W latach 1945-1989 jednym z głównych ośrodków opozycji wobec władzy komunistycznej był Kościół katolicki. Ówczesna polityka wyznaniowa państwa była prowadzona wg niezmiennych schematów ideologicznych, które w sposób całkowity oddziaływały na literę stanowionego wówczas prawa i wykładnię jego przepisów. Organem odpowiedzialnym za kreowanie wspomnianych schematów był Komitet Centralny PZPR. Głównym elementem polityki wyznaniowej PRL realizowanej wobec Kościoła rzymskokatolickiego była programowa walka z duchowieństwem, a w szczególności z kapłanami aktywnie zaangażowanymi w działalność społeczną.
Pierwsza formacja
Znaczący wpływ na społeczną wrażliwość ks. Jerzego Popiełuszki miało wychowanie, które odebrał w najmłodszych latach swojego życia. Kapłan urodził się w rodzinie, w której dużą wagę przykładano do tradycji patriotycznych oraz wychowania w duchu religii katolickiej. Światopogląd ukształtowany w pierwszych latach życia księdza był głównym powodem dla którego zdecydował się rozpocząć formację kapłańską.
Szczególne znaczenie dla postrzegania politycznej rzeczywistości przez kapłana miała przymusowa służba wojskowa. Tuż po rozpoczęciu studiów w Wyższym Seminarium Duchownym w Warszawie został zgodnie z ówczesnymi przepisami prawa skierowany, podobnie jak każdy kleryk, do specjalnie przygotowanej jednostki wojskowej w Bartoszycach. Pobyt w garnizonie był dla niego trudnym czasem, gdyż borykał się z uciążliwymi warunkami służby, a przede wszystkim z nachalną indoktrynacją i prześladowaniami za wyznawaną wiarę. Młody kleryk odznaczał się jednak dużym samozaparciem, a także głęboką wiarą, co pozwoliło mu przezwyciężyć ten trudny okres w jego życiu. Czas spędzony w wojsku umocnił wiarę ks. Jerzego Popiełuszki oraz w pełni uzmysłowił jak wygląda prawdziwe oblicze ówczesnej władzy. Można przypuszczać, że to wtedy ukształtowała się jego postawa sprzeciwu wobec reżimu państwa socjalistycznego.
Można przypuszczać, że na społeczną postawę ks. Jerzego Popiełuszki wywarła duży wpływ zakorzeniona w chrześcijańskiej moralności wykładana w seminarium teologia cnót i aretologiczna formacja. U młodego adepta teologii źródłem determinacji i wytrwania w powołaniu były zarówno cnoty boskie, jak też kardynalne, a w szczególności cnota męstwa. Było to źródło jego dużej odwagi, którą wyróżniał się podczas swojej działalności. Cnota męstwa była także jednym z głównych motywów jego nauczania. Kapłan interpretował ją jako remedium na strach oraz ludzką słabość. Uważał również, iż chrześcijanin zobowiązany jest do kierowania się męstwem, szczególnie w czasach prześladowań za wyznawaną wiarę. Słowa, które wypowiadał znalazły także potwierdzenie w jego czynach. Przede wszystkim chodzi o mężne znoszenie prześladowań, które go spotkały oraz o postawę kapłana w ostatnich chwilach jego życia. Sprawcy uprowadzenia i zabójstwa księdza zeznali bowiem w śledztwie, iż kapłan nie prosił ich o darowanie życia, ani też o zmniejszenie zadawanych mu cierpień. Wręcz objawiał się wówczas u niego brak naturalnego strachu przed śmiercią.
Wśród ludzi pracy
Po przyjęciu święceń kapłańskich, które otrzymał 28 maja 1972 roku ks. Jerzy Popiełuszko pełnił posługę kapłańską w parafiach: św. Trójcy w Ząbkach, Matki Bożej Królowej Polski w Warszawie oraz Dzieciątka Jezus mieszczącej się na warszawskim Żoliborzu. Kolejnym etapem jego posługi kapłańskiej była praca w środowisku medycznym. Ks. Jerzy Popiełuszko odprawiał Msze św. dla pielęgniarek w kaplicy „Res Sacra Miser” mieszczącej się przy Krakowskim Przedmieściu 62. Natomiast w 1979 roku podczas warszawskiej części I pielgrzymki papieża Jana Pawła II do Polski odpowiadał za organizację opieki medycznej. W tym samym roku ks. Jerzy Popiełuszko został skierowany do pracy w kościele akademickim św. Anny w Warszawie. Zajmował się tam studentami medycyny, organizował wyjazdy wakacyjne oraz rekolekcje dla młodzieży. Ostatnim miejscem posługi kapłańskiej ks. Jerzego Popiełuszki była parafia św. Stanisława Kostki w Warszawie, gdzie został skierowany do pracy jako rezydent z powodu złego stanu zdrowia. Podczas pobytu na tej placówce został poproszony o odprawienie w sierpniu 1980 roku Mszy św. dla strajkujących pracowników Huty Warszawa. Od tego momentu związał się z NSZZ „Solidarność”. Kapłan odprawiał dla robotników Msze św. oraz udzielał im sakramentów. Brał udział wielu wydarzeniach związanych z działalnością związku, przez co stał się jedną z najważniejszych postaci antykomunistycznej opozycji. W odczuciu społecznym ks. Jerzy Popiełuszko uchodził za kapelana „Solidarności”. Powodem takiego stanu rzeczy był ogromny autorytet jaki kapłan uzyskał poprzez swoją działalność w środowisku związkowym.
Czytaj też:
Czym jest Opus Dei? Kilka myśli św. Josemarii EscrivyCzytaj też:
Ksiądz Michał Sopoćko i kult MiłosierdziaCzytaj też:
Partia bije. Parę słów o ZOMO