Miesięcznik „Historia Do Rzeczy”

Tomasz Stańczyk

Bywaliśmy potężnym państwem i mieliśmy wybitnych władców, ale też słabnącym, niepotrafiącym sprostać sąsiednim krajom.

6

Europejski wyjątek: Polska

Jacek Banaszkiewicz || Polska wzrosła ex nihilo – kulturowego, państwowego, jakiegokolwiek – co jest w zasadzie fenomenem trudnym do zrozumienia.

10

Maciej Rosalak

Zmarnowana dziejowa szansa?

Z prof. Andrzejem Nowakiem o rywalizacji polsko-moskiewskiej rozmawia Maciej Rosalak.

16

Miejsce pełne wiedzy i emocji

2 listopada 2022 r. w miejscowości Ostrów Mazowiecka zostało otwarte Muzeum Dom Rodziny Pileckich. Zwiedzający mogą się tam zapoznać z dziedzictwem rotmistrza Witolda Pileckiego i jego rodziny. O misji i funkcjonowaniu muzeum...

21

Arsenał II RP

Michał Mackiewicz || Wbrew utartym stereotypom o zacofaniu we wrześniu 1939 r. Wojsko Polskie prezentowało całkiem niezły europejski poziom.

22

Tankietki

Michał Mackiewicz || Kilkaset tankietek TK-3 i TKS stanowiło podstawę polskiej broni pancernej w

26

Piotr Włoczyk

Mocarstwo, ale regionalne

– W elitach II RP mocne było przeświadczenie, że Polska albo będzie silna, albo nie będzie jej wcale – mówi historyk prof. Mariusz Wołos.

28

Mikołaj Iwanow

Wojna o białoruską duszę

Z Zachodu szedł polski „dar swobody”, ze Wschodu – widmo „zepsutych przez Polaków Rosjan”.

32

Czerwona partyzantka morderców

Sowieccy partyzanci masakrowali, rabowali i gwałcili w Finlandii – zupełnie jak na Wileńszczyźnie po 1943 r.

36

Marek Gałęzowski

Chwała Rawy…

4 lutego 1863 r. dobrze zaplanowany atak zakończył się rozbiciem garnizonu rosyjskiego w Rawie Mazowieckiej i zdobyciem niemałej ilości broni. To jeden z największych polskich sukcesów na początku powstania.

39

Piotr Włoczyk

Prosto we wrota bestii

– W Wielkiej Brytanii ta operacja znana jest jako „Najwspanialszy rajd w historii”. Myślę, że Brytyjczycy niewiele w tym przesadzają. W całej historii drugiej wojny światowej trudno znaleźć równie brawurową i spektakularną operację...

42

Maciej Rosalak

Królowa Polska

Nie wiedziałem, że kompozytor i instrumentalista Janusz Grudziński z takim zamiłowaniem uwiecznia w obiektywie nieznane szerzej ślady historii… Z Januszem Grudzińskim, znanym rockmanem, rozmawia Maciej Rosalak.

46

Piotr Semka

Ziemniaczana klątwa Irlandii

W 1846 r. zaraza zaatakowała 75 proc. upraw ziemniaczanych. W następnych latach wyspa staczała się w głodową przepaść…

50

Miłość i arszenik

Markiza ojca otruła z zemsty, braci – aby przejąć spadek, a męża – ażeby wyjść za kochanka.

53

Sławomir Koper

Słabości króla futbolu

Podczas mundialu ’74 działacze sprowadzili narzeczone i żony kadrowiczów, bo gdy pobyt w RFN się przedłużał, piłkarze zaczęli korzystać z domów publicznych.

56

Krzysztof Masłoń

Idealny konformista PRL

Znajdował przyjemność w patrzeniu na Watykan oczami suspendowanego księdza, mającego wrażenie, że spotkała go krzywda, ale nie decydującego się na zrzucenie sutanny.

60

Rafał A. Ziemkiewicz

Niezałapany

Gdyby Urban w porę zrozumiał, że stan wojenny nie jest ostatecznym triumfem komuny, a początkiem jej końca, to myślę, że znalazłby się po tej stronie historycznej kromki chleba, po której okazała się ona posmarowana.

68

Piotr Semka

Polski siepacz Stalina

Ekipy NKWD i Armii Czerwonej zabierały wtedy przemocą zapasy zboża, skazując całe rodziny na śmierć głodową.

69

Tomasz Stańczyk

Męczennicy Kresów

Duchowni, którzy zginęli z powodu nienawiści Niemców do wiary chrześcijańskiej i polskości.

70

Tomasz Stańczyk

Stańczyk: Na skraju imperium

Stwierdzał, że wystarczy przekroczyć dawną granicę Rzeczypospolitej, by „zauważyć przepaść historyczną i kulturalną”, która dzieli Kresy od Rosji.

73

Maciej Rosalak

Groza Berberów

Kontrakt pirata z sułtanem sprawił, że silna flota Hayreddina Rudobrodego ruszała każdej wiosny do bezpardonowej walki z chrześcijanami.

74

Maciej Rosalak

Dwóch na trzech? Wystarczy

Ludzi z genami dominującymi u Słowian na całym obszarze Rosji jest nie więcej niż 6–8 proc. I są to zapewne w większości potomkowie Białorusinów, Ukraińców i Polaków.

77

Kozetka doktora Freuda

Tymoteusz Pawłowski || Psychoanaliza pokazywała, że najważniejszą dziedziną życia człowieka jest seks, a nie szczytne ideały.

78

Piotr Zychowicz

Ukraina: między Polską a Rosją

Optymalny scenariusz dla Polski? Podział wschodniego imperium na dwa skonfliktowane państwa: Rosję i Ukrainę.

80