Fort Ross był wysuniętą najdalej na południe rosyjską placówką w Ameryce Północnej. Kto i kiedy wybudował rosyjski fort w Kalifornii? 2 lutego przypada kolejna rocznica powstania tego miejsca.
Rosyjski podbój Ameryki
Choć dziś pewnie niewiele osób zdaje sobie z tego sprawę, to w dziejach Rosji był czas, kiedy carowie i ich doradcy intensywnie myśleli nad podbojem Ameryki Północnej. Najbardziej znaną kwestią związaną z rosyjską kolonizacją Ameryki jest sprzedaż Alaski, której to, notabene, niektórzy Rosjanie, do dziś podobno żałują. Alaska to jednak nie jedyne miejsce na kontynencie amerykańskim, gdzie pojawili się Rosjanie.
Pierwszym człowiekiem, który z rozkazu cara eksplorował amerykańskie ziemie był Vitus Bering. Rosyjska kolonizacja Ameryki Północnej rozpoczęła się w połowie XVIII wieku i trwała przez około sto lat. Wpływy Rosji obejmowały Alaskę, Aleuty, Archipelag Aleksandra oraz wybrzeże Kolumbii Brytyjskiej, stanu Waszyngton, Oregonu i Kalifornii. Na terenach tych mieszkało maksymalnie około 25 tysięcy Rosjan.
Pierwsze próby podboju amerykańskich ziem Rosja poczyniła w latach 40. XVIII wieku. Do Ameryki wysłano żołnierzy, ale również naukowców, którzy mieli zbadać nieznany ląd. Niedługo potem Rosja zaczęła rozwijać handel futrami, a w Ameryce pojawili się pierwsi rosyjscy osadnicy. W latach 80. XVIII wieku powołano do życia Zjednoczoną Amerykańską Kompanię, z której powstała Kompania Rosyjsko-Amerykańska. Była ona konkurencją dla nowo powstałego państwa, jakim były Stany Zjednoczone. Stanowiła ona także zagrożenie dla interesów brytyjskich i hiszpańskich kompanii handlowych.
Osadnictwo rosyjskie rozwijało się głównie na Alasce. Nie był to jednak, jak wiadomo, idealny teren do życia. Sezon wegetacyjny na Alasce był krótki, osadnikom brakowało pożywienia, które trzeba było sprowadzać z metropolii lub kupować, np. od Hiszpanów. Rosyjskie władze kolonialne powzięły wówczas pomysł kolonizacji wybrzeża kalifornijskiego. Na przełomie 1811 i 1812 roku grupa Rosjan i Aleutów wyruszyła w podróż na południe, docierając do terenów, gdzie obecnie znajduje się miasto Santa Rosa, około 130 km od San Francisco. 2 lutego 1812 roku powstał Fort Ross. Była to wysunięta najdalej na południe rosyjska placówka.
Fort Ross okazał się jednak dla Rosjan rozczarowaniem. Niegdyś liczne w tym miejscu wydry morskie, na które planowano polować, zostały już niemal wytrzebione. Uprawa roli także nie okazała się sprawą prostą, gdyż kalifornijski klimat również temu nie sprzyjał. Ponadto, zaczęło dochodzić do coraz częstszych konfliktów pomiędzy Rosjanami a Meksykanami oraz rosnącą liczbą Amerykanów osiedlających się w regionie. Rosja w końcu zdecydowała się sprzedać Fort Ross. Kupił go amerykański osadnik John Sutter w 1841 roku za kwotę 30 tysięcy dolarów, której ostatecznie, podobno, nigdy rosyjskim osadnikom nie wypłacił. Sam przeniósł się do Sacramento, gdzie wkrótce rozpoczęła się gorączka złota.
Rosjanie stopniowo wycofywali się z Ameryki. W 1867 roku sprzedali Stanom Zjednoczonym Alaskę za niewielką kwotę 7,2 miliona dolarów. Kilka dekad później miało się okazać jak wielki błąd popełnili. Kupno Alaski przez USA okazało się bowiem prawdopodobnie transakcją wszech czasów.
Czytaj też:
Koniec rosyjskiej Ameryki. Rozważania o przyczynach sprzedaży AlaskiCzytaj też:
Alaska w rękach Amerykanów. Jak Rosjanie pozbyli się żyły złota (i ropy)Czytaj też:
Włodzimierz Krzyżanowski - bohater Ameryki