Narzędzia z kości słoniowej znalezione na Ukrainie mają nawet 400 tysięcy lat i są dowodem na niezwykłe umiejętności dawnych mieszkańców tych ziem. To oczywiście nie pierwsze takie znalezisko, jednak akurat to okazało się przełomowe dla wiedzy o umiejętnościach naszych praprzodków.
Narzędzia ze środka Afryki
W latach 2022-2023 archeolodzy pracujący na terenie Republiki Środkowoafrykańskiej dokonali odkrycia, które kazało zrewidować zrewidować dotychczasowe wyobrażenia o umiejętnościach i życiu ludzi sprzed tysięcy lat. W dolinie rzeki Ubangi, w samym sercu Czarnego Lądu, odnaleziono narzędzia wykonane z kości słoniowej. Ich wiek datuje się na 90 tysięcy lat.
Dotychczas sądzono, że wykorzystywanie kości słoniowej do wyrobu narzędzi pojawiło się dopiero w neolicie, kiedy ludzie prowadzili już osiadły tryb życia i rozwijali rolnictwo. Tymczasem znalezisko z Afryki udowadnia, że już koczownicy żyjący w epoce środkowego paleolitu potrafili nie tylko polować na ogromne zwierzęta, ale również przetwarzali ich szczątki, wykorzystując m.in. kości słoni.
Wśród odkrytych przedmiotów były m.in. sztylety, groty i dłuta. Widać na nich ślady celowej obróbki, wygładzania i kształtowania. Warto dodać, że praca nad tak trudnym materiałem, jakim jest kość słoniowa, wymagała nie tylko odpowiednich narzędzi kamiennych, ale także wiedzy i doświadczenia.
Nowe odkrycie na Ukrainie
Najstarsze, znane narzędzia z kości słoniowej archeolodzy odkryli natomiast niedawno w Międzyborzu w obwodzie chmielnickim na Ukrainie
Podobnie jak te w Afryce, znalezione na Ukrainie ostrza, skrobaki i dłuta świadczą o wysokim poziomie umiejętności technologicznych ówcześnie żyjących na tym terenie ludzi. Ich wiek robi jednak znacznie większe wrażenie. Znalezione fragmenty mają nawet 400 tysięcy lat.
„Jest to stanowisko dolnego paleolitu, które dostarczyło stosunkowo skromnych szczątków fauny i szeregu artefaktów skalnych. Niektóre kości mają ślady nacięć. Badanie kości słoniowej rozpoczęliśmy bez konkretnej hipotezy, ale ich niezwykłe cechy, wskazujące na celową modyfikację, skłoniły do dokładniejszego zbadania”. – przekazał mediom jeden z naukowców badających narzędzia.
Szczegółowe badanie wykazało, że 11 kawałków kości słoniowej nosiło ślady celowego kształtowania. M.in. sześć fragmentów zostało wykutych, trzy zostały zmienione zapewne na prymitywnym kowadle. Fragmenty artefaktów noszą z pewnością ślady modyfikacji przez człowieka. Przed odkryciem na Ukrainie najwcześniejsze powszechne wykorzystanie kości słoniowej wiązano z górnym paleolitem, kiedy kość słoniową wykorzystywano do produkcji narzędzi, figurek i ozdób. Jednak najnowsze badania wskazują, że okazjonalne wykorzystanie kości słoniowej pojawiło się znacznie wcześniej.
Czytaj też:
Szokujące znalezisko w Mjanmie. Odkryło je ostatnie trzęsienie ziemiCzytaj też:
Najstarsze łodzie świata mają 40 tys. lat. To więcej, niż można było przypuszczaćCzytaj też:
Jajko a… dzieje ludzkości