Imperium Romanum obejmowało niezwykle rozległe terytorium, od dzisiejszej Hiszpanii, przez Francję, Italię, Bałkany, Azję Mniejszą i Afrykę Północną. Kultura rzymska rozwijała się na wszystkich podbitych przez Rzymian terenach. W niektórych miejscach zabytki z czasów rzymskich przetrwały do naszych czasów – niektóre w nadzwyczaj dobrym stanie.
Wieża Herkulesa, Hiszpania
Wieża Herkulesa to latarnia morska usytuowana na terenie miasta A Coruña w Hiszpanii. Mierzy około 50 metrów wysokości. Jest to jedyna zachowana do dzisiaj latarnia morska wybudowana przez Rzymian. Powstała ona około 98-117 roku n.e. za panowania cesarza Trajana. W początkowych latach swego istnienia nosiła nazwę „Farum Brigantium”. Do XVI wieku zdążyła popaść w ruinę, ale w 1685 wznowiono jej działanie. Latarnię gruntownie odbudowano w połowie XIX wieku zachowując oryginalną konstrukcję. Jest to najstarsza działająca latarnia morska na świecie. Legenda mówi, że wieżę wybudował Herkules po zabiciu Geriona w czasie wykonywania dziesiątej pracy.
Amfiteatr w Aspendos, Turcja
Rzymski teatr w Aspendos znajduje się w tureckiej Anatolii. Został wybudowany w połowie II wieku n.e. na naturalnym zboczu wzgórza. Budowla mogła pomieścić około 12-15 tysięcy widzów. Jest to najlepiej zachowany antyczny teatr w Azji Mniejszej. Po podboju tego terenu przez muzułmanów, teatr w Aspendos był naprawiany przez Seldżuków, którzy używali go jako karawanseraju. W XIII wieku budynek teatru został przekształcony w pałac przez Seldżuków z Rum.
Świątynia Augusta w Puli, Chorwacja
Świątynia Augusta znajduje się w mieście Pula w Chorwacji. W czasach rzymskich nazywana była „Pietas Iulia”. Poświęcona została pierwszemu cesarzowi rzymskiemu Oktawianowi Augustowi. Została zbudowana prawdopodobnie za życia cesarza między 27 rokiem p.n.e. a jego śmiercią w 14 roku n.e. Świątynia mierzy około 8 na 17 metrów i ma 14 metrów wysokości. Posiada bogato zdobiony fryz. Wzniesiona została na kolumnach w stylu korynckim. Świątynia była częścią układu składającego się z trzech świątyń. Świątynia Augusta stała po lewej stronie świątyni centralnej, a podobna do niej świątynia bogini Diany stała po drugiej stronie świątyni głównej.
W czasach bizantyńskich świątynia została przekształcona w kościół, co przyczyniło się do jej przetrwania do czasów współczesnych. Później wykorzystywano ją jako spichlerz.
Mury obronne w Lugo, Hiszpania
Mury obronne w Lugo to świetnie zachowane mury obronne z czasów rzymskich. Fortyfikacja zbudowana została około 263-276 roku p.n.e. w celu obrony miasta Lucus Augusti (dzisiejsze Lugo) przed miejscowymi plemionami i najazdami germańskich najeźdźców. Łączna długość zachowanych murów to aż 2 kilometry. Są one wysokie na 8-12 metrów i grube na 4 metry. Do współczesności zachowało się ponadto 80 wież i 5 bram. Najlepiej zachowane oryginalne bramy to Porta Falsa i Porta Miña. Ta ostatnia ma nadal oryginalny sklepiony łuk.
Maison Carrée w Nimes, Francja
Maison Carrée to świątynia znajdująca się w Nimes we Francji. Jest to jedna z najlepiej zachowanych rzymskich świątyń na świecie. Budowla powstała około 4-7 roku n.e. Poświęcona została Gajuszowi oraz Lucjuszowi Cezarowi, wnukom Oktawiana Augusta. Świątynia posiada głęboki portyk oparty na sześciu kolumnach w styku korynckim. Wzniesiona na niemal trzymetrowym podium, ma 26 metrów długości i 13 metrów szerokości. Duże drzwi prowadzą do stosunkowo małego i pozbawionego okien wnętrza, w którym pierwotnie mieściła się świątynia.
Leptis Magna, Libia
Leptis Magna to jeden z największych, a zarazem najlepiej zachowanych kompleksów ruin na świecie. Niegdyś było to potężne kartagińskie, a później rzymskie miasto. Leptis Magna leży na terenie Libii u brzegów Morza Śródziemnego, dziś w graniach miasta Al-Chums, 130 kilometrów od Trypolisu. Niegdyś było to jedno z ważniejszych miast stworzonych przez Imperium Kartagińskie w VII wieku p.n.e. Z Leptis Magna wywodził się cesarski ród Sewerów. To tutaj na świat przyszedł cesarz Septymiusz Sewer.
Świątynia w Evora, Portugalia
Świątynia w mieście Evora została wybudowana w I wieku n.e. na cześć Oktawiana Augusta. W swoich czasach budowla dominowała nad zabudowaniami forum. Świątynia została zniszczona w V wieku przez najazdy ludów germańskich. W źródłach z XIV wieku dawną rzymską świątynię opisywano już jako ruiny. Gmach z Evora to wyjątkowy obiekt na terenie Portugalii.
Amfiteatr w Al-Dżamm, Tunezja
Amfiteatr w Al-Dżamm wybudowany został około 230-238 roku n.e. najpewniej z rozkazu cesarza Gordiana. Choć częściowo zniszczona, budowla ta jest wciąż bardzo dobrze zachowana i stanowi jeden z najpiękniejszych obiektów w Afryce Północnej pochodzący z czasów rzymskich. W amfiteatrze mieścić mogło się nawet 35 tysięcy ludzi. Budulec do jego powstania sprowadzano z oddalonych o 30 kilometrów kamieniołomów w Sulectum znajdujących się na wybrzeżu. Wodę doprowadzono podziemnym akweduktem ze wzgórz położonych 15 kilometrów na północny-zachód od miasta. W XVII wieku wojska Mohammeda Beja wysadziły zachodnią część murów, aby rozgromić miejscowe plemiona.
Czytaj też:
Siedem mało znanych cudów świata starożytnegoCzytaj też:
Leptis Magna. Imponujące ruiny z czasów rzymskichCzytaj też:
Świątynie wiedzy. Osiem najpiękniejszych bibliotek starożytności i średniowiecza