Mastaba pochodząca z okresu Starego Państwa odnaleziona w Dahszur to kolejny krok w stronę lepszego poznania istniejącej przed wiekami egipskiej cywilizacji. Znalezisko jest unikalne i rzuca nowe światło m.in. na to, jak wyglądało życie codzienne oraz praktyki religijne starożytnych Egipcjan.
Mastaba licząca 4300 lat
Mastaba jest rodzajem starożytnego grobowca. Uważana jest za poprzedniczkę piramid. Mastaby miały prostokątny kształt, pochyłe ściany, płaski dach i były budowane z cegły mułowej lub kamienia. W środku znajdowało się dość strome zejście do podziemnej komory grobowej. Mastaby zastosowano po raz pierwszy przy pochówkach królewskich w okresie Starego Państwa. Najczęściej umieszczano w środku rodzaj kaplicy i ozdobną stelę, na której ukazywano zmarłego. Z czasem w kaplicach zaczęto gromadzić coraz więcej przedmiotów. Pojawiało się też coraz więcej zdobień. Budowano także tzw. fałszywe drzwi, przez które, jak wierzono, duch zmarłego przechodzi do zaświatów.
Niedawno egipskie Ministerstwo Turystyki i Starożytności poinformowało, że egipscy archeolodzy we współpracy w badaczami z Niemiec, dokonali w Dahszur odkrycia mastaby, czyli komory grobowej jednego z egipskich dostojników. Przed wiekami złożono wewnątrz ciała niejakiego Seneb-neb-afa i jego żony Edut. Mastaba pochodzi z około 2300 roku p.n.e.
Dr Hisham Al-Laithi, Sekretarz Generalny Najwyższej Rady ds. Zabytków i szef Departamentu Konserwacji i Rejestracji Zabytków przekazał w komunikacie, że mastaba była częścią cmentarza w Dahszur, który powstał w okresie Starego Państwa. Sam cmentarz został odnaleziony w 2002 roku.
Al-Laitihi podkreślił, że mastaba zawdzięcza swą wyjątkowość temu, że w jej wnętrzu znajdują się malunki przedstawiające szczegóły codziennego życia Egipcjan, tj. zbieranie zboża, żeglowanie po Nilu, sceny z targowiska oraz składanie ofiar rytualnych. Motywy tego typu nie są zresztą spotykane w innych mastabach w Dahszur, co jeszcze bardziej podnosi ich wartość. Malowidła świadczą, że zmarły pracował w Pałacu Królewskim, zaś jego żona posiadała tytuł kapłanki Hathor.
Nekropolia Dahszur
Dahszur, od 1979 roku znajdujące się na liście dziedzictwa UNESCO, jest miastem położonym w północnym Egipcie. Dziś liczy około 15 tysięcy mieszkańców. Przed wiekami było zaś ważnym miejscem kultu oraz miejscem spoczynku dla faraonów i wysokich rangą dostojników.
Dahszur słynie przede wszystkim z istnienia dwóch piramid faraona Snefru (Snofru) z IV dynastii. Są to tzw. piramida Czerwona oraz piramida Łamana, która jest jedyną znaną piramidą charakteryzującącą się podwójnym nachyleniem (wynika ono z początkowego zbyt stromego nachylenia, które skorygowano w trakcie budowy). Prócz nich w Dahszur znajdują się także pozostałości innych piramid oraz rozległy cmentarz.
Jak się przypuszcza, wiele miejsc z dawnej nekropolii nie zostało jeszcze odnalezionych. Prace w tym miejscu trwają od 1979 roku i nadal będą prowadzone. Do tej pory skupiano się przede wszystkim na piramidach. W ostatnich latach więcej uwagi poświęcono jednak samej nekropoli, w tym różnym mastebom oraz grobowcach arystokracji i kapłanów, których pochowano w Dahszur m.in. za panowania Snefru oraz Amenemhata III. Zainteresowanie badaczy wzbudzają także znajdujące się w Dahszur pozostałości cmentarza służby pałacowej z czasów Amenemhata III (XIX wiek p.n.e.), droga prowadzącą do piramidy Łamanej oraz ogród rytualny przylegający do ruin pobliskiej świątyni.
Czytaj też:
Sumerowie. 10 faktów o jednej z najbardziej tajemniczych cywilizacjiCzytaj też:
Pochówek z Vedbæk. To odkrycie poruszyło naukowcówCzytaj też:
Tablice z Davenport. Jak wymyślono starożytną amerykańską cywilizację