W roku 2021 Dmanisi w Gruzji natknięto się na niedużą tabliczkę zapełnioną nieznanym pismem. Tabliczka zawiera 60 znaków, z których 39 różni się od siebie. Czy odkryto nowe, nieznane wcześniej pismo?
Bazaltowa tablica
Przedmiot został wydobyty z wody jesienią 2021 roku przez łowiących ryby wędkarzy. Zdarzenie miało miejsce nad jeziorem Bashplemi, które zostało utworzone poprzez spiętrzenie dopływów rzeki Mashavery. Zbiornik znajduje się na płaskowyżu Dmanisi w południowej Gruzji.
Grawerowana tabliczka zwróciła uwagę znalazców, którzy poinformowali o znalezisku odpowiednie służby. Bazaltowa tabliczka jest wielkości książki. Wyryto na niej 60 znaków, spośród których 39 to różne, niepowtarzające się znaki. Inskrypcja zawiera jednocześnie kilka często powtarzających się symboli, które mogą opisywać np. łupy wojskowe, ważny projekt budowlany lub ofiarę dla bóstwa.
Początkowe oględziny artefaktu wskazywały, że tabliczka pochodzi z późnej epoki brązu lub wczesnej epoki żelaza. Znaki na tabliczce zbliżone są do wyglądu innych znaków używanych w około 20 pismach, które stosowane były w starożytności na Bliskim Wschodzie oraz w basenie Morze Śródziemnego.
Przeprowadzone przez naukowców badania wskazują, że bazalt, z którego wykonano tabliczkę pochodzi z okolicy, w której ją znaleziono (próbka zgadza się z próbkami skał pobranymi z tamtych terenów; jest to nienaruszona skała bazaltowa pochodzenia wulkanicznego).
Stałe osady ludzkie zaczęły powstawać w tym rejonie we wczesnej epoce brązu, około 5 – 5,5 tysięcy lat temu. Nieco później rozwinęły się tu duże ośrodki metalurgiczne.
Prace archeologiczne prowadzone są w regionie od kilkudziesięciu lat. W latach 80. XX wieku odkryto w okolicy kamienne narzędzia, a później czaszki i kości hominidów (nazwanych Homo georgicus) żyjących tu około 1,8 miliona lat temu.
Ostatnie znaleziska rzucają nowe światło na osadnictwo w regionie Dmanisi. Badacze są pewni, że znaki na tabliczce reprezentują pismo. Znaki zostały porównane z kilkudziesięcioma pismami alfabetycznymi i sylabicznymi. Wykazują one mniejsze lub większe podobieństwo niemal do każdego z nich. Szczególne podobieństwa widać porównując znaki z tabliczki do pism: mrgwlowani, albańskiego i proto-gruzińskiego oraz do kilku pism kaukaskich
Póki co nie sposób ustalić dokładnej daty wyrycia napisów. Prawdopodobne jest, że dalsze badania archeologiczne w miejscu znalezienia tablicy pozwolą na odszukanie kolejnych artefaktów, które przybliżą historię także samej tabliczki.
Czytaj też:
Oblężenie Masady i zbiorowe samobójstwo. Naukowcy odkryli nowe faktyCzytaj też:
Miecz wikingów znaleziony niedaleko SupraślaCzytaj też:
"Zdemilitaryzowanie" Antarktydy. Czy dojdzie kiedyś do wojny o ten kontynent?