Badania przeprowadzone na szczątkach neandertalczyków przez archeologów i antropologów z University College London wskazują, że odziedziczony po neandertalczykach przez homo sapiens materiał genetyczny ma wpływ na to, jaki (nawet dzisiaj) mamy kształt nosa.
Neandertalczyk przodkiem?
Wyniki badań, które opublikowano w tekście zamieszczonym w czasopiśmie „Communications Biology” wskazują, że gen, który homo sapiens odziedziczyli po neandertalczykach powodował, że ich nosy stawały się coraz większe (wyższe). Z czasem, w wyniku tysięcy lat ewolucji, nosy homo sapiens ulegały jednak zmniejszeniu. Powodem była konieczność przystosowania się do chłodniejszego klimatu po migracji z Afryki.
O tym, że niektórzy homo sapiens krzyżowali się z neandertalczykami naukowcy dowiedzieli się stosunkowo niedawno, gdyż dopiero 15 lat temu powiodło się sekwencjonowanie genomu neandertalczyka. Okazało się wówczas, że małe fragmenty DNA homo neanderthalensis są obecne w genomie homo sapiens. Dr Kaustubh Adhikari, współautor badań, mówił: „Odkryliśmy, że niektóre fragmenty DNA odziedziczone po neandertalczykach wpływają na kształt naszych twarzy."
W badaniach naukowców z UCL wzięło udział 6 tysięcy osób pochodzących z różnych części świata. Wykorzystano zdjęcia wszystkich tych osób porównując odległości pomiędzy określonymi punktami na twarzy, aby zbadać korelacje pomiędzy różnymi cechami a obecnością różnych markerów genetycznych. Naukowcy zaobserwowali, że, średnio biorąc, największe nosy posiadają rdzenni mieszkańcy Ameryki (Indianie) oraz osoby pochodzące ze wschodniej Azji. Dowodzi to, że niektóre z tych osób (lecz nie wyłącznie oni) są dalekimi potomkami neandertalczyków. Co więcej, wszystko wskazuje na to, że przed tysiącami lat to właśnie osobniki posiadające „neandertalskie” cechy wygrywały w wyścigu o przetrwanie, rozmnażały się, a co za tym idzie utrwalały i przekazywały dalej swoje geny.
Dr Qing Li z Uniwersytetu Fudan w Szanghaju podkreślał, iż nie jest zdziwiony takim wynikiem badań. „Od dawna spekulowano, że kształt naszych nosów jest determinowany przez dobór naturalny. Nasze nosy mogą pomóc nam regulować temperaturę i wilgotność powietrza, którym oddychamy. Nosy o różnych kształtach mogą lepiej pasować do różnych klimatów. Zidentyfikowany w czasie naszych badań gen mógł zostać odziedziczony po neandertalczykach, aby pomóc ludziom przystosować się do chłodniejszego klimatu, gdy nasi przodkowie opuścili Afrykę” - mówił badacz.
Neandertalczyk - potrafił więcej, niż sądziliśmy
Neandertalczycy mierzyli od 155 do około 165 centymetrów wzrostu (choć zdarzały się tez osobniki znacznie wyższe) oraz ważyli około 55-90 kilogramów. Najprawdopodobniej posługiwali się mową, o czym świadczy kość gnykowa znaleziona w 1983 roku. Do tamtej pory sądzono, że neandertalczycy nie potrafili mówić.
Neandertalczyk ewoluował najpewniej z Homo heidelbergensis w środkowym plejstocenie. Dokładne lata są oczywiście nieznane i bardzo trudne do ustalenia, ale przypuszcza się, że było to około 400-350 tysięcy lat temu. Homo neanderthalensis zamieszkiwali niemal całą Europę za wyjątkiem Skandynawii. W 1938 roku dowiedziono, że zamieszkiwali także wysokie góry, co wcześniej było tezą odrzucaną. Około 40-30 tysięcy lat temu gatunek ten zaczął wymierać. Badacze wciąż spierają się, co było przyczyną zniknięcia neandertalczyków z naszej planety.
Nicholas R. Longrich, wykładający biologię ewolucyjną na uniwersytecie w angielskim Bath zauważa, że Homo neanderthalensis prezentowali zbieżny zestaw zachowań do Homo sapiens. Neanderatalczycy bowiem grzali się i jedli przy ogniskach, urządzali pochówki swoich zmarłych, potrafili wytwarzać odzież, robili biżuterię z muszli i zębów zwierząt, mieli swoje dzieła sztuki, a nawet kamienne kapliczki.
Niedawne wykopaliska udowodniły ponadto, że Homo neanderthalensis potrafili prawdopodobnie myśleć abstrakcyjnie i tworzyć proste przedmioty, które miały dla nich wartość estetyczną. Coś, co nazwać moglibyśmy „sztuką” znaleziono niedawno w jaskini w górach Harz na terenie Niemiec. Odkopany artefakt to fragment kości jelenia, która została uformowana i specyficznie ponacinania. Badania wykazały, że zanim pradawny neandertalczyk przystąpił do nacinania kości, najpierw ją ugotował, a więc w przygotowanie przedmiotu włożył sporo trudu.
Czytaj też:
Neandertalczycy. Nowe badania rewolucjonizują wiedzę na ich tematCzytaj też:
Jedzenie mięsa powiększyło mózg i pozwoliło ludziom podbić ZiemięCzytaj też:
Nowy gatunek pterozaura znaleziony. Jego małe rozmiary to tylko pozory?Czytaj też:
Rondele. Czym są tajemnicze "polskie Stonehenge"?