Jadwiga Bolesławówna, znana też jako Jadwiga kaliska, przez ponad cztery dekady stała przy boku swego męża Władysława Łokietka, dbając o sprawy Polski.
W walce o Koronę
Jadwiga Bolesławówna urodziła się prawdopodobnie w 1266 roku w Kaliszu. Była córką Bolesława Pobożnego i Jolenty Heleny, która z kolei była córką króla Węgier Beli IV oraz Marii Laskariny (która była córką cesarza bizantyńskiego Teodora I Laskarysa; Jadwiga kaliska była więc prawnuczką cesarza bizantyńskiego).
Jadwiga miała dwie siostry, Elżbietę i Annę. Księżniczki wychowywane były w atmosferze miłości do Boga, modlitwy i postów. Ich matka Jolenta została beatyfikowana w 1827 roku. Ciotka zaś (siostra matki) była to słynna święta Kinga, żona Bolesława Wstydliwego, której – wedle legendy – Polska zawdzięcza sól.
Jeszcze przed 1279 rokiem Jadwiga została zaręczona z księciem brzesko-kujawskim Władysławem Łokietkiem. Ich ślub odbył się wiele lat później, najpewniej 6 stycznia 1293 roku, choć dokładna data nie jest znana.
Jadwiga i Władysław zamieszkali wspólnie na Kujawach. W 1295 roku urodziła się ich pierwsza córka Kunegunda. W 1296 roku urodził się pierwszy syn książęcej pary, Stefan, a dwa lata później kolejny syn Władysław. Niestety obaj synowie zmarli w dzieciństwie. W 1304 roku urodziła się Elżbieta, która w przyszłości została żoną króla Węgier Karola Roberta (i babką króla Polski Jadwigi Andegaweńskiej).
W placu boju
Po zamordowaniu króla Polski Przemysła II, Władysław Łokietek wraz z małżonką przeniósł się do Wielkopolski. Wówczas doszło do walk z królem czeskim Wacławem II, który rościł sobie prawa do korony Polski i Węgier. Władysław został zmuszony do ucieczki z kraju, ale z nieznanych przyczyn Jadwiga pozostała w Wielkopolsce wraz z dziećmi. Ukrywała się wówczas w przebraniu mieszczki u jednego z mieszczan w Radziejowie.
W 1304 roku Łokietek powrócił do Polski. Rok później zmarł Wacław II, co pozwoliło Władysławowi myśleć o krakowskim tronie. Łokietek próbował zjednoczyć państwo, które pozostawało rozbite od czasów utworzenia dzielnic przez Bolesława Krzywoustego w połowie XI wieku.
Władysław Łokietek odzyskał Kujawy, część Wielkopolski oraz Kraków. Para książęca przeniosła się na Wawel, gdzie urodziły się kolejne dzieci Jadwigi i Władysława: Jadwiga oraz Kazimierz, następca tronu.
Jadwiga Bolesławówna żywo interesowała się sprawami państwa. Była dla swojego męża wielkim wsparciem. Wiele spraw załatwiała samodzielnie, a także towarzyszyła Łokietkowi w codziennych obowiązkach, jak objazd państwa i przyjmowanie posłów. Co więcej, Jadwiga samodzielnie dowodziła nawet obroną Wawelu w czasie buntu wójta Alberta (był to największy bunt mieszczan w średniowiecznym Krakowie), gdyż Łokietka nie było wówczas w mieście.
W 1317 roku papież Jan XXII wyraził zgodę na koronację Władysława Łokietka. Uroczystość odbyła się 20 stycznia 1320 roku na Wawelu. Jadwiga kaliska została królową Polski.
Około 1310 roku Łokietek i Jadwiga wydali swoją najstarszą córkę Kunegundę za księcia świdnickiego Bernarda. Dziesięć lat później druga córka Elżbieta została wydana za króla Węgier Karola Roberta, a w 1325 roku Kazimierz Wielki poślubił księżniczkę litewską Aldonę Annę.
Władysław Łokietek zmarł w 1333 roku. Jadwiga planowała początkowo zamieszkać w klasztorze, ale odłożyła tę decyzję na późniejszy czas, gdyż wciąż czuła się jeszcze dobrze i nie chciała opuszczać Wawelu. Życie na dworze nie było już jednak takie, jak kiedyś. Królowa-matka nie lubiła swojej synowej Aldony Anny, która miała zostać koronowana wraz z Kazimierzem. Początkowo Jadwiga nie chciała zgodzić się na koronację Litwinki, ale ostatecznie dała pozwolenie – podobno po usilnych prośbach syna, którego bardzo kochała.
Jadwiga kaliska pod koniec życia zamieszkała w Sączu. Swoją ziemią sprawnie administrowała, prowadziła korespondencję z wieloma osobami w całej Europie. Cały czas interesowała się sprawami Polski. Uważa się, że Jadwiga miała spory wpływ na organizację zjazdu w Wyszehradzie. Jadwiga Bolesławówna zmarła 10 grudnia 1339 roku i została pochowana w klasztorze klarysek w Sączu.
Czytaj też:
Zagłada Jaćwingów. Jak Leszek Czarny zwyciężył nad NarwiąCzytaj też:
Koronacja Jadwigi Andegaweńskiej. Kobieta – król PolskiCzytaj też:
Złota ręka Żelisława