Imperium trafione zatopione
  • Maciej RosalakAutor:Maciej Rosalak

Imperium trafione zatopione

Dodano: 
Oblężenie Sewastopola, obraz pędzla Franza Roubauda
Oblężenie Sewastopola, obraz pędzla Franza Roubauda Źródło:Wikimedia Commons
Krym niemal 170 lat temu stał się widownią krwawego konfliktu, z Rosją w roli głównej.

Tatarską siedzibą Krym był od połowy XIII w. Najpierw należał do Złotej Ordy, a po 200 latach do Chanatu Krymskiego, który rychło wprawdzie uznał protektorat sułtana tureckiego, ale zachował sporą niezależność, objawiającą się m.in. w samodzielnym organizowaniu łupieżczych wypraw na chrześcijańskich sąsiadów. Po zwycięskich wojnach Imperium Rosyjskiego z imperium osmańskim został najpierw (1774) objęty przez carycę Katarzynę II protektoratem, a następnie (1783) zaanektowany przez nią. W tymże roku książę Grigorij Potiomkim, wsparty przez wybijającego się oficera marynarki Grigorija Uszakowa, założył główną bazę dla nowo tworzonej floty – potężną twierdzę Sewastopol.

Właśnie Uszakow otworzył poczet naprawdę znakomitych dowódców Floty Czarnomorskiej. W 1790 r. pokonał Turków pod Kerczem i koło wyspy Tendra. W następnym roku u bułgarskiego przylądka Kaliakra, dążąc do zajęcia pozycji od nawietrznej przez swą eskadrę z 16 liniowcami, nie zmienił trzykolumnowego szyku, lecz z marszu przeszedł między zacumowanymi okrętami tureckimi (w tym pomiędzy 18 liniowcami) a lądem. Zaskoczona flota turecka odcięła kotwice i usiłowała utworzyć linię bojową, co skończyło się chaosem i jej dotkliwą klęską. W 1798 r. admirał Horatio Nelson zastosował podobny manewr pod Abukirem. Do początku XIX w. Uszakow wspierał z morza antynapoleońskie działania we Włoszech i zdobywał wyspy (np. Korfu) śródziemnomorskie.

Artykuł został opublikowany w 6/2022 wydaniu miesięcznika Historia Do Rzeczy.