Państwo rzymskie przetrwało ponad tysiąc lat, do 476 roku. Wedle tradycji początek późniejszego imperium miał miejsce 21 kwietnia 753 roku p.n.e., kiedy to Romulus został pierwszym królem założonego przez siebie i swojego brata miasta, Rzymu. Ta symboliczna data została ustalona dopiero w I wieku p.n.e. przez historyka i uczonego Marka Terencjusza Warrona
Cudownie ocaleni, zwaśnieni bracia
Zgodnie z legendą, Romulus i Remus byli synami Rei Sylwii, córki Numitora – króla mitycznego miasta Alba Longa, położonego w wzgórzach Albanskich na południowy wschód od Rzymu w Lacjum.
Numitor został obalony przez swojego brata, okrutnego Amuliusza, który zabił syna Numitora, zaś jego córkę, Reę Sylwię zmusił do zostania westalką, kapłanką bogini Westy, co zobowiązywało ją do życia w czystości. Niedługo później jednak Rea zaszła w ciążę. Twierdziła, że ojcem jej potomstwa jest sam bój wojny Mars, lecz Amuliusz nie wierzył tym zapewnieniom. Nie chcąc, aby dzieci Rei (i zarazem wnuki Numitora) objęły władzę, rozkazał zabić dopiero co narodzone bliźnięta, wrzucając je do Tybru. Chłopcom nic się jednak nie stało. Dzieci zostały uratowane przez wilczycę, która ukryła je w grocie Luperkal na zboczu Palatynu i karmiła je, aby nie umarły z głodu.
Wkrótce dzieci znalazł pasterz Faustulus, który wraz z żoną Larentią, wychował ich jak własne dzieci. Dorastając, Romulus i Remus stali się przywódcami młodych pasterzy-wojowników. Odkrywszy swoje prawdziwe pochodzenie, powrócili do Alby Longi, zabili Amuliusza i przywrócili Numitora na tron. Następnie postanowili założyć nowe miasto w miejscu, gdzie w cudowny sposób ocaliła ich wilczyca. Wtedy jednak rozgorzał między nimi spór o to, który z braci ma nadać nazwę nowemu miastu i gdzie dokładnie ma się ono znajdować. Nagle, w porywie gniewu, Romulus zabił Remusa – według jednej wersji za przekroczenie świętych murów, które wyznaczył jego brat. Tak powstał Rzym – miasto nazwane od imienia pierwszego króla.
Sabinki
Aby zasiedlić swoje miasto, Romulus ogłosił azyl dla zbiegów, banitów i wygnańców, co przyciągnęło wielu mężczyzn. W mieście brakowało jednak kobiet. Romulus zorganizował więc festiwal na cześć Neptuna i zaprosił sąsiednie plemię Sabinów. W trakcie uczty Rzymianie porwali sabinki, co doprowadziło do wojny. Ostatecznie same kobiety, które wcześniej poślubiły już Rzymian i urodziły im dzieci, stanęły między walczącymi stronami i doprowadziły do rozejmu. Zawarcie pokoju zaowocowało połączeniem dwóch społeczności pod wspólnym rządami Romulusa i sabinskiego króla Tytusa Tacjusza. Po śmierci Tacjusza, Romulus znów został jedynym władcą.
Rządy Romulusa trwały 37 lat. Według jednej z wersji, został on w końcu zabrany do nieba podczas burzy i zamieniony w boga Quirinusa, jedno z ważniejszych rzymskich bóstw. Po nim władzę w Rzymie sprawowało jeszcze sześciu królów, z których ostatni trzej byli Etruskami. W 509 r. p.n.e. obalono monarchię i powstała Republika Rzymska.
Mit o Romulusie i Remusie nabrał później także szerszego kontekstu. Rzymianie „przejęli” bowiem także grecki mit o Eneaszu, uciekinierze z płonącej Troi, o którym w „Iliadzie” pisał Homer. Już w V wieku p.n.e. greccy pisarze sugerowali, że Eneasz, po ucieczce z Troi, osiedlił się w Italii. Rzymianie zaadaptowali ten mit, czyniąc z Eneasza przodka Romulusa i Remusa.
W I wieku p.n.e. poeta Wergiliusz opowiedział tę historię w eposie „Eneida”, napisanym na zamówienie Oktawiana Augusta. Według poematu, Eneasz po długiej podróży przez Morze Śródziemne dotarł do Lacjum, założył miasto Lawinium i rozpoczął dynastię, której potomkami mieli być legendarni bliźniacy. Sam August, a wcześniej również Juliusz Cezar, uważani byli za potomków Eneasza, co legitymizowało ich prawo sprawowania do władzy.
Czytaj też:
Duchowy powrót do źródeł: miejsce męki Chrystusa. Na szlaku Via DolorosaCzytaj też:
Tragedia i szczęście Pompejów. Odkryto kolejny skarbCzytaj też:
Zaginiony grób Aleksandra Wielkiego. Kolejny badacz twierdzi, że go znalazła