Perfumy na bazie alkoholu zostały wynalezione prawdopodobnie dopiero w drugiej połowie XIV wieku. Za ich pomysłodawcę uważa się królową Węgier, Elżbietę Łokietkównę (córkę Władysława Łokietka i siostrę Kazimierza Wielkiego). Wymyślone przez nią perfumy przeszły do historii jako „woda węgierska” (larendogra).
Zanim jednak powstał pierwszy flakon perfum alkoholowych, zapachy produkowano przez tysiące lat (w Egipcie prawdopodobnie od około 3000 roku p.n.e.). Podstawą wcześniejszych perfum był tłuszcz zwierzęcy lub roślinny. Zapachy były pozyskiwane w wyniku spalania żywic, kory i ziół lub poprzez macerację żywic, przypraw czy kwiatów. Słowo „perfumy” pochodzi od łacińskiego „perfumare”, co oznacza „poprzez dym”.
Eau de Cleopatra
Postać Kleopatry Ptolemejskiej (Kleopatry VII), kochanki Juliusza Cezara i Marka Antoniusza, cały czas intryguje kolejne pokolenia historyków. Jednym z sekretów, jaki próbują zgłębić badacze jest legendarna uroda królowej. Czy Kleopatra naprawdę była tak piękna, czy może uwodziła raczej intelektem, a może swoim zapachem? Na to i inne pytania próbowali znaleźć odpowiedź naukowcy z Uniwersytetu Hawajskiego.
Wykopaliska w Egipcie (prowadzone przez R. Littmana i J. Silversteina) trwały ponad 10 lat. Badacze odkryli w Thmuis (miasto w Dolnym Egipcie) ślady istnienia jednego z pierwszych ośrodków przemysłu perfumeryjnego na świecie. Archeolodzy odkopali kompleks pieców z III wieku p.n.e. Ich analiza wykazała, że w piecach tych używano importowanej gliny do produkcji delikatnych flakonów i butelek. Niedługo później badaniom poddano piec do produkcji szkła, w którym produkowano małe słoiki do perfum używane później, już w czasach rzymskich.
Znaleziono niedaleko pieców amfory sprawdzono pod kątem, czy uda się z nich odzyskać ślady przechowywanych tam płynów. Wyniki badań były na tyle zadowalające, że badacze z Hawajów poprosili o pomoc dwójkę niemieckich badaczy, Dory Goldsmith oraz Sean’a Coughlina, ekspertów od starożytnych egipskich perfum. Naukowcy otrzymali zadanie odtworzenia perfum na podstawie śladów znalezionych w amforach zlokalizowanych niedaleko wspomnianych pieców.
Materiał, z którym pracowali Goldsmith i Coughlin pozwolił im na odtworzenie pachnidła, jakiego używali starożytni Egipcjanie. Okazało się, że na mieszankę używaną przed dwoma tysiącami lat składały się mirra, cynamon, daktyle i żywica. Niedługo później badacze, po wielokrotnych próbach, stworzyli perfumy, których mogła używać sama egipska królowa Kleopatra. Zapach jest dość mocny, ale jednocześnie słodki i przyjemny. Starożytne egipskie perfumy naukowcy nazwali Eau de Cleopatra. Zapach ten został zaprezentowany podczas specjalnej wystawy w Waszyngtonie poświęconej starożytnemu Egiptowi.
Czytaj też:
Kleopatra VII. Ostatnia królowa Egiptu, kochanka Cezara i Antoniusza i jej samobójcza śmierćCzytaj też:
Tutanchamon, jego grobowiec i klątwa. Największe odkrycie w historii archeologiiCzytaj też:
Kamień z Rosetty. Odkrycie archeologiczne stuleciaCzytaj też:
Kochankowie i mężowie Kleopatry Ptolemejskiej. Wyrachowana czy "kochliwa"?