„Witaj, majowa jutrzenko”, znana jest także jako „Mazurek 3 Maja” lub „Trzeci maj Litwina”. To jedna z najważniejszych pieśni patriotycznych w polskiej tradycji narodowej. Utwór ten jest upamiętnieniem uchwalenia Konstytucji 3 Maja – pierwszej nowoczesnej konstytucji w Europie i drugiej na świecie, po amerykańskiej. Od niemal dwóch stuleci pieśń ta rozbrzmiewa w Polsce co roku, podczas każdej rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. I choć każdy choć trochę zna jej słowa, to pewnie niewiele osób zna historię jej powstania. Przybliżmy ją zatem.
Witaj Maj! Trzeci Maj!
Autorem tekstu „Majowej jutrzenki” jest Rajnold Suchodolski, poeta i uczestnik powstania listopadowego, który napisał pieśń w czasie trwania walk niepodległościowych. Jej słowa przywołują pamięć o uchwaleniu Konstytucji 3 Maja 1791 roku i wyrażają tęsknotę za wolnością oraz hołd dla patriotycznych wysiłków przeszłych pokoleń. Utwór był bardzo popularny w trakcie zaborów jako wyraz trwania i siły polskiego ducha narodowego.
Melodia pieśni utrzymana jest w rytmie mazurka, tradycyjnego tańca ludowego. Choć autorstwo melodii nie jest dokładnie znane, bywa ona przypisywana Fryderykowi Chopinowi, mimo że brak na to bezpośrednich dowodów. Roman Kaleta, znany historyk literatury, sugeruje, że kompozytorem mógł być Julian Sabiński. Wiadomo natomiast, że melodia została zaczerpnięta z pieśni satyrycznej „Nienawidzę was, próżniaki”, której tekst napisał Stanisław Doliwa Starzyński. Ten zabieg nadał pieśni nowy, patriotyczny charakter, jednocześnie zachowując jej ludowy i radosny ton.
„Witaj, majowa jutrzenko” to pieśń, która pełniła ważną rolę w polskiej kulturze nie tylko w XIX wieku. Po klęsce powstania listopadowego melodia tego utworu zainspirowała Richarda Wagnera, który wykorzystał ją jako jeden z motywów w swojej uwerturze „Polonia”.
Współcześnie pieśń wykonywana jest podczas uroczystości państwowych, zwłaszcza w dniu 3 maja, w dniu Święta Narodowego Trzeciego Maja. Tradycyjnie rozbrzmiewa ona podczas podnoszenia flagi państwowej na Placu Zamkowym w Warszawie, co stanowi ważny moment obchodów upamiętniających uchwalenie Konstytucji 3 Maja w 1791 roku.
Witaj majowa jutrzenko
Witaj majowa jutrzenko – słowa
1. Witaj majowa jutrzenko,
Świeć naszej polskiej krainie,
Uczcimy ciebie piosenką,
Która w całej Polsce słynie.
Witaj Maj! Trzeci Maj,
u Polaków błogi raj!
2. Witaj dniu trzeciego maja,
Który wolność nam zwiastujesz,
Pierzchła już ciemiężców zgraja,
Polsko dzisiaj tryumfujesz
Witaj Maj! …
3. Wrogów tłuszcze wyrok Boski
Zmiótł z powierzchni polskich łanów,
Znikła boleść, znikły troski,
Nie ma w Polsce obcych panów
Witaj Maj! …
Czytaj też:
Panorama Racławicka. Jedyne takie dzieło i jego trudna historiaCzytaj też:
Polska flaga. Flaga z godłem. Bandera wojenna. Co je różni? Jakie są prawidłowe?Czytaj też:
"Zagram hymn Polski. I proszę wstać!"