Mówiąc o siedmiu cudach świata jako pierwsze na myśl przychodzą piramida Cheopsa, Kolos Rodyjski czy Ogrody Semiramidy. To jednak tylko niewielka część wspaniałych cudów architektonicznych, jakie wznieśli dawni mistrzowie. Jakie inne miejsca – do tego takie, które przetrwały (choć częściowo) do dzisiaj – możemy jeszcze wymienić?
Göbekli Tepe
Göbekli Tepe (dzisiejsza Turcja) to najprawdopodobniej najstarsza budowla, jaką kiedykolwiek wzniósł człowiek. Wybudowano je około 11-12 tysięcy lat temu. Nie znamy jej dokładnego rozmiaru ani jego przeznaczenia. Mogło to być miejsce kultu lub spotkań żyjących na rozległych równinach łowców, którzy właśnie wokół tej budowli gromadzili się w jakimś celu. Charakterystycznym elementem Göbekli Tepe są wapienne filary w kształcie litery T. Zarówno na nich, jak ścianach pomieszczeń, wyryte zostały (głównie) różne symbole, kontury zwierząt, ale też kilka postaci ludzkich.
Sigiriya
Sigiriya to znajdująca się na Sri Lance potężne miasto-twierdza położone na liczącej 180 metrów skale. Znajdują się tam ruiny pałacu królewskiego oraz pozostałości murów obronnych. Kompleks wzniesiono za panowania króla Kassapy w V wieku. W czasach świetności miasto było wypełnione ogrodami, fontannami i freskami. Na szczyt można było dostać się tylko pilnie strzeżonymi schodami, których opiekunami były wykute w skale lwy (do dziś niemal niezachowane). Po śmierci króla Kassapy miejsce to przekształcono w buddyjski klasztor.
Labirynt
Labirynt Egiptu to nazwa skomplikowanej struktury, która stała niegdyś u stóp piramidy Amenemhata III w Hawarze. Labirynt został zbudowany przez faraona Amenemhata III, który rządził około 1800 roku p.n.e. jako szósty faraon XII dynastii. Greccy i rzymscy historycy opisywali to miejsce jako mającą dwa piętra konstrukcję, która przypomina labirynt i wypełniona jest marmurowymi dziedzińcami oraz tysiącem komnat zdobionych hieroglifami i malunkami. Herodot uważał, że miejsce to przewyższa swym kunsztem piramidy. Niestety do dzisiaj Labirynt prawie w ogóle nie przetrwał. Na przestrzeni lat musiał być wielokrotnie plądrowany i stopniowo rozbierany.
Wielki Ziggurat w Ur
Wielki Ziggurat w Ur (stolica III dynastii z Ur) został wybudowany przez króla Ur-Nammu i jego syna Szulgiego około 2100 roku p.n.e.. Podobnie jak większość zigguratów, miał formę tarasowej wieży. Wzniesiono ją z cegły mułowej. Na jego górnej platformie mieściła się świątynia patrona miasta-państwa, boga księżyca Nanny. Do dzisiaj zachowały się jedynie dolne piętra tej potężnej konstrukcji.
Groty Dziesięciu Tysięcy Buddów
Groty Dziesięciu Tysięcy Buddów to świątynie wykute w wapiennych skałach blisko rzeki Yi He, w pobliżu miejscowości Longmen we wschodnich Chinach. W ponad dwóch tysiąch grot znajduje się około 110 tysięcy posągów Buddy – od bardzo potężnych (największa ma 16 metrów) po zupełnie małe, mające zaledwie 10 centymetrów. Pierwsze posągi zostały wyrzeźbione w V wieku n.e. za czasów dynastii Wei. Następne rzeźby tworzono przez kolejnych pięć wieków. Niezwykle cenne są ponadto inskrypcje, które obok posągów, wyryte zostały na ścianach. Wiele z nich to opisy dawnych metod leczenia.
Tikal
Tikal to ruiny miasta Majów znajdujące się na terenie Gwatemali w departamencie Petén. Dawniej było to jedno z najważniejszych miast Majów. Rozwijano je od III do IX wieku n.e. W mieście zachowały się do dzisiaj brukowane dróżki, place, a nawet boisko, a przede wszystkim około trzech tysiące różnych budowli, w tym najbardziej charakterystyczne piramidy schodkowe (jedna z nich ma 64 metry wysokości). W czasach świetności mogło tu mieszkać nawet 70 tysięcy ludzi. To jedno z najważniejszych i najlepiej zachowanych miejsc w całej Mezoameryce.
Newgrange
Newgrange, a z języka irlandzkiego zwane „Sí an Bhrú”, to jeden z największych grobów korytarzowych wzniesionych przez człowieka. Należy on do kompleksu zwanego Pałacem nad Boyne, który znajduje się w hrabstwie Meath w Irlandii. Grobowiec został zbudowany około 3200 roku p.n.e. Znajduje się w nim niemal 19-metrowy tunel, który prowadzi do komory, gdzie złożone zostały skremowane szczątki. Newgrange zaprojektowano tak, aby w czasie zimowego przesilenia, czyli najkrótszego dnia w roku, wschodzące słońce świeciło przez otwór w suficie w pobliżu wejścia i oświetlało wewnętrzną komorę. Kopiec odkryto dopiero w XVII wieku. Jest to najbardziej cenny zabytek Irlandii.
Czytaj też:
Jaskinia Lascaux. Zanikające bezcenne malowidła prehistorycznych ludziCzytaj też:
Najstarsza znana bitwa w dziejach świata? Kto starł się nad rzeką TollenseCzytaj też:
QUIZ: Zagadki archeologii. Znasz najważniejsze wydarzenia?