Wydobywanie cennych metali potrzebnych do produkcji brązu, np. miedzi, cyny i ołowiu miał miejsce w Europie już 3,3 tysiąca lat p.n.e. Do miejsc, gdzie rudy te nie występowały, należało przywieźć potrzebne surowce. Na obszar dzisiejszej Polski, aż do czasów średniowiecza przez setki kolejnych lat importowano miedź i cynę. Do niedawna sądzono, że dostarczany na nasze terytorium był także ołów.
Eksploatacja „rodzimych” złóż
Badacze m.in. z Uniwersytetu Jagiellońskiego mieli co do tego jednak coraz większe wątpliwości. Niedawno ponownie zbadali ozdoby wykonane z ołowiu, które znaleziono na Wyżynie Śląsko-Krakowskiej, pochodzące z kręgu kultury łużyckiej. Były to m.in. fragmenty diademu z ołowianych kółek, części naszyjnika i zawieszki. Analiza stosunków izotopów ołowiu udowodniła, że ozdoby zostały wykonane z wydobywanego na miejscu ołowiu. Świadczy to, że rudy w okolicach Olkusza eksploatowano około tysiąc lat wcześniej, niż dotąd zakładano. Dotychczas badacze twierdzili, że olkuskie złoża były wydobywane w okresie rzymskim, około III wieku n.e.
– Uzyskane wyniki, cofające wykorzystanie miejscowych złóż w głąb pierwszego tysiąclecia p.n.e., stanowią jednocześnie najstarszy dowód wytopu jakiegokolwiek metalu z rud pozyskanych na ziemiach polskich – wyjaśnia dr Karol Dzięgielewski z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Badacze potwierdzili zatem, że na terenie dzisiejszej Polski około 3 tysiące lat temu wydobywano już rudy ołowiu. Nieznane są na razie dowody, aby w analogicznym okresie eksploatowano złoża miedzi, choć podejrzewa się, że mogło to mieć miejsce na terenie Sudetów lub Gór Świętokrzyskich.
W badaniach brali udział naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Muzeum Sztygarka w Dąbrowie Górniczej, Uniwersytetu Warszawskiego, Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisła.wa Staszica w Krakowie oraz z Muzeum Małopolski Zachodniej w Wygiełzowie, Muzeum w Gliwicach i Muzeum w Chrzanowie.
Czytaj też:
To już pewne. Ślady kanibalizmu potwierdzone w okolicach OjcowaCzytaj też:
Tajne przejście z rysunków Leonarda da Vinci odnalezione