Marek Antoniusz był jednym z najdoskonalszych wodzów rzymskich, a także zdolnym politykiem i oratorem. Zdolności oratorskie odziedziczył zresztą po dziadku, którym był Marek Antoniusz Orator, jeden z najlepszych mówców rzymskich swoich czasów.
Młode lata Antoniusza
Marek Antoniusz urodził się 14 stycznia 83 roku p.n.e. Był synem Marka Antoniusza Kretyka i Julii, krewnej Juliusza Cezara. W latach młodzieńczych Marek Antoniusz prowadził dość hulaszcze i lekkomyślne życie, naznaczone hazardem, bójkami, pijaństwem oraz licznymi romansami. Dopiero studia w Grecji, które rozpoczął w 63 roku p.n.e., zmieniły jego podejście do życia.
Po studiach Marek Antoniusz coraz bardziej interesował się sprawami wojskowymi. Wstąpił do legionów dowodzonych przez prokonsula Aulusa Gabiniusza zmierzających do Syrii. W okresie walk wyróżnił się jako dowódca jazdy. Kampania syryjska była początkiem jego wielkiej kariery wojskowej.
Kariera wojskowa
Bohaterstwo Marka Antoniusza zaowocowało powierzeniem mu przez Cezara dowództwa armii podczas kampanii w Galii. Tam Marek Antoniusz potwierdził swoje wysokie kompetencje dowódcy wojskowego, czym zaimponował Cezarowi. Od tamtej pory Antoniusz stał się zresztą wiernym sojusznikiem Cezara; ich przyjaźń trwała aż do śmierci Juliusza w 44 roku p.n.e.
Sukcesy militarne wpłynęły, co oczywiste, na rozwój kariery politycznej Marka Antoniusza. W trakcie kryzysu politycznego w Rzymie Antoniusz reprezentował interesy Cezara. Wspólnie z Cezarem walczył z wojskami Pompejusza w czasie wojny domowej. Po jego pokonaniu, Cezar mianował Marka Antoniusza dowódcą jazdy.
Po zabiciu Cezara (15 marca 44 roku p.n.e.) Antoniusz został jednym ze współwładców Imperium Rzymskiego wraz z Oktawianem Augustem oraz Markiem Lepidusem (tzw. drugi triumwirat). Po wygłoszeniu w Senacie słynnych 14 filipik (mów skierowanych przeciwko Antoniuszowi) przez Cycerona, Marek Antoniusz wynajął siepaczy, którym rozkazał zamordować słynnego prawnika i mówcę.
Marek Antoniusz i Kleopatra
W 41 roku p.n.e. Marek Antoniusz poznał królową Egiptu, Kleopatrę, z którą nawiązał romans. To ona pomogła mu zebrać środki finansowe, które przeznaczył na wyprawę wojenną przeciwko Partom. Stracił wówczas połowę żołnierzy.
W tym samym czasie w Rzymie Oktawian rozpoczął propagandową kampanię pomówień przeciwko Antoniuszowi. Dopiero wygrana kampania wojenna w Armenii, także finansowana przez Kleopatrę, uspokoiła (chwilowo) spór z Oktawianem.
Antoniusz nie zamierzał jednak pozwolić na to, aby to Oktawian przejął całą władzę nad Rzymem. Wraz z Kleopatrą oskrażyli Oktawiana o uzurpację władzy, sfałszowanie testamentu Cezara, nielegalne sprawowanie władzy w prowincjach, prowadzenie wojen bez zgody Senatu i dążenie do przejęcia władzy nad całym imperium. Wojna z Oktawianem rozgorzała na nowo. W 31 roku p.n.e. w bitwie morskiej pod Akcjum zniszczono flotę Marka Antoniusza i Kleopatry. Oboje zostali zmuszeni do ucieczki do Egiptu.
Marek Antoniusz i Kleopatra zdawali sobie sprawę, że poddanie się Oktawianowi oznaczać będzie śmierć lub życie w upokarzającej niewoli. Kiedy Aleksandria została zaatakowana przez siły Oktawiana, Antoniusz usłyszał pogłoskę, że Kleopatra targnęła się na swoje życie, a wówczas rzucił się na własny miecz. Kiedy konał nadeszły wieści, że plotka o śmierci jego ukochanej była fałszywa. Antoniusza zaniesiono do Kleopatry, w której ramionach zmarł. Stało się to 1 sierpnia 30 roku p.n.e.
Wojna z Oktawianem wciąż trwała. Dziesięć dni później wojska rzymskie weszły do Aleksandrii. Wówczas samobójstwo popełniła również Kleopatra. Kochankowie zostali pochowani we wspólnym grobie, a o ich pochówek zadbał sam Oktawian August.
Po śmierci Marka Antoniusza, Gajusz Oktawian stał się jednym władcą Rzymu. Na wieść o zgonie Marka Antoniusza Senat kierowany przez Cycerona Młodszego odebrał wszelkie honory rzymskiemu dowódcy. Rozkazano też zniszczyć wszystkie pomniki przedstawiające wizerunek Marka Antoniusza, a jego imię miało zostać zapomniane. Nowonarodzonym dzieciom zabroniono nadawać imię Marcus.
Czytaj też:
Kalendarz juliański. Rewolucja czy "utrudnianie" życia?Czytaj też:
Bitwa pod Telamonem. Klęska walecznych GalówCzytaj też:
Bitwa pod Akcjum. Gdyby nie Kleopatra, jej wynik mógł być inny