Jaskinia Lascaux i znajdujące się tam malowidła to nie jedyny przykład tego typu sztuki naskalanej, jednak to właśnie Lascaux pozostaje najbardziej znanym miejscem. Dlaczego jest wyjątkowa?
Odkryta przez przypadek
Jaskinia Lascaux znajduje się w dolinie Vézère, w gminie Montignac-Lascaux w regionie Nowa Akwitania. Znaleziona została przypadkiem przez kilku nastolatków, którzy 11 września 1940 roku spacerowali w okolicy. Istnieją różne wersje, jak dokładnie wyglądało jej znalezienie. Popularna wersja mówi o tym, że w pewnej chwili towarzyszący chłopcom pies podbiegł do dziwnie wyglądającej dziury w ziemi i zaczął węszyć, i szczekać. Chłopcy zainteresowali się tym, co przykuło uwagę psa i postanowili sprawdzić, co znajduje się pod powierzchnią. Kiedy zeszli na dół, okazało się, że jest to dość przestronna jaskinia. W pierwszej chwili myśleli, że odkryli tajemne przejście do znajdującego się pół kilometra dalej zamku. Po chwili ich zainteresowanie wzbudziły jednak przede wszystkim liczne malowidła, które pokrywały ściany groty. Początkowo chłopcy nie powiedzieli nikomu o tym, co znaleźli. W końcu jednak podzielili się tą tajemnicą ze swym nauczycielem. Ten, kiedy zbadał to miejsce miejsce i ujrzał malunki na własne oczy, uznał, że trzeba o znalezisku poinformować archeologów, gdyż znalezisko ma z pewnością ogromną wartość naukową.
Jako pierwszy grotę zbadał francuski archeolog i znawca prehistorii, ksiądz Henri-Édouard-Prosper Breuil. Niedługo później jaskinię Lascaux odwiedziło wielu innych badaczy. Wszyscy zgodnie orzekli, że malowidła są bezcennym fenomenem. Ich wartość była tym większa, że przetrwały one tysiące lat w niemal nienaruszonym stanie. Jaskinię określono nawet jako „Kaplicę Sykstyńską Sztuki Prehistorycznej”. W październiku 1979 roku jaskinia Lascuax została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
O czym mówią malowidła
Malowidła naskalne znajdujące się w jaskini Lascaux mają około 15-17 tysięcy lat. Powstały w górnym paleolicie, we wczesnym okresie kultury magdaleńskiej. Jaskinia składa się z głównej komory o szerokości około 20 metrów i wysokości niemal 5 metrów oraz korytarzy – całość o łącznej długości 150 metrów. Jej ściany zdobi około 600 postaci zwierzęcych i drugie tyle symboli oraz rytów.
Prehistoryczni artyści ukazali na ścianach jaskini przede wszystkim postaci zwierząt, głownie: bizonów, jeleni, koni i bydło; niektóre zwierzęta mają nawet do trzech metrów wysokości. Namalowano też jedną ludzką postać – jest to postać mężczyzny z głową ptaka. Do wykonania malowideł używano palców oraz pędzli zrobionych z włosia lub mchu. Barwniki tworzono z ochry i węgla drzewnego.
Jaskinię Lascaux udostępniono turystom w 1948 roku, lecz szybko okazało się, że nie był to najlepszy pomysł. W 1963 roku jaskinia została zamknięta dla zwiedzających ze względu na coraz szybsze zanikanie i deformację malowideł. Do tamtej pory odwiedziło ją około milion osób.
Malunki zaczęły znikać, blednąć lub ciemnieć pod wpływem sztucznego światła i dostępu powietrza. Ściany ponadto zaczęły zarastać porostami i grzybami. Obecnie do jaskini mają wstęp wyłącznie naukowcy zaledwie raz do dwóch razy w miesiącu. którzy odpowiedzialni są za oczyszczanie ścian groty i konserwację malowideł.
W czasem wykonano replikę jaskini Lascaux, którą otwarto dla odwiedzających w 1983 roku. Znajduje się ona tuż obok prawdziwej jaskini Lascaux.
Do czasu odkrycia jaskini Chauveta w roku 1994 sądzono, że malowidła z Lascaux są apogeum możliwości artystycznych prehistorycznych ludzi. Okazało się jednak, że wyrafinowane malowidła tworzono już wcześniej – malunki z jaskini Chauveta pochodzą bowiem sprzed około 20 tysięcy lat, z czasów kultury oryniackiej i graweckiej.
Czytaj też:
Rzymski obóz w szwajcarskich Alpach. Wyjątkowe odkrycieCzytaj też:
Pochówek z Vedbæk. To odkrycie poruszyło naukowcówCzytaj też:
Namibijscy myśliwi-zbieracze i zagadka, której nie odgadli niemieccy profesorowie