Ernest Malinowski urodził się 5 stycznia 1818 roku w Sewerynach na Wołyniu jako Adam Stanisław Hipolit Ernest Nepomucen. Jego ojciec, Jakub Malinowski był polskim szlachcicem, oficerem armii Księstwa Warszawskiego. Ernest Malinowski uczęszczał do Liceum Krzemienieckiego.
Ojciec Ernesta Malinowskiego brał udział w powstaniu listopadowym. Po upadku zrywu rodzina Malinowskich znalazła się w Dreźnie, skąd wyruszyli do Francji.
Wykształcenie i młode lata Malinowskiego
Ernest Malinowski uczył się w Lycée Louis-le-Grand w Paryżu, a później w École Polytechnique i École nationale des ponts et chaussées. W 1838 roku rozpoczął pracę jako inżynier w Korpusie Inżynierów Dróg i Mostów. Zajmował się m.in. budową kolei na trasie Paryż-Hawr, budową dróg w Algierii oraz przy regulacji francuskich rzek.
W 1852 roku Ernest Malinowski wyjechał do Peru. Miał nadzorować prace nad budową tamtejszej infrastruktury oraz zająć się kreśleniem map kartograficznych. Do Ameryki Południowej dotarł w październiku. Jedną z pierwszych inicjatyw Malinowskiego było utworzenie w Limie szkoły technicznej.
Ernest Malinowski w czasie pobytu w Peru zajmował się wieloma dziedzinami. Współdziałał przy modernizacji peruwiańskiej mennicy państwowej, projektował nowe ulice w miastach Peru oraz kilka linii kolejowych.
W 1866 roku wybuchła wojna pomiędzy Peru a Hiszpanią. Ernest Malinowski został wysłany wówczas do fortu Callao koło Limy, gdzie miał nadzorować budowę fortyfikacji. Na miejscu osobiście brał udział w obronie fortu i uczestniczył w walkach. Po wojnie za swoje osiągnięcia i poświęcenie na polu bitwy otrzymał honorowe obywatelstwo Peru.
Kolej Transandyjska
Pomysł budowy Kolei Transandyjskiej powstał już w 1859 roku, jednak z różnych względów odłożono go w czasie. W 1868 roku ogłoszono przetarg na budowę tej inwestycji. Wygrał go Amerykanin Henry Meiggs, który zwrócił się o pomoc do Ernesta Malinowskiego. Polak miał przygotować wstępny projekt oraz kosztorys.
Kolei Transandyjska miała połączyć stolicę Limę z bogatymi w surowce regionami Cerro de Pasco i Jauja, a z czasem miała prowadzić przez Andy do Oceanu Atlantyckiego.
Prace nad budową kolei rozpoczęto 1 tycznia 1870 roku. Większość trasy biegła przez trudny teren górski na wysokości niemal 5 tysięcy metrów n.p.m. Tory trawersowały zbocza, biegły przez wydrążone tunele (łącznie wybudowano ich 63) oraz po specjalnie zbudowanych platformach, mostach i wiaduktach. Największym wybudowanym wówczas wiaduktem był tzw. Verrugas, mający 77 metrów wysokości i 175 metrów długości.
Ernest Malinowski uchodził za dobrego pracodawcę. Zgromadzony przez niego zespół, liczący aż 10 tysięcy robotników, był godziwie opłacany. Malinowski brał udział w niemal wszystkich pracach, znajdował się ciągle na „pierwszej linii” i dzielił z robotnikami wszystkie trudy. Wkrótce polski inżynier stał się bardzo sławny. O Kolei Transandyjskiej pisano na całym świecie. Był to w owym czasie prawdziwy cud techniki.
W połowie lat 70. kolej osiągnęła wysokość 4817 metrów n.p.m. Aż do 2005 roku była to najwyżej położona kolej na świecie. W tym czasie Malinowski nie otrzymywał wynagrodzenia, a nawet z własnych funduszy dokładał się do realizacji wielkiego projektu, gdyż rząd peruwiański borykał się z wielkim kryzysem finansowym i chciał nawet wstrzymać budowę kolei. Pierwszy odcinek kolei oddano do użytku 1878 roku.
W 1881 roku Ernest Malinowski przeniósł się do Ekwadoru (w tym czasie trwała wojna pomiędzy Peru i Chile), gdzie nadzorował budowę kolei biegnącej przez Kordyliery Zachodnie. Do Peru wrócił po kilku latach, gdzie kontynuował prace przy Kolei Transandyjskiej. W 1893 roku ukończono ostatecznie jej główny odcinek (346 km).
Ernest Malinowski zamieszkał w Limie. Udzielał się w różnych organizacjach dobroczynnych, a także nadzorował m.in. budowę szpitala i tworzenie map, które posłużyły do wytyczenia dokładnych granic Peru. Był także autorem licznych artykułów naukowych. Nigdy się nie ożenił. Miał wielu przyjaciół, uchodził za osobę niezwykle życzliwą i pomocną. Dzięki jego pomocy w Peru znalazło zatrudnienie wielu polskich inżynierów.
Ernest Malinowski zmarł 2 marca 1899 roku w Limie. Został pochowany z największymi honorami jako peruwiański bohater narodowy na cmentarzu Presbitero Maestro.
Kolej Transandyjska jest obecnie używana tylko okazjonalnie i jest przede wszystkim wielką atrakcją turystyczną. Fragmenty tej trasy wciąż służą natomiast pociągom towarowym.
Czytaj też:
Stefan Szolc-Rogoziński. Zapomniany podróżnik, pierwszy polski afrykanistaCzytaj też:
Pierwszy lot samolotem. Bracia Wright i wynalazek, który zrewolucjonizował światCzytaj też:
Człowiek, który odkrył Kanadę. Cartier był przekonany, że dotarł do Chin