Kilka dni temu, w lutym tego roku niemieccy naukowcy z Uniwersytetu w Kilonii, Uniwersytetu w Rostocku i Instytutu Badań Morza Bałtyckiego Leibniza opublikowali wyniki swoich badań na łamach czasopisma „Proceedings of the National Academy of Sciences”. Niespełna trzy lata wcześniej dokonali oni niespodziewanego odkrycia na dnie Morza Bałtyckiego (21 metrów pod powierzchnią wody) w Zatoce Meklemburskiej. Znaleziskiem tym jest kamienny mur ciągnący się na odległość prawie jednego kilometra.
Kilometrowa zapora
Początkowo badacze sądzili, że konstrukcja ta jest „tylko” niesamowitym dziełem przyrody, lecz bliższe badania wskazały, że tak naprawdę jest to wytwór ludzkich rąk. Mur został wzniesiony około 11 tysięcy lat temu. Jak wskazują naukowcy, ta megastruktra służyła najpewniej do polowań na renifery.
Blinkerwall, jak określono mur, ma metr wysokości i dokładnie 973 metry długości. Składa się z 1673 pojedynczych kamieni położonych obok siebie. Niektóre z nich mają kilkadziesiąt centymetrów, lecz są i takie, które mają nawet 3 metry długości. Odkrycia dokonano przez przypadek. Naukowcy mieli zbadać w tym miejscu przykrywające dno Bałtyku skorupy manganu, kiedy natknęli się na długi, równy rząd kamieni.
Mur zbudowano w tym miejscu, kiedy, rzecz jasna, nie sięgało tam jeszcze morze. Badacze podają, że Blinkerwall został wzniesiony w pobliżu torfowiska lub jeziora. Wybudowano go przed końcem ostatniej epoki lodowcowej, czyli ma więcej niż 8,5 tysiąca lat. W wyniku późniejszego ocieplenia klimatu podniósł się poziom wód, które zalały tereny przybrzeżne. W ten sposób z zasięgu ludzkiego wzroku zniknął też neolityczny mur.
Największa taka konstrukcja
„Kamienny mur był prawdopodobnie używany do polowań na renifera euroazjatyckiego (Rangifer tarandus) w okresie młodszego dryasu lub wczesnego okresu przedborealnego. Został zbudowany przez grupy łowców i zbieraczy, które przemierzały ten region po ustąpieniu pokrywy lodowej Weichselian [zlodowacenie północnopolskie, bałtyckie; dop. red.]. Porównywalne megastruktury z epoki kamienia zostały w ostatnim czasie odkryte na całym świecie, ale w Europie są prawie nieznane. Stanowisko to jest jedną z najstarszych udokumentowanych konstrukcji myśliwskich stworzonych przez człowieka i należy do największych znanych budowli z epoki kamienia w Europie. Jest to miejsce ważne dla zrozumienia [dawnych] strategii przeżycia i mobilności, które zainspiruje dyskusje na temat życia łowców-zbieraczy w regionie zachodniego Morza Bałtyckiego”. – czytamy w artykule niemieckich badaczy.
Aby poprawnie zidentyfikować i zbadać megastrukturę z dna Bałtyku potrzebna była współpraca naukowców z Uniwersytetu w Kilonii, Uniwersytetu w Rostocku, Instytutu Badań Morza Bałtyckiego Leibniza oraz Niemieckiego Centrum Lotnictwa i Kosmonautyki. Dzięki temu udało się stworzyć trójwymiarowy model podwodnego muru i zrekonstruować krajobraz sprzed tysięcy lat. Dzięki badaniom metodą datowania radiowęglowego stwierdzono natomiast, że mur został wzniesiony około 10-11 tysięcy lat temu.
Do czego służyła ta konstrukcja? Badacze sugerowali, że mógł to być mur obronny, lecz wydaje się to mało prawdopodobne, gdyż był zbyt niski. Nie są to też najpewniej pozostałości portu, gdyż ówcześni mieszkańcy nie zajmowali się żeglugą. Wszystko zatem wskazuje, że kamienny mur był używany przez myśliwych do polowań na renifery czy inne ssaki kopytne. Zwierzęta te były niejako „uwięzione” przez mur i biegnąc wzdłuż niego, wpadały w końcu wprost na myśliwych.
„Podobne, prastare konstrukcje myśliwskie odnaleziono też w innych częściach świata, np. na dnie jeziora Huron w USA na głębokości 30 metrów. Tamtejszy kamienny mur, jak ustalili badacze, zbudowano do polowań na karibu, północnoamerykański odpowiednik renifera”. – czytamy na stronie internetowej „Dziennik Naukowy”.
Wzdłuż niemieckiego wybrzeża Bałtyku znaleźć można też inne zabytki z epoki kamienia, lecz są one sporo młodsze i mają między 7 a 2,5 tysiąca lat. Nie jest jednocześnie wykluczone, że w innych miejscach na dnie Zatoki Meklemburskiej znajdują się też podobne mury z epoki kamienia.
Czytaj też:
Miecz wikingów znaleziony we Włocławku. Ma ponad tysiąc latCzytaj też:
TOP 10 archeologicznych odkryć w 2023 rokuCzytaj też:
Stacja Badawcza im. Dobrowolskiego, czyli Polacy na Antarktydzie