Wojna iracko-irańska. Jak Husajn wywołał konflikt

Wojna iracko-irańska. Jak Husajn wywołał konflikt

Dodano: 
Wojna iracko-irańska, lata 80. XX wieku. Siły Iranu
Wojna iracko-irańska, lata 80. XX wieku. Siły Iranu Źródło: Wikimedia Commons / GFDL
Długotrwałe spory graniczne doprowadziły do konfliktu Iraku z Iranem. Saddam Husajn, przywódca Iraku, zaatakował Iran 22 września 1980 roku. Ten krok rozpoczął trwającą wiele lat wojnę.

W roku 1979, to znaczy w tym samym roku, w którym Saddam objął urząd prezydenta, ajatollah Chomejni przeprowadził udaną rewolucję islamską w sąsiednim Iranie. Husajn miał poważne obawy – jego władza w Iraku opierała się bowiem na wsparciu mniejszości sunnickiej, a więc istniała możliwość, że w tutaj również dojdzie do wybuchu niezadowolenia ze strony szyitów, który to odłam islamu dominował w Iranie.

Atak na Iran

Wojna iracko-irańska, lata 80. XX wiek

Husajn postanowił działać prewencyjnie, obawiając się, że radykalne władze z Teheranu wykorzystają swój triumf (dopiero co obalono szacha) i będą chciały pokazać swą siłę. 22 września 1980 roku Saddam Husajn rozpoczął wojnę z Iranem. Konflikt rozpoczął się od ataku na bogaty w ropę region Chuzestan. Opinia międzynarodowa była podzielona, jednak Zachód zdecydowanie bardziej obawiał się radykalizmu płynącego z Iranu, niż impulsywnego, ale religijnie bardziej umiarkowanego Husajna. W 1982 roku Husajn, po nieudanej kampanii, chciał wycofać się z konfliktu, lecz Chomejni nie zamierzał podpisywać zawieszenia broni. Wkrótce wznowiono walki. Obydwie strony popełniały zbrodnie wojenne, używano broni chemicznej i bombardowano ośrodki cywilne. Wojna iracko-irańska trwała aż do sierpnia 1988 roku, kiedy podpisano zawieszenie broni. Nie był to jednak koniec „awantur” Husajna.

Irańscy żołnierze strzelają z haubicy D-20 kal. 152 mm. Wojska iracko-irańska, lata 80

Po zakończeniu wojny z Iranem gospodarka Iraku była w ruinie. Husajn potrzebował dużego sukcesu, zwrócił więc uwagę na bogatego sąsiada – Kuwejt. 2 sierpnia 1990 roku rozpoczęła się iracka inwazja na Kuwejt. ONZ natychmiast nałożyła sankcje gospodarcze na Irak i wyznaczyła termin, kiedy wojska irackie miały opuścić obce terytorium. Husajn tę decyzję zignorował. Wobec takiego obrotu spraw, 15 stycznia 1991 roku siły koalicji ONZ kierowane przez Stany Zjednoczone weszły do Kuwejtu rozpoczynając walki z wojskami Saddama Husajna. Kilka tygodni później Irak został zmuszony do opuszczenia okupowanych terenów.

W kolejnych latach Husajn bezwzględnie rozprawiał się z wszelkimi buntami, głównie szyitów i Kurdów, jakie rodziły się na terenie Iraku. Saddam Husajn, w pewnym sensie, dbał o względny spokój wewnętrzny w Iraku, ale cena tego spokoju była bardzo wysoka.

Upadek Husajna

Saddam Husajn z premierem marionetkowej Republiki Kuwejtu, Alą Husajnem Alim

11 września 2001 roku organizacja terrorystyczna Al-kaida zaatakowała Stany Zjednoczone. Jej członkowie porwali samoloty, które następnie uderzyły w dwa nowojorskie wieżowce World Trade Center oraz w Pentagon. Niedługo później USA rozpoczęły interwencję wojskową w Afganistanie chcąc rozprawić się z Al-kaidą i pochwycić jej przywódcę, Osamę bin Ladena.

W styczniu 2002 roku prezydent USA, George W. Bush ogłosił, że Irak znajduje się na liście państw wspierających terroryzm i rozwijających broń masowego rażenia. Inspekcje ONZ nie wykazały, aby Irak posiadał broń atomową, jednak pomimo to, 20 marca 2003 roku, Stany Zjednoczone wkroczyły do Iraku. W ciągu kilku tygodni rząd iracki został obalony, jednak Saddamowi Husajnowi udało się zbiec. Jego poszukiwania trwały osiem miesięcy.

13 grudnia 2003 roku Husajna odnaleziono. Ukrywał się w małym podziemnym bunkrze w pobliżu rodzinnego miasta Tikrit. Stamtąd został przeniesiony do amerykańskiej bazy w Bagdadzie, gdzie pozostał do 30 czerwca 2004 roku, kiedy to został oficjalnie przekazany tymczasowemu rządowi irackiemu. Husajn miał stanąć przed sądem i odpowiadać za zbrodnie przeciwko ludzkości. 5 listopada 2006 roku Saddam Husajn został skazany na śmierć. Pomimo jego próśb, aby wyrok wykonać poprzez rozstrzelanie, został powieszony. Wyrok wykonano 30 grudnia 2006 roku.

Czytaj też:
Inwazja Iraku na Kuwejt. Husajn był pewny, że świat nie zareaguje
Czytaj też:
Tajemnicza posiadłość, kilka żon i pranie. Jak Amerykanie dopadli szefa Al-kaidy
Czytaj też:
Charles de Gaulle w Polsce. Pokaz "akrobatyki" komunistycznych władz

Źródło: DoRzeczy.pl