Miś pluszowy to prekursor pluszowych zabawek. Po raz pierwszy w sprzedaży pojawił się 15 lutego 1903 roku. Zwany maskotką, pluszakiem czy przytulanką, jest obecnie jednym z wielu pluszowych zwierząt, lecz mimo upływu lat to właśnie on – pluszowy miś – pozostaje symbolem dzieciństwa i zabawy. Skąd wziął się pomysł na stworzenie pluszowego misia? I co wspólnego z Teddy bear ma prezydent Stanów Zjednoczonych Theodore Roosevelt?
Miłośnik przyrody
Theodore Roosevelt (1858-1919) był 26. prezydentem Stanów Zjednoczonych. Czas wolny uwielbiał spędzać na świeżym powietrzu. Był jednym z pierwszych przywódców, który zwracał większą uwagę na ochronę przyrody. Uważał, że o przyrodę należy dbać instytucjonalnie, a tym samym w 1902 roku powołał do istnienia Biuro Leśnictwa oraz podpisał ustawę, która regulowała powstawanie parków krajobrazowych. Roosevelt bardzo cenił naturę, co nie przeszkadzało mu być zarazem myśliwym. Polowania, w których brał udział stały się w USA motywem wielu anegdot, powodem krytyki oraz tematem karykatur. Jedno z polowań prezydenta Roosevelta stało się natomiast przyczynkiem do powstania pluszowego misia.
W listopadzie 1902 roku prezydent Roosevelt urządzał polowanie na terenie Mississippi. Podczas wyprawy przewodnikom udało się złapać niedźwiedzia i ogłuszyć go pałką. Zwierzę zostało przywiązane do drzewa, a prezydent powiadomiony, że czeka na niego znacznych rozmiarów trofeum, które może teraz osobiście zastrzelić. Roosevelt, widząc przywiązanego niedźwiedzia, miał się zdenerwować i oświadczyć, że zabicie zwierzęcia w takim stanie byłoby zachowaniem niesportowym i niegodnym. Odmówił więc wykonania strzału.
Inna wersja wydarzeń mówi o tym, że Roosevelt sam trafił na chorego, rannego niedźwiedzia, a widząc jego wielkie cierpienie, postanowił go zastrzelić. Jakkolwiek nie było, wydarzenie z prezydenckiego polowania ukazało Roosevelta jako człowieka wrażliwego i pełnego empatii, choć z zewnątrz wydawał się szorstki i bardzo zasadniczy.
Pluszowy miś, Teddy bear – historia
Incydent z polowania prezydenta szybko trafił do wiadomości publicznej. Wydarzenie z Mississippi znalazło się nawet w popularnej w Stanach Zjednoczonych kreskówce autorstwa Clifforda Berrymana. Aby wywołać jeszcze większe wrażenie na widzach i czytelnikach, niedźwiedzia z polowania Roosevelta zaczęto ukazywać jako małego, bezbronnego niedźwiadka (taki wizerunek zobaczyć można na różnych rysunkach z tamtego okresu).
Opowieść o prezydencie i niedźwiedziu zainspirowała wówczas pochodzącego z Nowego Jorku sklepikarza, Morrisa Michtoma i jego żonę Rose. Wykonali oni pluszowego misia, którego, na cześć prezydenta, nazwali Teddy. Niedługo później skontaktowali się podobno z Białym Domem z prośbą o możliwość sprzedaży misiów pod nazwą „Teddy bear”. Zgodzić miał się na to sam prezydent Roosevelt.
Pluszowy miś pojawił się na stałe w witrynie sklepowej pana Michtoma 15 lutego 1903 roku i szybko stał się prawdziwym hitem. Pluszowa zabawka zwana Teddym podbiła serca milionów amerykańskich dzieci, a niewielka firma z Nowego Jorku zaczęła wkrótce produkować także inne pluszowe zabawki.
Niezależnie od Michtomów, pomysł na pluszowego misia narodził się w niemieckiej firmie założonej w 1880 roku przez Margarete Steiff. Produkcja niemieckich misiów ruszyła w 1902 roku. Jego twórcą był Richard Steiff (siostrzeniec Margarete), który naszkicował zabawkę na podstawie niedźwiedzi, które oglądał w zoo. Niemiecki miś (który, inaczej niż amerykański, „potrafił” ruszać rękami i nogami) trafił do sprzedaży w drugiej połowie 1903 roku. Choć amerykańskie i niemieckie misie powstały niemal w tym samym czasie, obie firmy nie wiedziały nic o swoich pomysłach, zatem nie ma mowy o żadnym plagiacie.
Pierwsze niemiecki pluszowe misie okazały się niestety mało wytrzymałe. Do dzisiaj nie przetrwał żaden oryginalny egzemplarz z początku XX wieku. Firma Steiff istnieje jednak nadal i wciąż produkuje zabawki, także kultowe pluszowe misie.
Czytaj też:
OK. Skąd wzięło się to popularne słowo? Krótka historiaCzytaj też:
Co wspólnego ma św. Stanisław Kostka i palmy koksowe, czyli Poland… na Pacyfiku