego Cesarstwa Rzymskiego i obowiązywała do XIX wieku.

1814 – traktat z Gandawy

Wojna amerykańsko-brytyjska zwana jest też w USA drugą wojną o niepodległość. Toczyła się w latach 1812-1814.

24 grudnia 1814 r. Stany Zjednoczone i Wielka Brytania podpisały pokój kończący dwuletni konflikt. Traktat z Gandawy poprzedziły kilkumiesięczne negocjacje, które zasadniczo zakończyły się „remisem”. Powrócono do status quo ante bellum.

1916 – obietnica o niepodległej Rzeczpospolitej

W 1795 roku, po trzecim rozbiorze, Polska zniknęła z map Europy. Dopiero wybuch I wojny światowej i konflikt pomiędzy zaborcami dał Polakom realną szansę na odzyskanie ojczyzny.

25 grudnia 1916 roku car Rosji Mikołaj II wydał ukaz, w którym obiecywał, iż po zakończeniu wojny na zostanie utworzona niepodległa Polska. Dokument wydany przez Mikołaja był odpowiedzią na Akt 5 Listopada – dokument opublikowany przez cesarzy Niemiec i Rosji, którzy 5 listopada 1916 roku, również zaproponowali przywrócenie królestwa Polskiego.

1968 – Apollo 8

W ramach misji Apollo 8 z 1968 roku astronauci Frank Borman, Jim Lovell i William Anders spędzili noc z 24 na 25 grudnia na orbicie Księżyca. Apollo 8 doprowadził do przełomu w załogowych lotach kosmicznych: trzej astronauci stali się pierwszymi ludźmi, którzy opuścili przyciąganie grawitacyjne Ziemi, okrążyli Księżyc oraz zobaczyli ciemna stronę Księżyca.

1979 – interwencja w Afganistanie

25 grudnia 1979 roku wojska sowieckie wkroczyły do Afganistanu chcąc umocnić przychylną ZSRS władzę. Przeciwko afgańskiemu rządowi i Sowietom wystąpiły siły mudżahedinów wspierane przez Stany Zjednoczone. Interwencja w Afganistanie, która początkowo wydawała się Moskwie łatwą kampanią, okazała się długa i wyczerpująca. Sowieci „ugrzęźli” w Afganistanie na wiele kolejnych lat. Historycy wskazują, że niepowodzenia w tej wojnie były jedną z przyczyn rozpadu Związku Sowieckiego w 1991 roku.

Czytaj też:
"Cicha noc" nad okopem. Kiedy wrogowie podali sobie ręceCzytaj też:
"Krwawa Wigilia" komanda niemieckich przestępców. Zginęło 56 PolakówCzytaj też:
Wigilia na dworze i pod strzechą. Które dawne zwyczaje przetrwały do dziś?