Tajemnica pochówku tych wybitnych postaci wciąż zaprząta myśli historyków. Dlaczego nie znamy ich grobów? Gdzie spoczęli mężowie stanu, przywódcy i odkrywcy? Być może ta tajemnica będzie nam towarzyszyć już zawsze.

Aleksander Wielki

Aleksander zmarł w Babilonie w 323 roku p.n.e., prowadząc swoje armie w kampanii podboju świata od Grecji po Indie. Jego ciało umieszczono w złotym sarkofagu i trumnie, a następnie zabrano do grobowca w Aleksandrii. Kilka lat później trumna została przeniesiona do mauzoleum, gdzie stała się czymś w rodzaju antycznej atrakcji turystycznej. Juliusz Cezar i Oktawian August oddawali hołd Aleksandrowi, a cesarz Kaligula podczas swojej wizyty podobno zrabował pancerny napierśnik Aleksandra. Inny cesarz, Septymiusz Sewer w końcu na dobre zapieczętował grób około 199 roku. W późniejszych wiekach około 150 ekspedycji poszukiwawczych nie zdołało go odnaleźć. Większość badaczy uważa, że grób Aleksandra wciąż znajduje się gdzieś w Aleksandrii.

Kleopatra

Krótko po tym, jak Oktawian August i jego rzymskie legiony najechały Egipt w 30 roku p.n.e., królowa Kleopatra odebrała sobie życie przez otrucie – być może poprzez ugryzienie przez bolenia (węża czczonego w Egipcie). Kleopatra popełniła samobójstwo krótko po swym ukochanym, Marku Antoniuszu. Starożytny kronikarz Plutarch pisał później, że oboje zostali następnie pochowani „we wspaniały i królewski sposób” w grobowcu w pobliżu Aleksandrii. Na tym kończy się historia Kleopatry. Jej grobu nigdy nie odnaleziono. Niektórzy uważają, że mogiła znalazła się na dnie morza po trzęsieniach ziemi z IV i VIII wieku, które zmieniły topografię Aleksandrii. Inni twierdzą, że para mogła zostać pochowana w pobliżu Taposiris Magna, starożytnej świątyni, w której znaleziono dziesiątki grobowców i mumii.

Attyla

Wódz Hunów znany jako „Bicz Bożym” poniósł dość słynną śmierć w 453 roku, kiedy rzekomo zemdlał pijany w noc poślubną i zakrztusił się krwotokiem z nosa. Wojownicy Attyli uczcili swego wodza dniem żałoby, po czym pochowali go w trzech trumnach – jednej ze złota, jednej srebrnej i jednej żelaznej. Podobnie jak w przypadku Czyngis-chana, ceremonia odbyła się w tajemnicy, a nieszczęśni więźniowie, którzy wykopali grób, zostali zabici w celu powstrzymania rabunku. Kwestią dyskusyjną jest, czy środki bezpieczeństwa rzeczywiście zadziałały. Chociaż powszechnie uważa się, że grób znajduje się gdzieś na Węgrzech, nigdy nie znaleziono śladu Attyli ani jego bezcennej potrójnej trumny, co sugeruje, że miejsce to mogło zostać splądrowane po jego śmierci.

Czyngis-chan

Przywódca mongolski podbił więcej terytoriów niż ktokolwiek w historii, ale niewiele wiadomo o tym, jak wyglądał, jak umarł, a nawet gdzie został pochowany. Legenda głosi, że po jego śmierci w 1227 roku żołnierze spełnili rozkaz Wielkiego Chana o zachowanie miejsca jego pochówku w tajemnicy, zabijając każdego, kto widział jego kondukt pogrzebowy. Następnie zapewnili sobie milczenie, zabijając się nawzajem. Inna teoria mówi, że spadkobiercy Czyngis-chana ukryli grób, depcząc go 10 tysiącami koni, a jeszcze inna twierdzi, że zmienili bieg rzeki, aby przepływała nad jego mogiłą w celu uchronienia jej przed rabunkiem i profanacją. Miejsce ostatniego spoczynku Czyngis-chana stało się od tego czasu jedną z najbardziej poszukiwanych archeologicznych zagadek. Naukowcy podejrzewają, że grób może znajdować się w prowincji Chentii w Mongolii, ale pomimo intensywnych poszukiwań nie udało się go odnaleźć.

Francis Drake

Ulubiony korsarz angielskiej królowej (i być może kochanek) Elżbiety I zginął w 1596 roku w Panamie, po tym jak spędził poprzednie dwie dekady na rywalizacji z hiszpańską flotą w Nowym Świecie oraz na okrążaniu globu. Po śmierci Drake został ubrany w zbroję, zamknięty w ołowianej trumnie i pochowany na morzu około 14 mil od wybrzeża Portobelo. Jego szczątki zaginęły na Karaibach, ale to nie powstrzymało wielu nurków, archeologów i poszukiwaczy skarbów przed ich poszukiwaniem. Przełom nastąpił w 2011 roku, kiedy misja finansowana przez amerykańskiego przedsiębiorcę Pata Croce'a znalazła coś, co uważa się za wrak dwóch zatopionych statków Drake'a. Zespół szukał również trumny Drake'a, lecz na próżno. Dokładna lokalizacja jego podwodnego grobu pozostaje tajemnicą.

Wolfgang Amadeusz Mozart

Kiedy w 1791 roku na po długiej chorobie i wielu cierpieniach zmarł słynny kompozytor, jego ciało zostało umieszczone w drewnianej trumnie i pochowane w skromnym grobie na wiedeńskim cmentarzu, w miejscu, które przeznaczone było dla osób niepochodzących z arystokracji. Tam trumna leżała przez dziesięć lat, aż do początku XIX wieku, kiedy zgodnie z ówczesną praktyką została odkopana i najprawdopodobniej rozdrobniona, aby zrobić miejsce na nowe pochówki. Miejsce pochówku szczątków Mozarta pozostaje od tamtej pory nieznane. Potencjalny fragment ciała Mozarta pojawił się później dzięki jednemu z grabarzy, który twierdził, że posiada czaszkę kompozytora od 1801 roku. Czaszka została przekazana Międzynarodowej Fundacji Mozarteum w Salzburgu w 1902 roku, ale analizy DNA do tej pory nie wykazały, czy rzeczywiście należała do Mozarta.

Daisy von Pless

Maria Teresa Oliwia Hochberg urodziła się w 1873 roku w Walii. W 1891 roku poślubiła Hansa Heinricha XV z rodu Hochbergów książąt von Pless.

Daisy uwielbiała Książ. Była zachwycona otaczającą go zielenią i krajobrazami. Wokół zamku kazała zaprojektować ogród w stylu angielskim. Sam zamek kazała przebudować. Pod jej okiem rezydencja nabrała wyjątkowego charakteru. W wałbrzyskim zamku gościli m.in. członkowie dynastii Habsburgów, Hohenzollernów i Romanowów, wicekról Indii, a nawet hinduski maharadża Cooch-Behar. Małżeństwo Hochbergów przyjaźniło się także z polskimi arystokratami.

Księżna Daisy była zaangażowana w działalność charytatywną. Dbała o warunki życia służby z Książa oraz robotników zatrudnionych w należących do Hochbergów fabrykach i zakładach, tworzyła szkoły, szpitale i budowała całe osiedla mieszkaniowe, doprowadziła także do budowy kanalizacji i oczyszczalni ścieków w Wałbrzychu.

Po wybuchu pierwszej wojny światowej księżna Pless została pielęgniarką Czerwonego Krzyża w berlińskim szpitalu. Kiedy odwiedziła jeniecki obóz w Niemczech, gdzie przetrzymywani byli Anglicy, została posądzona o szpiegostwo na rzecz Anglii.

Podczas drugiej wojny światowej Daisy pomagała więźniom z obozu koncentracyjnego Gross-Rosen wysyłając im paczki żywnościowe. W 1941 roku hitlerowcy nakazali jej opuszczenia Książa. Księżna zamieszkała w Wałbrzychu. Zmarła 29 czerwca 1943 roku. Choć władze zakazały wyprawienia uroczystego pogrzebu, to i tak wzięły w nim udział setki osób. Grób księżnej znajdujący się w mauzoleum Hochbergów w Książu został splądrowany przez Armię Czerwoną. Nie wiadomo, co stało się ze szczątkami księżnej.

Tadeusz Rozwadowski

Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w czasie wojny polsko-bolszewickiej i w dużej mierze twórca struktur Wojska Polskiego po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku został aresztowany po zamachu majowym w 1926 roku z rozkazu Józefa Piłsudskiego. Przez wiele miesięcy nie podawano żadnych oficjalnych powodów jego uwięzienia. Warunki w areszcie były bardzo złe; to tam generał Rozwadowski zaczął chorować. Po opuszczeniu więzienia w maju 1927 roku jego stan zdrowia wciąż się pogarszał. Zmarł 18 października 1928 roku. Został pochowany na Cmentarzu Obrońców Lwowa, zgodnie ze swoim życzeniem. Obecnie miejsce pochówku generała nie jest znane. W 2013 roku Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa przekazała, że grób we Lwowie jest pusty. Prawdopodobnie do przeniesienia ciała generała doszło potajemnie w latach 70., gdy Sowieci dewastowali Cmentarz Orląt Lwowskich.

August Emil Fieldorf „Nil”

August Emil Fieldorf urodził się 25 marca 1895 roku w Krakowie. Jako nastolatek wstąpił do Towarzystwa Sportowo-Gimnastycznego „Strzelec”. Ukończył szkołę podoficerską. W sierpniu 1914 roku wstąpił do Legionów Polskich, a cztery lata później. do Polskiej Organizacji Wojskowej. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej.

Po wybuchu drugiej wojny światowej walczył z Niemcami. Został wyznaczony pierwszym emisariuszem Rządu i Naczelnego Wodza do kraju. 6 września 1940 roku znalazł się w Warszawie. Jako członek Związku Walki Zbrojnej-Armii Krajowej Fieldorf działał w Wilnie i Białymstoku. W listopadzie 1942 roku został mianowany dowódcą Kierownictwa Dywersji (Kedywu) Komendy Głównej Armii Krajowej. Przyjął pseudonim „Nil”. Był jednym z najbardziej poszukiwanych ludzi przez Niemców. Od połowy 1943 roku Fieldorf zaczął tworzyć głęboko zakonspirowaną strukturę organizacji „Niepodległość” („NIE”), która miała w przyszłości przejąć zadania AK i działać dla „utrzymania ducha Narodu”.

Generał Fieldorf walczył w Powstaniu Warszawskim, awansowany w tym czasie do stopnia generała. Po powstaniu jako komendant „NIE” działał w okolicach Podkowy Leśnej i Milanówka. 7 marca 1945 roku dostał się w ręce NKWD, ale nie został rozpoznany. Trafił do obozu w Rembertowie, a później za Ural, do łagru. W 1947 roku pozwolono mu wrócić do Polski. Kiedy komuniści obiecali amnestię, „Nil” zgłosił się do Rejonowej Komendy Uzupełnień. Wkrótce został aresztowany przez UB i wywieziony do Warszawy. Skazano go na karę śmierci. Fieldorf został zabity przez komunistów 24 lutego 1953 roku.

Witold Pilecki

Witold Pilecki zaliczany jest to najodważniejszych ludzi działających w konspiracji pod czas drugiej wojny światowej. Służył w Wojsku Polskim, w czasie drugiej wojny światowej działał w konspiracji. Pozwolił złapać się Niemcom w czasie łapanki, aby dostać się do obozu Auschwitz, skąd raportował, jak wyglądają obozowe warunki i w jaki sposób Niemcy znęcają się nad więźniami. W niemieckim obozie Auschwitz Pilecki zorganizował konspirację. Współpracował z nim m.in. znany sportowiec Bronisław Czech. Struktury obozowego podziemia były bardzo rozbudowane. Pilecki, prócz działalności m.in. sabotażowej, cały czas spisywał raporty dotyczące funkcjonowania obozu, w których opisywał też niemieckie zbrodnie i eksterminację Żydów.

Pileckiemu udało się uciec z Auschwitz w nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 roku. Dalej walczył z okupantem. Brał m.in. udział w Powstaniu Warszawskim, później trafił do niemieckiego oflagu. Po zakończeniu wojny, choć groziło mu wielkie niebezpieczeństwo, wrócił do Polski, gdzie próbował zbudować od zera siatkę konspiracyjną wymierzoną przeciwko nowym władzom zainstalowanym w Polsce przez Sowietów. Pilecki został aresztowany przez komunistów 5 lub 8 maja 1947 roku. Był brutalnie traktowany, bity, maltretowany. Pokazowy proces odbył się w marcu 1948 roku. Pilecki został skazany na karę śmierci. Komuniści zamordowali go 25 maja 1948 roku w więzieniu na Mokotowie. Do dziś nie znaleziono miejsca pochówku rotmistrza.

Czytaj też:
Skąd tak naprawdę wzięło się Wszystkich Świętych?Czytaj też:
Prawdziwe celtyckie święto zmarłych. Tradycja nie ma wiele wspólnego z dzisiejszym HalloweenCzytaj też:
Kraboszki, żebracy i wódka. Słowiański dzień zmarłych