„Czym jest upadek Związku Radzieckiego? To upadek historycznej Rosji pod nazwą Związek Radziecki. Staliśmy się zupełnie innym krajem. To, co zostało zbudowane w ciągu ponad tysiąca lat, zostało w dużej mierze utracone” – powiedział kilka lat temu o rozpadzie ZSRS Władimir Putin. Sentyment za utraconym czerwonym mocarstwem wciąż jest w Rosji silny i nabiera mocy z każdym rokiem. A w jaki sposób komuniści doprowadzili do utworzenia molochu pod nazwą ZSRS? Jaka była droga do uznania sowieckiej Rosji na arenie międzynarodowej? Prześledźmy najważniejsze wydarzenia.

Bolszewicy u bram

Powstanie Związku Sowieckiego miało miejsce w roku 1922, lecz droga do utworzenia tego zbrodniczego mocarstwa rozpoczęła się już w roku 1917.

W wyniku rewolucji październikowej do władzy w Rosji doszli bolszewicy. W krótkim czasie zawładnęli sporą częścią kraju i systematycznie rozciągali swoje wpływy na dalsze tereny. Symbolicznym i definitywnym końcem caratu było zamordowanie rodziny panującej, czyli cara Mikołaja II, jego żony oraz dzieci, a także wielu członków domu Romanowów, co nastąpiło w lipcu 1918 roku.

Marsz bolszewików na Zachód – bo to o podbój rozwiniętych państw Zachodu chodziło Leninowi – zatrzymała Polska w roku 1920. Lenin zrezygnował wtedy na jakiś czas z kierunku zachodniego umacniając się na wschodzie.

Bolszewicy do 1920 roku zajęli już ogromne terytorium, gdzie niedługo później zaczęły powstawać quasi-państwa zależne od Moskwy. Były to Białoruska Socjalistyczna Republika Sowiecka, Ukraińska SRS i Zakaukaska SRS. Kolejnymi krajami podbitymi przez Armię Czerwoną były m.in. Gruzja, Armenia, Azerbejdżan i Afganistan.

Jednocześnie w wielu miejscach Rosji wciąż walczyli „biali”, czyli dowódcy, który nie uznawali władzy bolszewików i opowiadali się za przywróceniem władzy cara. Walki z „białymi” trwały do 1922 roku, tymczasem Lenin jak najszybciej chciał uznania swego kraju na arenie międzynarodowej i przyznania bolszewikom „mandatu” do rządzenia Rosją.

Międzynarodowe uznanie

Przywódca czerwonej Rosji nie mógł jednak liczyć na uznanie swego kraju za równorzędne wobec innych dopóki na jego terenie trwała wojna domowa. Obmyślono więc zręczny plan. Państwo rządzone przez bolszewików otrzymało nazwę Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej, zaś rzekomo niezależne władze znajdującego się na Dalekim Wschodzie obszaru, gdzie wciąż trwały walki z „białymi” proklamowały niepodległość jako Republika Dalekiego Wschodu, jedynie sprzymierzona z Rosją bolszewicką. Była to oczywista farsa, jednak ten wybieg otworzył bolszewikom furtkę do światowej dyplomacji i uznania na arenie międzynarodowej. Niedługo później, 16 kwietnia 1922 roku, przywódcy Rosji podpisali z Niemcami traktat w Rapallo.

5 października 1922 roku Władywostok został zajęty przez Ludową Armię Rewolucyjną. Bolszewicy kontrolowali tym samym cały obszar wielkiej Rosji. Zaledwie dziesięć dni później, 15 listopada 1922 roku Republika Dalekiego Wschodu została włączona do Rosyjskiej FSRR, gdyż nie była już potrzebna. W całej Rosji zapanował przecież pokój.

Lenin osiągnął wiele z zakładanych przez siebie celów. Kontrolował tereny od Bałtyku po cieśninę Beringa, od Morza Arktycznego po Mongolię. Do końca 1922 roku bolszewicy umocnili się u władzy. Świat przyglądał się wypadkom w Rosji niemal biernie. Pomimo przerażenia, jakie początkowo bolszewicy wywoływali, nie zrobiono właściwie nic, aby ocalić rosyjski carat. Nawet Józef Piłsudski był zdania, że lepsi będą bolszewicy, którzy przynajmniej zgadzają się na niepodległość Polski, niż „biali”, którzy nie chcą nawet słyszeć o niezależności Rzeczpospolitej.

30 grudnia 1922 roku I Zjazd Rad w Moskwie zatwierdził utworzenie Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich (ZSRS). Najbardziej zbrodniczego reżimu w dziejach świata, którego wpływy oplotły w kolejnych dziesięcioleciach cały glob.

Czytaj też:
Stalin i literaciCzytaj też:
Złowrogi cień Dzierżyńskiego. Nieograniczony terror CzekaCzytaj też:
Gwarancja bezpieczeństwa? Polsko-sowiecki pakt o nieagresji