Spożycie jaj przez ludzi sięga czasów prehistorycznych. Najstarsze dowody wskazujące na to, że nasi przodkowie spożywali jaja, pochodzą nawet sprzed 3,5 miliona lat. W Laetoli w Tanzanii archeolodzy odnaleźli nie tylko odciski stóp przedstawicieli gatunku Australopithecus afarensis, ale także skamieniałe jaja ptaka o nazwie frankolin. Ptak ten składał jaja na ziemi, co czyniło je łatwym łupem dla ludzi epoki prehistorycznej.
Co prawda nie mamy stuprocentowej pewności, że akurat te konkretne jaja zostały zjedzone przez człowieka, eksperci nie mają wątpliwości, że nasi praprzodkowie korzystali z takiej formy pożywienia.
Przez większą część prehistorii człowiek zdobywał jaja dzikich ptaków, często ryzykując życie — na przykład podczas polowań na strusie czy inne ptaki nielotne. Dopiero wiele tysięcy lat później, wraz z rozwojem rolnictwa i hodowli, ludzie zaczęli wykorzystywać jaja kur domowych.
Pierwsze pewne dowody
Dowody archeologiczne sugerują, że już 6 tysięcy lat temu w Chinach i Egipcie ludzie zbierali jaja z gniazd dzikich ptaków, takich jak kaczki, gęsi czy strusie. W starożytnym Egipcie, w grobowcu Menny, odnaleziono malowidła, na których przedstawiono składanie jaj w ofierze bogom, co świadczy o ich znaczeniu w tamtejszej kulturze.
Przełomowym momentem w historii spożycia jajek było udomowienie kur. Znane dzisiaj gatunki kur pochodzą od dzikich kur bankiwa zamieszkujących obszary Azji Południowo-Wschodniej i subkontynentu indyjskiego. Zostały one udomowione około 7,5 tysięcy lat p.n.e. Początkowo hodowano je głównie dla jaj, ale z czasem także dla mięsa. Około 1500 roku p.n.e. kury trafiły do Sumeru i Egiptu, a około 800 roku p.n.e. do Grecji, gdzie wcześniej główne źródło jajek stanowiły przepiórki.
W starożytnym Rzymie jaja były bardzo istotnym elementem diety. Rzymianie opracowali różne metody ich konserwacji, takie jak marynowanie w solance czy przechowywanie w miodzie. Posiłki często rozpoczynano od dań z jaj, a po ich spożyciu tłuczono skorupki na talerzach, wierząc, że zapobiega to ukrywaniu się w nich złych duchów.
W czasach „nowożytnych”
W średniowieczu spożywanie jajek było zakazane podczas Wielkiego Postu. Przerwa w konsumpcji nie wynikała jednak tylko z przyczyn religijnych. Pozwalała ona rolnikom na ograniczenie zużycia paszy w okresie wczesnowiosennym, na tzw. przednówku, kiedy mogło jej brakować.
Pod koniec XIX wieku w Stanach Zjednoczonych opracowano proces suszenia jaj, co pozwoliło na ich dłuższe przechowywanie i transport. Podczas drugiej wojny światowej produkcja suszonych jaj znacznie wzrosła, aby zaopatrzyć siły zbrojne Stanów Zjednoczonych.
Znany dziś i powszechnie używany karton na jajka została natomiast wynaleziona w 1911 roku przez Josepha Coyle’a z Kolumbii Brytyjskiej. To zrewolucjonizowało transport tego kruchego i delikatnego produktu
Dzisiejsze kury domowe, dzięki tysiącom lat selektywnej hodowli, są zdolne do znoszenia ponad trzystu jaj rocznie, przez cały rok. To nawet kilkanaście razy więcej niż kury żyjące przed setkami lat.
Trudno określić moment, w którym człowiek uznał jajko za coś symbolicznego. Od „zawsze” jajo symbolizowało nowe życie, odrodzenie. W chrześcijaństwie nie bez powodu jajko jest symbolem Świąt Zmartwychwstania Pańskiego, symbolizując nowy początek i zwycięstwo życia.
Czytaj też:
Nowe odkrycie. Podziemne miasto w Iranie zaskakujeCzytaj też:
Tajemniczy sztylet sprzed 2500 lat na wybrzeżu BałtykuCzytaj też:
Nowe odkrycia wokół Saturna. "Sądzimy, że jest ich jeszcze więcej"