Katastrofa lotnicza odrzutowca. Czy dlatego Concorde przestały latać?

Katastrofa lotnicza odrzutowca. Czy dlatego Concorde przestały latać?

Dodano: 
Samolot Concorde
Samolot Concorde Źródło: Pixabay
25 lipca 2000 roku samolot Concorde uległ wypadkowi. W wyniku katastrofy zginęło łącznie 109 osób – członków załogi i pasażerów oraz cztery osoby na ziemi. Była to jedyna katastrofa z udziałem tego naddźwiękowego samolotu.

Tragiczny lot miał miejsce 25 lipca 2000 roku. Samolot linii Air France wystartował z paryskiego lotniska. Jego celem był Nowy Jork. Na pokładzie znajdowało się 96 niemieckich turystów, którzy planowali z Nowego Jorku wylecieć do Ekwadoru. Niestety, tuż po starcie doszło do katastrofy – samolot runął w pobliżu stolicy Francji. Na miejscu zginęło 105 osób przebywających na pokładzie oraz cztery osoby, które znalazły się blisko miejsca zdarzenia.

Przyczyną katastrofy nie były żadne wady konstrukcyjne, techniczne Concorde’a lecz nieszczęśliwy wypadek. Startujący przed Concordem samolot zrzucił kawałek metalu na pas startowy. Kiedy odrzutowiec przejechał po metalu, doszło do rozerwania opony, której fragmenty wpadły do jednego z silników, co stało się przyczyną tragedii. Wypadek ten był właściwie końcem ery samolotów Concorde, choć jeszcze trzy dekady wcześniej wydawało się, że są to właśnie samoloty przyszłości.

Samolot marzeń?

Od lat 50. XX wieku Wielka Brytania, Francja, Stany Zjednoczone i Związek Sowiecki pracowały nad stworzeniem i rozwojem transportu naddźwiękowego. W 1962 roku brytyjska i francuska firma lotnicza (powstały wówczas dwa nowe przedsiębiorstwa: British Aircraft Corporation oraz Aérospatiale), przy potężnym wsparciu rządów obydwu państw, podpisały umowę dotyczącą budowy pasażerskiego samolotu o napędzie turboodrzutowym. Nową maszyną zainteresowanych było z początku wiele linii lotniczych na całym świecie. Przyszły samolot otrzymał nazwę Concorde od francuskiego słowa „concorde”, czyli „zgoda”. Zbudowano łącznie 20 samolotów Concorde (6 dla celów rozwojowych, 14 dla linii lotniczych).

Samolot Concorde. 2 marca 1969

Pierwsze prototypy Concorde’a powstały w 1965 roku. Pierwsza maszyna wzbiła się w powietrze w marcu 1969 roku, a prędkość dźwięku przekroczyła w październiku tego samego roku. Pierwszy lot Concorde’a przez Atlantyk miał natomiast miejsce 4 września 1971 roku.

Dwa lata później otwarto, „dedykowane” Concordowi, lotnisko Dallas-Fort Worth w Stanach Zjednoczonych. Jednocześnie jednak, linie lotnicze zainteresowane dotąd zakupem samolotu, zaczęły się wycofywać z tego pomysłu. Argumentowano, że samolot spala zbyt dużo paliwa, zanieczyszcza środowisko i jest zbyt głośny (podczas startu potężny hałas wywoływało użycie dopalacza, zaś kiedy samolot osiągał prędkość ponaddźwiękową generował tzw. grom dźwiękowy). Ostatecznie Concorde’a kupiły jedynie linie Air France oraz British Airways. W tym czasie z produkcji tego typu samolotu wycofały się Stany Zjednoczone, zaś Malezja i Indie zabroniły przelotu Concorde’a nad swoim terytorium ze względu na poziom hałasu.

Głównymi projektantami samolotu Concorde byli Pierre Satre i Archibald Russell. Concorde był dolnopłatem napędzanych przez cztery silniki Olympus stworzone na bazie napędu bombowca strategicznego Avro Vulcan. Nietypowym elementem jego konstrukcji był opuszczany nos – opuszczał się on podczas startu i lądowania samolotu.

Średni czas trwania podróży naddźwiękowym Concordem pomiędzy Paryżem a Nowym Jorkiem wynosił 3,5 godziny. Jego wysokość przelotowa wynosiła natomiast ponad 18 tysięcy metrów.

Concord z maksymalnie opuszczonym nosem, w trakcie lądowania

Najszybszy lot transatlantycki miał miejsce 7 lutego 1996 roku. Podróż pomiędzy Paryżem a Nowym Jorkiem trwała wówczas zaledwie 2 godziny 52 minuty. W 1992 roku natomiast jeden z Concordów, w 500. rocznicę odkrycia Ameryki przez Krzysztofa Kolumba, okrążył kulę ziemską w 32 godziny 49 minut.

Lot Concorde’a odbywał się na specjalnych trasach przelotowych (na tych wysokościach żadne inne samoloty nie latały). Wyznaczano je na podstawie cech wiatrów występujących na tak dużej wysokości.

Wycofanie Concordów ze służby ogłoszono w kwietniu 2003 roku. Zaniechanie rozwoju pasażerskich lotów naddźwiękowych argumentowano tym, że po zamachu terrorystycznym z 11 września 2001 roku spadło natężenie ruchu lotniczego. Koniecznym było też, zdaniem twórców Concorde’a, unowocześnienie maszyny, co wymagało wielkich nakładów finansowych. Obniżenie zaufania do Concordów nastąpiło też po wspomnianym wyżej wypadku, do którego doszło 25 lipca 2000 roku. Była to jedyna katastrofa z udziałem Concorde’a.

Po wycofaniu Concordów w 2003 roku, naddźwiękowe samoloty pasażerskie nie służyły już podróżnym. Co więcej, obecnie średnia prędkość lotów pasażerskich jest duża niższa nie tylko od prędkości Concordów, ale też od prędkości „zwykłych” samolotów latających jeszcze 30 lat temu. Linie lotnicze bowiem chcą maksymalizować swoje zyski oszczędzając paliwo, co powoduje niższą prędkość poruszania się samolotów, a tym samym wydłuża czas podróży.

Czytaj też:
Zapora w Solinie. Budowa w cieniu ludzkich dramatów
Czytaj też:
Amelia Earhart. Tajemnicze zniknięcie. Kim była miłośniczka latania?
Czytaj też:
Z polską historią w tle. Pięć wyjątkowych słowackich zamków