Zygzaki Duce. Mussolini i Żydzi

Zygzaki Duce. Mussolini i Żydzi

Dodano: 
Benito Mussolini w 1940 r.
Benito Mussolini w 1940 r. Źródło:Wikimedia Commons / Martianmister and Vps
Początkowo faszyści odnosili się do Żydów wręcz z sympatią. Bardzo wiele zmieniło w tej kwestii zawarcie przymierza z III Rzeszą, ale mimo to znakomitej większości włoskich Żydów udało się przetrwać wojnę.

Dojście faszystów do władzy we Włoszech nie zapowiadało żadnego zagrożenia z ich strony dla niewielkiej liczebnie, bo liczącej w 1911 r. zaledwie 33 tys. osób, żydowskiej społeczności. Nawet na zebraniu założycielskim Fasci di Combattimento, które odbyło się 24 marca 1919 r. w Piazza San Sepolcro, w gronie ok. 300 jej założycieli było pięciu Żydów. Jednym z nich był przedsiębiorca Cesare Goldmann, wspierający finansowo gazetę redagowaną przez Mussoliniego „Il Popolo d’Italia”, który udostępnił salę na wspomniane zebranie. Z biegiem lat liczba osób żydowskiego pochodzenia w szeregach ruchu faszystowskiego systematycznie rosła. Podczas odbywającego się w dniach 27–29 października 1922 r. zwycięskiego, jak się okazało, „marszu na Rzym” w gronie jego uczestników znajdowało się już 225 Żydów, natomiast tuż przed rozpoczęciem w 1938 r. kampanii antysemickiej we Włoszech było ich w PNF (Narodowa Partia Faszystowska) 10 125, co wskazuje, że prawie jedna trzecia Żydów mieszkających we Włoszech należała do partii faszystowskiej. Te wyliczenia wskazują, że byli oni nadreprezentowani w strukturach PNF w porównaniu z procentową liczbą żydowskich obywateli Królestwa Italii.

Jednymi z najbardziej znanych działaczy byli zamordowany w 1943 r. przez gestapo, wydający gazetę „La Nostra Bandera” bankier Ettore Ovaza oraz zamieszany w zabójstwo socjalistycznego działacza Giacomo Matteottiego podsekretarz stanu w MSW, a w późniejszym czasie także działacz antyfaszystowskiego podziemia Aldo Finizi, rozstrzelany jako zakładnik w Grotach Adreatyńskich 23 marca 1944 r., czy też pełniący wysokie funkcje w aparacie państwowym minister finansów Włoch (w latach 1932–1935) Guido Jung. W momencie tworzenia się Fasci di Combattimento, a potem PNF, tzw. kwestia żydowska nie była obecna w przestrzeni ideologii faszystowskiej. Sam Benito Mussolini, choć początkowo krytyczny wobec Żydów i potępiający żydowski bolszewizm, zrewidował swoje stanowisko, pisząc w artykule „Żydzi, bolszewizm i włoski syjonizm”: „Bolszewizm nie jest – jak się sądzi – zjawiskiem żydowskim. […] Włochy nie znają antysemityzmu i wierzymy, że nigdy go nie zaznają. […] We Włoszech nie czyni się żadnej różnicy między Żydami a nie-Żydami, w żadnej sferze, od religii po politykę, od wojska po gospodarkę […]. Nowy Syjon włoscy Żydzi mają tu, w tym naszym pięknym kraju, którego zresztą wielu z nich broniło, przelewając własną krew”.

Artykuł został opublikowany w 11/2022 wydaniu miesięcznika Historia Do Rzeczy.

Autor: Arkadiusz Karbowiak