Bitwa pod Warną to jedna z najbardziej znanych przez Polaków bitew. W czasie bitwy pod Warną zginął polski król Władysław III Warneńczyk – jedyny polski monarcha, który poległ na polu bitwy.
Przygotowania
Władysław III, syn Władysława Jagiełły i Zofii Holszańskiej został królem po śmierci ojca mając zaledwie 10 lat. Możni nie byli zachwyceni tą kandydaturą, lecz za młodym królewiczem stał potężny biskup Zbigniew Oleśnicki, dzięki któremu wybór Władysława został zaakceptowany. To Oleśnicki sprawował władzę w państwie w okresie małoletności Władysława.
25 lipca 1434 roku Władysław III został koronowany na króla Polski.
Trzy lata później, po śmierci króla Węgier Zygmunta Luksemburskiego, rozpoczęła się wojna o sukcesję węgierską. Jednym z kandydatów do tronu Węgier był polski monarcha Władysław III. Ostatecznie to on wygrał konfrontację i został koronowany 17 lipca 1440 roku. Węgrzy wybrali polskiego monarchę na swego króla licząc na to, że Polska pomoże im w walkach z Imperium Osmańskim, które od lat bezpośrednio zagrażało ich terytorium.
Atakujący Europę muzułmanie powodowali także duże zaniepokojenie Rzymu. Papież Eugeniusz IV postanowił niejako wykorzystać walkę Węgrów przeciwko islamskim najeźdźcom i zdecydował o zorganizowaniu krucjaty. Przy okazji chciał wzmocnić własną pozycję w Rzymie.
Młody polski i węgierski król Władysław zapoznał się z planem papieża i zgodził się wziąć udział w wyprawie przeciwko muzułmańskim najeźdźcom. Władysław przystał na to pomimo obowiązującego od niedawna pokoju w Segedynie, który zresztą sam wywalczył w kampanii 1443-1444 (na czele połączonych sił chrześcijańskich stali wtedy król Władysław, despota serbski Jerzy Brankowicz oraz wojewoda siedmiogrodzki Janos Hunyady). Traktat gwarantował pokój pomiędzy Turcją i Węgrami na 10 lat. Wielu możnych nie chciało zrywać zawartego pokoju – była to kwestia honoru. Wysłannicy papiescy zmanipulowali jednak młodego Władysława przekonując, że taki układ z niewiernymi nie ma żadnej mocy prawnej. Władysław III ruszył zatem na krucjatę, która miała się dla niego zakończyć tragicznie pod Warną.
Bitwa pod Warną
W 1444 roku sułtan Murad II zrezygnował z tronu na rzecz swego 12-letniego syna Mehmeda II. Mehmed, wobec możliwości kolejnego konfliktu z Węgrami wezwał swego ojca do powrotu do władzy. Murad został zmuszony do powrotu, stając na czele tureckiej armii.
Krucjata organizowana przez papieża Eugeniusza IV składała się głównie z oddziałów polskich i węgierskich, lecz znajdowały się tam również mniejsze odziały m.in. z Czech, Serbii, Bułgarii i Mołdawii.
Armia chrześcijan i armia osmańska spotkały się pod Warną. Nie było to zaplanowane (na pewno nie przez Władysława). Pozycje do ataku dla oddziałów pod wodzą Władysława III i Janosa Hunyadego były bardzo złe. Turcy dysponowali armią liczącą około 60 tysięcy żołnierzy. Za Władysławem stało zaledwie 20 tysięcy ludzi. Los bitwy wydawał się od początku przesądzony.
Turcy szybko otoczyli wojska chrześcijan rozbijając je zupełnie. Władysław III rzucił się jeszcze do ostatniej szalonej szarży w trakcie której poległ. Bitwa pod Warną skończyła się kompletną klęską chrześcijan. Polskiemu królowi Osmanowie odcięli głowę i wywieźli ją do Adrianopola. Sułtan Mehmed II miał ją ponoć przechowywać jeszcze przez wiele miesięcy w słoju miodu.
Janos Hunyady po bitwie pod Warną powrócił na Węgry, gdzie udało mu się jeszcze zebrać wojska i ochronić kraj przed dalszym marszem Turków. Królem Węgier został 4-letni Władysław Pogrobowiec, syn zmarłego Albrechta II Habsburga, krótkotrwałego króla Węgier (wybranego po śmierci Zygmunta Luksemburskiego i „zastąpionego” przez Władysława Warneńczyka).
Królem Polski został brat Władysława, Kazimierz Jagiellończyk (dotychczasowy wielki książę litewski), koronowany w 1447 roku. Legenda Władysława Warneńczyka utrwaliła się wkrótce po zakończeniu bitwy pod Warną. Jego ciała nigdy bowiem nie odnaleziono, dlatego od początku spekulowano, że monarcha przeżył starcie i ukrywał się gdzieś w Europie. Takie teorie wciąż, co jakis czas, pojawiają się w literaturze.
Czytaj też:
Bitwa pod Nikopolis. Krucjata, konieczność czy grzech pychy?Czytaj też:
Bitwa pod Lepanto – klęska Osmanów, kobieta-żołnierz i wizja Piusa VCzytaj też:
Bitwa pod Wiedniem. Sobieski uratował Wiedeń, który nie okazał później żadnej wdzięczności