TOMASZ ZBIGNIEW ZAPERT: „Starałem się dokonać przewrotu kopernikańskiego w kopernikologii” – pisze pan w przedmowie do swojej najnowszej książki. Czyżby dotychczasowa wiedza o astronomie była aż tak bardzo zakłamana?
PIOTR ŁOPUSZAŃSKI: Mikołaj Kopernik obalił astronomię, której uczono od dawien dawna, a która nie oddawała rzeczywistego stanu rzeczy, i opisał Kosmos bliższy prawdziwemu obrazowi naszego Układu Słonecznego. Podobnie postąpiłem w stosunku do jego biografii, ponieważ to, czego uczyliśmy się w szkole, to, co pisali autorzy prac naukowych i popularnych o Koperniku, nie zawsze opierało się na dokumentach i dowodach. Często były to spekulacje, dość swobodne. Wnikliwa analiza tez głoszonych przez kopernikologów pokazuje, że wiedza o życiu astronoma była bardzo skromna, a publikacje zawierały informacje po prostu wyssane z palca. Nie udowodniono, że Kopernikowie pochodzili ze Śląska, że Mikołaja ochrzczono w kościele św. Jana w Toruniu (dziś katedrze) czy że kształcił się w Chełmnie. Nierzadko opisywano go w sposób daleki od prawdy.
Co zatem wiemy o jego genealogii – po mieczu i kądzieli?
Rodzina matki, Watzenrodowie, była pochodzenia niemieckiego. Mieszkając przez kilka pokoleń w krzyżackim Toruniu, poznała realia życia w państwie zakonnym. Wśród zasłużonych przedstawicieli klanu byli Lucas Watzenrode starszy, który walczył przeciwko Krzyżakom w wojnie trzynastoletniej, i jego syn, Łukasz, późniejszy biskup warmiński. Natomiast rodzina Koperników była, sądząc po nazwisku, rodziną polską. Historycy, nie znając przodków astronoma, twierdzili, że rodzina pochodziła ze Śląska. Wiemy jedynie, że ojciec (i prawdopodobnie dziad) astronoma mieszkali w Krakowie. Kopernikowie mogli pochodzić z Polski Centralnej lub z Małopolski. Nazwisko wzięło się od łacińskiej nazwy miedzi. W Polsce było kilka terenów, gdzie znajdowały się kopalnie miedzi, np. w okolicach Kielc jest Miedziana Góra. Przodkowie astronoma niekoniecznie musieli być ze Śląska.
Skąd wzięły się próby germanizacji Mikołaja Kopernika?
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Do Rzeczy.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.