Betlejemski cud z kamienia

W Betlejem Boże Narodzenie świętuje się przez miesiąc. Obchody zaczynają się 24 grudnia od uroczystości katolickich. 6 stycznia świętowanie rozpoczynają Kościoły prawosławne oraz Kościoły: grekokatolicki, syryjski, etiopski i koptyjski. 18 stycznia święta Narodzenia Pańskiego obchodzi Kościół ormiański. Choć Betlejem znajduje się na terytorium muzułmańskiej w większości Palestyny, to przez jeden miesiąc w roku staje się centralnym punktem chrześcijańskiego życia duchowego. Już w połowie grudnia pojawiają się w Betlejem tłumy katolików, którzy pragną osobiście uczestniczyć w wyjątkowej ceremonii, którą jest pasterka sprawowana przez łacińskiego patriarchę Jerozolimy, w znajdującym się tuż obok bazyliki Narodzenia Pańskiego katolickim kościele św. Katarzyny Aleksandryjskiej.

Patriarcha witany jest kilka godzin przed Mszą św. na obrzeżach miasta przy Grobie Racheli. Stamtąd w pochodzie wszyscy udają się na plac Żłóbka, gdzie patriarcha wita się z wiernymi. Po Mszy św. w kościele św. Katarzyny procesja udaje się do Groty Narodzenia, gdzie celebrans umieszcza figurę nowo narodzonego Pana Jezusa.

W 2023 r. publiczne obchody Bożego Narodzenia w Betlejem zawieszono ze względu na trwającą wojnę w Strefie Gazy. Po dwóch latach, po ogłoszeniu rozejmu między Izraelem a Hamasem, miasto Betlejem poinformowało, że wraca do organizowania centralnych obchodów uroczystości Narodzenia Pańskiego. Do Betlejem, na plac Żłóbka – jak przekazał burmistrz miasta – ma wrócić choinka. Odbyć ma się również tradycyjny jarmark bożonarodzeniowy, a swą obecność na tegorocznej pasterce zapowiedział prezydent Palestyny, Mahmud Abbas.

W gaju Adonisa

Nazwa „Betlejem” pochodzi od greckiego słowa „Βηθλεέμ”. W języku arabskim miejscowość nazywano Bayt Lahm, a w hebrajskim Bet Lehem. Najwcześniejsza wzmianka o tym miejscu pojawiła się w 1400 r. p.n.e. O Betlejem jako Bit-Lahmi pisał do faraona Amenhotepa III lub Amenhotepa IV egipski namiestnik Jerozolimy w jednym z tzw. listów z Amarny.

Nazwa, w której pojawiają się człony -Lah, -Leh, skłania ku teorii, że było to pierwotnie miasto należące do Kananejczyków, gdyż Lahmu był czczonym przez nich bogiem, sługą najwyższego bóstwa Enkiego. Prawdopodobnie w trzecim tysiącleciu wzniesiono ku jego czci świątynię na dzisiejszym Wzgórzu Narodzenia. Około 200 r. p.n.e. tereny te podbili Filistyni, od których ziemia zwana dotychczas Kanaan zaczęła być określana jako Filistea – Palestyna.

Następnie Betlejem wchodziło w skład Zjednoczonego Królestwa Izraela, a po podziale tego państwa (po śmierci króla Salomona) miasto znalazło się w granicach Królestwa Judy. W Starym Testamencie nazywane jest Efrata, Betlejem Efrata bądź Betlejem judzkim. W Biblii Betlejem po raz pierwszy pojawia się w Księdze Rodzaju – to w drodze do tego miasta umarła podczas porodu Rachela, żona proroka Jakuba, syna Izaaka. Jej grób znajduje się tam do dziś.