Marek Grechuta nie szedł nigdy wraz z głównym nurtem. Wytworzył własny, niepowtarzalny styl, był indywidualistą i wielkim artystą. W swej twórczości łączył elementy poezji śpiewanej, rocka progresywnego, jazzu, muzyki etnicznej oraz klasycznej.
Marek Grechuta zadebiutował w październiku 1967 roku występując z piosenką „Tango Anawa” na Studenckim Festiwalu Piosenki w Krakowie.
Marek Grechuta – życiorys, twórczość
Marek Grechuta urodził się 10 grudnia 1945 roku w Zamościu. Od najmłodszych lat Marek Grechuta interesował się grą na fortepianie. Pierwszych lekcji muzyki udzielał mu kościelny organista. Grechuta uczęszczał do szkół w Zamościu. W 1963 roku zaczął studia na Politechnice Krakowskiej na kierunku architektura.
Trzy lata później Grechuta wraz z kolegą Janem Kantym Pawluśkiewiczem założył Kabaret Architektów Anawa. Zespół zadebiutował w październiku 1967 roku na Studenckim Festiwalu Piosenki w Krakowie. Tam Grechuta z zespołem, za piosenkę „Tango Anawa”, zajęli drugie miejsce. Rok później Grechuta wystąpił na festiwalu w Opolu zdobywając nagrodę dziennikarzy za piosenkę „Serce”. W kolejnym roku, ponownie w Opolu, artysta zdobył jedną z głównych nagród za piosenkę „Wesele”.
W roku 1970 powstała pierwsza płyta Grechuty i zespołu Anawa (najsłynniejsze piosenki to np. „Będziesz moją Panią”, „Nie dokazuj”). Rok później wspólnie nagrano drugą płytę (piosenka „Dni, których nie znamy”), jednak już w 1972 roku Grechuta odszedł z Anawy i założył zespół WIEM, z którym także nagrał dwie płyty (słynne przeboje to „Pewność”, „Świat w obłokach”).
W 1976 roku Marek Grechuta ponownie zaczął współpracować z Janem Pawluśkiewiczem. Rok później piosenka Grechuty „Hop – szklankę piwa” zdobyła w Opolu Nagrodę Grand Prix.
Marek Grechuta tworzył własne teksty, a także przenosił na scenę teksty znanych poetów, takich jak Tadeusz Nowak, Tadeusz Śliwiak, Ryszard Krynicki, Mieczysław Jastrun czy Stanisław Ignacy Witkiewicz. Grechuta współtworzył musicale, a także przez niemal dekadę był związany z Piwnicą pod Baranami.
W roku 1984 Grechuta, wspólnie z Krystyną Jandą, nagrał płytę „W malinowym chruśniaku”, gdzie znalazły się utwory inspirowane twórczością Bolesława Leśmiana. Dwa lata później artysta wydał album „Wiosna – ach to ty”. W kolejnych latach Grechuta nadal współpracował z teatrami, wydał także kolejne albumy.
Marek Grechuta wydał łącznie 13 płyt, które w 2000 roku ukazały się jako zestaw pt. „Świecie nasz”. Jego rozszerzona reedycja ukazała się pięć lat później. Ostatnia płyta Grechuty powstała w 2004 roku.
Marek Grechuta był wszechstronnym artystą. Śpiewał, komponował, układał teksty, był także malarzem. Interesował się rzeźbą i filozofią. Przez wiele lat artysta cierpiał na chorobę afektywną dwubiegunową. W zmaganiach ze schorzeniem wspierała go żona Danuta, którą poślubił w 1970 roku.
Marek Grechuta zmarł 9 października 2006. Został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Po śmierci męża w upamiętnienie jego twórczości zaangażowała się jego żona. Danuta Grechuta jest m.in. współautorką filmu „Gdziekolwiek będę” – filmowej biografii Marka Grechuty.
Czytaj też:
"Wrażliwy jak otwarta rana". Zbigniew Herbert w oczach Leopolda TyrmandaCzytaj też:
Wrażliwość i talent. Przemysław Gintrowski – bard opozycji w czasach PRLCzytaj też:
Elvis Presley. Kilka faktów o legendzie rocka, które mogą zaskoczyć