Papiestwo trwa od dwóch tysięcy lat. Papież Franciszek był 266. Ojcem Świętym w historii Kościoła. 7 maja 2025 roku rozpoczyna się konklawe, w czasie którego kardynałowie wybiorą kolejnego następcę świętego Piotra.
Których papieży i dlaczego portal History.com uznał za najważniejszych w dziejach świata?
Urban II
Urban II był papieżem w latach 1088-1099. Był pierwszym papieżem wybranym poza Rzymem (dokładnie w Terracienie w prowincji Lacjum) ze względu na niepokoje, które trwały wówczas w mieście. Urban II ogłosił utworzenie Kurii Rzymskiej, którą zorganizował na wzór dworu królewskiego oraz podniósł znaczenie kolegium kardynalskiego. Papież ten zasłynął jednak przede wszystkim z wezwania do zorganizowania krucjaty w celu odbicia Ziemi Świętej z rąk niewiernych. Swoje bodaj najważniejsze przemówienie wygłosił na synodzie w Clermont 1095 roku.
Juliusz II
Jego pontyfikat trwał w latach 1503-1513. Został on zapamiętany jako „papież-wojownik”, gdyż przewodził kampaniom wojennym, których celem było wyzwolenie Rzymu. Juliusz II założył Gwardię Szwajcarską, która od dawna dziś jest symbolem Watykanu, pełniąc funkcję straży przybocznej papieża.
Juliusz II zasłynął też jako mecenas sztuki. To za jego rządów w Rzymie powstały najsłynniejsze freski Michała Anioła, w tym malowidła w Kaplicy Sykstyńskiej, gdzie do dziś kardynałowie zbierają się na konklawe. W 1506 roku z kolei, także z woli Juliusza, rozpoczęto budowę nowej Bazyliki św. Piotra.
Leon X
Był papieżem w latach 1512-1521. Był członkiem wpływowej rodziny Medyceuszy. Podobnie jak Juliusz II, był mecenasem sztuki i kontynuował budowę Bazyliki św. Piotra. Zdaniem portalu History.com, papież Leon X odpowiadał za intensyfikację niemoralnego procederu sprzedaży odpustów i urzędów, co szczególnie krytykował Marcin Luter. Za pontyfikatu Leona X, Luter ogłosił „95 tez”, co dało początek reformacji. Leon X potępił tezy jako heretyckie i nałożył na Lutra ekskomunikę w 1521 roku.
Pius IX
Jego pontyfikat trwał w latach 1846-1878. Był najdłużej panującym papieżem w dziejach. W 1854 roku papież ustanowił dogmat o Niepokalanym Poczęciu, który ostatecznie potwierdzał długo utrzymywane przekonanie, że Maryja narodziła się bez grzechu pierworodnego. Pius IX zwołał I Sobór Watykański, który miał zająć się nowymi problemami, przed którymi w połowie XIX wieku stanął świat. W czasie soboru zadeklarowano nieomylność papieża w sprawach wiary i moralności.
Pontyfikat Piusa IX przypadł ponadto na burzliwy okres jednoczenia Włoch. Papież odmówił uznania włoskiego rządu i choć Państwo Kościelne upadło, Pius nie zamierzał opuszczać Rzymu, ogłaszając się „więźniem Watykanu”. Przez kolejnych prawie 60 lat papieże odmawiali opuszczenia Watykanu i poddania się władzy rządu włoskiego. Kwestia rzymska została rozwiązana dopiero w 1929 roku wraz z podpisaniem traktatów laterańskich
Pius XII
Pontyfikat Piusa XII przypadł na lata 1939-1958, a więc na bardzo trudny czas drugiej wojny światowej. Krytycy zarzucali papieżowi brak reakcji na Holocaust i brak stanowczego potępienia nazistów, jednak dziś wiemy na przykład, że właśnie dzięki staraniom Watykanu, wielu Żydów udało się uratować.
Pius XII jako pierwszy Ojciec Święty zwrócił się do wiernych w przemówieniu telewizyjnym. „Światu powiedziano, że religia jest w zaniku” – mówił papież podczas transmisji – „a dzięki temu nowemu cudowi świat ujrzy wielkie triumfy Eucharystii i Maryi”.
Jan XXIII
Papież Jan XXIII sprawował rządy w latach 1958-1963. Nazywany był „dobrym papieżem”. Zdaniem autorów portalu History.com, Jan XXIII zainicjował okres wielkich reform i odnowy Kościoła, potępił antysemityzm, promował ekumenizm i dialog z innymi religiami. To on zwołał Sobór Watykański II w 1962 roku i przewodniczył pierwszej sesji. Zmarł niedługo później na chorobę nowotworową. Przed śmiercią miał powiedzieć: „Przynajmniej zwodowałem ten wielki statek. Inny papież będzie miał za zadanie wypłynąć nim w morze” – mając na myśli zadania, przed którymi stali uczestnicy Soboru.
Jan Paweł II
Polak był papieżem w latach 1978-2005. Był to pierwszy papież nie-Włoch od niemal pół milenium. Jan Paweł II zapoczątkował nową erę w dziejach papiestwa. Bardzo dużo podróżował, udawał się w liczne pielgrzymki po świecie, mówił ośmioma językami. Jego niezachwiany sprzeciw wobec komunizmu, współpraca z państwami Zachodu i poparcie dla przeciwników ustroju komunistycznego w Polsce przyczyniły się do upadku komunizmu w Europie Wschodniej. Po zamachu na swoje życie w 1981 roku papież pokazał, że praktykuje w życiu to, co sam głosi i wybaczył swojemu napastnikowi. Jego pogrzeb zgromadził w Rzymie około dwa miliony wiernych. Kolejne miliony ludzi na świecie opłakiwały jego śmierć.
Czytaj też:
Kto "wymyślił" konklawe? Zaczęło się od... zdjęcia dachuCzytaj też:
Duchowy powrót do źródeł: miejsce męki Chrystusa. Na szlaku Via DolorosaCzytaj też:
Leon XIII. Jeden z najdłuższych pontyfikatów w historii