Nautilus. Wyprawa na biegun północny okrętu atomowego

Nautilus. Wyprawa na biegun północny okrętu atomowego

Dodano: 
USS Nautilus (SSN-571)
USS Nautilus (SSN-571) Źródło: Wikimedia Commons
3 sierpnia 1958 roku pierwszy w historii atomowy okręt podwodny Nautilus dotarł na biegun północny, wytyczając tym samym nową, krótszą drogę z Pacyfiku na Atlantyk i do Europy.

USS Nautilus został skonstruowany pod kierunkiem kapitana marynarki wojennej USA, Hymana G. Rickovera, inżyniera urodzonego w 1900 roku na terenie dzisiejszej Polski w rodzinie żydowskiej, który dołączył do amerykańskiego programu atomowego w 1946 roku. Przez współpracowników Rickover uważany był za pasjonatę, natomiast przez krytyków za fanatyka broni atomowej.

Rickoverowi udało się opracować i zwodować pierwszy na świecie atomowy okręt podwodny o kilka lat przed terminem. 21 stycznia 1954 roku pierwsza dama USA, Mary „Mamie” Eisenhower rozbiła butelkę szampana na dziobie Nautilusa, gdy spuszczano go do Tamizy w Groton w stanie Connecticut. Oddano go do użytku 30 września 1954 roku.

USS Nautilus

USS Nautilus był znacznie większy, niż poprzedzające go łodzie podwodne z silnikiem Diesla. Miał 97 metrów długości i wyporność 3180 ton. Mógł pozostawać w zanurzeniu przez prawie nieograniczony czas, ponieważ jego silnik atomowy nie potrzebował powietrza, a jedynie bardzo małą ilość paliwa jądrowego. Zasilany uranem reaktor jądrowy wytwarzał parę, która napędzała turbiny napędowe, umożliwiając Nautilusowi poruszanie się pod wodą z prędkością przekraczającą 20 węzłów.

USS Nautilus

We wczesnych latach służby USS Nautilus pobił liczne rekordy podróży łodzią podwodną. 23 lipca 1958 roku opuścił Pearl Harbor na Hawajach, rozpoczynając „Operację Przejście Północno-Zachodnie” — pierwszą przeprawę przez Biegun Północny łodzią podwodną. W tej historycznej podróży na pokładzie było 116 osób, w tym komandor William R. Anderson, 111 oficerów i załogi oraz czterech cywilnych naukowców. Nautilus popłynął na północ przez Cieśninę Beringa i nie wynurzył się, dopóki nie dotarł do Point Barrow na Alasce na Morzu Beauforta. 1 sierpnia okręt podwodny opuścił północne wybrzeże Alaski i zanurkował pod arktyczną czapę lodową.

Łódź podwodna płynęła na głębokości około 152 metrów, a pokrywa lodowa powyżej różniła się grubością od 3 do 10 metrów. Północne słońce Arktyki przeświecało w różnym stopniu przez niebieski lód.

3 sierpnia 1958 roku dowódca Anderson ogłosił swojej załodze: „Dla świata, naszego kraju i marynarki wojennej – osiągnęliśmy biegun północny”. Nautilus przeszedł pod geograficznym biegunem północnym bez zatrzymywania się. Następnie 5 sierpnia okręt podwodny wynurzył się na Morzu Grenlandzkim między Spitzbergenem a Grenlandią. Dwa dni później zakończył swoją historyczną podróż na Islandii. Za dowodzenie podczas wyjątkowej podróży prezydent USA, Dwight D. Eisenhower odznaczył komandora Andersona Legią Zasługi.

Po 25-letniej karierze i przebyciu prawie 500 tysięcy mil, Nautilus został wycofany z eksploatacji 3 marca 1980 roku. Dwa lata później został uznany za „dobro narodowe” jako pierwszy na świecie atomowy okręt podwodny. W 1986 roku wystawiono go jako eksponat w Muzeum Sił Podwodnych w Groton w stanie Connecticut.

Czytaj też:
Katastrofa lotnicza odrzutowca. Czy dlatego Concorde przestały latać?
Czytaj też:
U-booty. Jak żyło się na pokładzie okrętów podwodnych?
Czytaj też:
Amelia Earhart. Tajemnicze zniknięcie. Kim była miłośniczka latania?

Źródło: DoRzeczy.pl / history.com