Listę siedmiu cudów świata sporządził jako pierwszy grecki pisarz Antypatra z Sydonu w II wieku p.n.e. Różniła się ona nieco od znanej nam obecnie listy Siedmiu Cudów Świata Starożytnego.
Na liście Antypatra znajdowały się: Brama Isztar, posąg Asklepiosa z Epidauros, Kolosy Mnemnona, Świątynia Artemidy w Efezie, Posąg Zeusa, Ogrody Semiramidy, Mauzoleum w Halikarnasie, Piramida Cheopsa, Kolos Rodyjski.
Warto zaznaczyć, że miejsca te były faktycznie odwiedzane przez podróżników, czego dowodem są podpisy i „grafitti”, jakie niektórzy wymalowali na Wielkim Sfinksie w Gizie. Szacuje się, że podpisy te zostały wykonane około 1500 roku p.n.e. Już wówczas Sfinks miał około 1000 lat.
Wszystkie Cuda Świata Starożytnego – za wyjątkiem jednego – już nie istnieją. Wszystkie zostały zniszczone najpewniej w wyniku katastrof naturalnych. Obecnie do siedmiu cudów świata starożytności zaliczamy: piramidę Cheopsa, Wiszące ogrody Semiramidy, Posąg Zeusa, Świątynię Artemidy w Efezie, Mauzoleum w Halikarnasie, Latarnię z Faros i Kolos Rodyjski. Jednocześnie historycy sztuki i miłośnicy architektury cały czas zastanawiają się, co mogłoby znaleźć się na podobnej liście, gdybyśmy dzisiaj mieli wskazać najwspanialsze, spektakularne budowle. Poniżej kilka propozycji. Czy wyczerpują one listę? Zapewne nie, jednak bez wątpienia są one jednymi z najwspanialszych dzieł rąk ludzkich i chyba w każdym, kto widzi je na własne oczy, wzbudzają zachwyt.
Angkor Wat, Kambodża
Piękno i rozmach świątyni Angkor Wat w Kambodży są powszechnie znane. To największy na świecie obiekt sakralny, a jednocześnie arcydzieło architektury khmerskiej. Kompleks świątynny został zbudowany na początku XII wieku przez króla Suryavarmana II. Choć pierwotnie był poświęcony hinduskiemu bogu Wisznu, z czasem został przekształcony w świątynię buddyjską. Rozległość świątyni robi wrażenie: ma ona pięć centralnych wież symbolizujących mityczną górę Meru, zaś wykonane na jej murach płaskorzeźby mają łącznie niemal kilometr długości. Przedstawiają one opowieści z Ramajany i Mahabharaty. Co ważne, układ kompleksu jest dostosowany do kalendarza, np. wraz ze zmieniającymi się miesiącami, światło Słońca i Księżyca wpada do środka przez konkretne otwory.
Hagia Sophia, Turcja
Hagia Sophia została wybudowana za panowania cesarza bizantyńskiego Justyniana Wielkiego w pierwszej połowie VI wieku.
Przez niemal tysiąc lat była to największa świątynia chrześcijańska na świecie. Najbardziej spektakularne wrażenie w tym budynku robi ogromna centralna kopuła, która wydaje się jakby „unosić w powietrzu”. Oszałamiające jest także połączenie połyskujących mozaik i marmurowych kolumn. Po podboju osmańskim i zajęciu Konstantynopola w 1453 roku Hagia Sophia została przekształcona w meczet, a później, już w XX wieku, w muzeum. Kilka lat temu największa duma chrześcijan została ponownie meczetem.
Alhambra, Hiszpania
Położona w Granadzie Alhambra jest jednym z najpiękniejszych zachowanych przykładów architektury islamskiej w Europie. Zbudowana została w latach 1232-1273 i rozbudowywana w XIV wieku za panowania dynastii Nasrydów. Forteca łączy w sobie elementy militarne z wyrafinowaną elegancją. Występują tu sztukaterie, kaligrafia i arabeski, które pozwalają wejrzeć w dzieje islamu na Półwyspie Iberyjskim. Ponieważ Alhambra znajduje się na wzgórzu, zapewnia również zapierające dech widoki na Granadę i góry Sierra Nevada. Alhambra do roku 1492, kiedy została zdobyta, była siedzibą emirów Grenady. Był to ostatni punkt oparcia Arabów w Hiszpanii.
Akropol, Grecja
Położony na skalistym wzgórzu górującym nad Atenami Akropol jest symbolem starożytnej cywilizacji greckiej. Główną atrakcją jest Partenon, arcydzieło architektury doryckiej poświęcone bogini Atenie. Świątynię zbudowano w V wieku p.n.e. Jest to monumentalna budowla, zachowująca jednak wizualną lekkość dzięki mistrzowsko zastosowanym złudzeniom optycznym. Proporcje i rzeźby świątyni odzwierciedlają poczucie harmonii, które inspirowało kolejnych architektów na przestrzeni wieków. Innym wyróżniającym się miejscem jest Erechtejon z eleganckimi kolumnami, które zwie się Kariatydami. Miejsce to wiele przeszło i dziś jest już tylko cieniem samego siebie, ale mimo to cały czas fascynuje, dając dowód na geniusz greckich architektów i artystów.
Borobudur, Indonezja
To często pomijane i niezbyt znane na świecie miejsce. Świątynia Borobudur znajdująca się w Indonezji zasługuje jednak na większą sławę. Jest to największa buddyjska świątynia na świecie, datowana na IX wiek, zbudowana za panowania dynastii Sailendra. Świątynia ma formę schodkowej piramidy z dziewięcioma platformami zwieńczonymi centralną kopułą. Znajduje się tu 500 posągów Buddy i 2600 paneli reliefowych, z których każdy przedstawia elementy buddyjskiej kosmologii i nauk. Interesujące jest to, że oglądając reliefy, idąc zgodnie z ruchem wskazówek zegara, odbywa się symboliczną podróż od ziemskiej sfery ku oświeceniu, nirwanie, zgodnie z naukami Buddy.
Mont Saint-Michel, Francja
Mont Saint-Michel we Francji jest jednym z najbardziej wyjątkowych miejsc na mapie Europy. To średniowieczne opactwo wznoszące się na pływowej wyspie w Normandii, wygląda niczym z bajki, zwłaszcza w chwilach, kiedy całe jest otoczone wodą. Opactwo na wyspie został wybudowane w VIII-IX wieku i do XVI wieku było rozbudowywane. Obecnie miejsce to jest wpisane na listę UNESCO. Usytuowane na szczycie wyspy opactwo otaczają kręte uliczki, mury obronne i mała wioska, która niegdyś obsługiwała pielgrzymów. Najbardziej niezwykłe jest położenie opactwa — podczas przypływu wygląda jak odizolowana wyspa-forteca, a podczas odpływu można do niego dotrzeć lądem. Wyspę połączono z kontynentalną Francją groblą o długości 1800 metrów.
Zamek Neuschwanstein, Niemcy
Kolejny oszałamiający, a zarazem bajkowy zabytek to zamek Neuschwanstein. Położony na wzgórzach Bawarii w Niemczech jest kwintesencją „architektury romantycznej”. Zamek został zbudowany w XIX wieku z rozkazu i inspiracji króla Ludwika II. Fantastyczny projekt z wyniosłymi wieżami, bogato dekorowane sale oraz otaczające zamek alpejskie krajobrazy sprawiają, że wyróżnia się on na tle innych. Ludwik nie dożył ukończenia zamku. Po jego śmierci rezydencja stała się inspiracją dla artystów. Po latach miejsce to urzekło m.in. filmowców z wytwórni Walta Disneya, którzy wzorowali się na nim wymyślając zamek Śpiącej Królewny.
Czytaj też:
Grobowiec Tutanchamona na skraju katastrofy. Co się dzieje z zabytkiem?Czytaj też:
Kamienna zagadkaCzytaj też:
Dziadek był wieśniakiem, wuj żołnierzem. On stworzył potęgę Bizancjum
